تاریخ سند: 22 مرداد 1356
درباره: مجلس یادبود به مناسبت چهلمین روز درگذشت شریعتی
متن سند:
شماره: 8210/ ﻫ1 تاریخ: 22 /5 /2536[1356]
از: سازمان اطلاعات و امنیت خراسان
به: مدیریت کل اداره سوم (312)
درباره: مجلس یادبود به مناسبت چهلمین روز درگذشت شریعتی
بازگشت به شماره 3120 /312- 18 /5 /36
موارد خواسته شده به شرح زیر به استحضار میرسد:
1. در تاریخ 6 /5 /35[36] به مناسبت چهلمین روز درگذشت دکتر شریعتی مجلس یادبودی در منزل محمدتقی شریعتی واقع در خیابان فردوسی کوی فرهنگ روبروی بازار قماش فروشها منعقد گردیده.
2. جهت شرکت در جلسه مزبور جمعی از تهران آمده بودند از قبیل مهندس مهدی بازرگان . سیدغلامرضا سعیدی1. محمد شانهچی2. محمدتقی جعفری3. نعمت میرزازاده4 و چند نفر از گردانندگان سابق حسینیه ارشاد و جمع زیادی از طبقات مختلف مردم مشهد از قبیل دانشجویان، روحانیون، طلاب، رضا قدسی شاعر5. محمد عاجز . علی خامنهای و برادرش . شیخ عباس طبسی . سیدعبدالکریم هاشمینژاد . محمدعلی دیبا . شیخ عجم . شیخ مروی . شیخ عاشوری [آشوری6] . شیخ صفائی ترک . عبدالوالی شرکت داشتند.
3. حضور مهندس مهدی بازرگان در جلسه مورد تائید است و در این جلسه ضمن سخنرانی، دکتر مصدق را نیز در ردیف شریعتی قلمداد نموده است.
4. متن گفتههای افراد مورد نظر تجلیل از علی شریعتی بوده است.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت خراسان . شیخان
توضیحات سند:
1. استاد سیدغلامرضا سعیدى در اوایل سال 1276 ش در قریه «نوزاد» از توابع شهرستان بیرجند دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایى را در مکتبخانه زادگاهش گذراند و سپس همراه خانوادهاش به بیرجند رفت . وى در 21 سالگى پس از فرا گرفتن علومى چون ریاضى، طبیعى، هیئت و نجوم و هم چنین زبانهاى عربى، فرانسه، انگلیسى به خدمت در بانک مشغول شد. وی که عهدهدار تدریس در مدرسه «شوکتیه» بود. در سال 1320 به تهران آمد و با همکارى آقاى دکتر سیدجعفر شهیدى مجله فروغ علم را منتشر ساخت. پس از تاسیس دولت پاکستان به سال 1947 میلادى از وى دعوت به عمل آمد تا در موتمراسلامى در کراچى شرکت کند و از آن پس بود که وی سفرهاى متعددى به پاکستان و هندوستان کرد که در نتیجه با آراء و اندیشههاى مرحوم علامه محمد اقبال لاهورى آشنا شد، به طوری که بقیه عمر را در مسیرى که اقبال نمایانده بود یعنى در راه احیا تفکر دینى در عصر حاضر گام برداشت. وی با تالیف و ترجمه کتب و مقالات متعدد خدمات ارزندهاى به عالم اسلام کرده است.
از آثار وى که عموما ترجمه بوده است میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عذر تقصیر به پیشگاه محمّد و قرآن، عمّار یاسر، فلسفه و تربیت، اسلام سدّ راه جاهلیّت، پاکستان، خطر جهود براى جهان اسلام و ایران، انقلاب اسلامى، طریق نجات، نقش اسلام در برابر غرب، اقبالشناسى، اندیشههاى اقبال، اولین قانون اساسى مکتوب در جهان، پیامبر (ص) در میدان جنگ.
بزرگترین مرد تاریخ جهان یا نجاتدهنده بشر، بیست و چهار ساعت آخر عمر زندگى جمال عبدالنّاصر، پیشرفت سریع اسلام، داستانهایى از زندگى پیامبر (ص)، زندگانى محمّد(ص)
استاد سید غلامرضا سعیدى در روز سهشنبه 22 آذرماه 1376 دعوت حق را لبیک گفت و به دیدار معبود شتافت.
ر.ک: کیهان فرهنگى، مهرماه سال 1364.
2. محمد مدیرشانهچی در سال 1301ش در مشهد متولد شد. بعد از واقعه شهریور سال 1320 تا نهضت ملى شدن صنعت نفت در سال 1329 در هیئتهاى مؤتلفه اسلامى فعالیت داشت. پس از قیام 30 تیر سال 1331 از مشهد به تهران آمد و به دنبال آشنایى با مرحوم آیتالله سیدمحمود طالقانى، در جبهه ملى فعالیت داشت و رابط بین بازار و جبهه ملى بود. با تأسیس نهضت آزادى ایران به عضویت آن پیوست و در سال 1341 توسط ساواک دستگیر و به مدت 6 ماه زندانى شد.
در سال 1351 مجدداً دستگیر و ساواک، همسر و فرزند وى را هم بازداشت کرد و مورد شکنجه قرار داد و دختر او را به شهادت رساند. آقاى شانهچى، قبل و بعد از انقلاب، به همکارى نزدیک خود با آیتالله طالقانى ادامه داد و در دفتر ایشان به فعالیت مىپرداخت. پس از پیروزى انقلاب، به دلیل تغییرى که در تفکر وى نسبت به نظام پدید آمد، که ناشى از رویه و رفتار وى، در زندان بود، از خوف دستگیرى به فرانسه رفت و ضمن همکاری با منافقین به عضویت شورای ملی مقاومت درآمد. وى پس از سالها اقامت در خارج مجدداً به ایران بازگشت و در 28 آذر 1387 درگذشت.
3. آیتالله علامه محمدتقى جعفرى فرزند حاج کریم آقا در مرداد 1304 ش در محله شتربان (خیابان شمس تبریزى کنونى) تبریز دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایى را در دبستان اعتماد آغاز کرد اما قبل از کلاس ششم ابتدایى، به دلیل فقر مالى، دبستان را رها نمود. پس از روی آوردن به علوم حوزوی، در مدرسه طالبیه تبریز مقدمات علوم دینى را فرا گرفت و در سال 1321ش جهت ادامه تحصیل عازم تهران شد و از استادانى چون: مرحوم میرزا مهدى آشتیانى و آیتالله محمدرضا تنکابنى بهرههاى بسیار برد. در سال 1323ش به حوزه علمیه قم رفت و پس از یکسال، به علت فوت مادر، به تبریز بازگشت. در این موقع، با اصرار و تشویق آیتالله میرزا فتاح شهیدى، به نجف اشرف رهسپار شد و به مدت 12 سال در آنجا سکنی گرفت. در این فاصله اولین اثر خود را که تقریراتى از درس آیتالله خویى بود، به نام «الامر بین الامرین» و پس از آن رساله «الرضاع» که تقریر درسهاى آیتالله سیدعبدالهادى شیرازى بود را انتشار داد.
استاد جعفری در حدود سال 1336ش به ایران مراجعت نمود و پس از زمان کوتاهی، دوباره در سال 1337ش به نجف مراجعت کرد. پس از بازگشت مجدد از نجف اشرف، به تهران آمد و با دانشگاهیان ارتباط برقرار نمود و همراه با شخصیتهایى چون آیتالله شهیداستاد مطهرى و دکتر محمدابراهیم آیتى، به ایراد سخنرانى در دانشگاهها مشغول شد. علامه جعفرى با تحقیق و تألیف و سخنرانىهاى خویش همواره در جهت تربیت جوانان پرشور و مستعد تلاش مىنمود که نتیجه آن تلاشها و مجاهدتها در مسیر علم و دانش، بیش از 50 کتاب و رساله منتشر شده و دهها کتاب و رساله منتشر نشده مىباشد. استاد علامه در سال 1377 ش بنا بر تشخیص پزشکان، برای عمل جراحی به نروژ و سپس به انگلستان اعزام گردید، اما پس از یک عمل جراحى، دچار سکته مغزى شد و در تاریخ 25 /8 /77 دار فانى را وداع گفت و سه روز بعد به مشهد مقدس انتقال یافت و در محل «دار الزهد مبارکه» پیش روى ضریح حضرت رضا علیه السلام و در همسایگى شیخبهایى مدفون گردید. از آثار علامه مىتوان به: شرح 15 جلدى مثنوى . تفسیر 27.
جلدى نهج البلاغه . جبر و اختیار . مولوى و جهان بینىها . وجدان و ... اشاره داشت. ر.ک: یاران امام به روایت اسناد ساواک . جلد 7 ، چراغ فروزان.
4. نعمتالله میرزازاده (م . آزرم)، از شاعران عضو کانون نویسندگان بود که در اشعار خود «آزرم» تخلص مىکرد. وى از اوایل دههی 40 به عنوان شاعر و هنرمندى مستقل مطرح بود. نعمت میرزازاده تحت تأثیر حرکت حضرت امام خمینى(ره) سه نامه منظوم به تاریخ شهریور 1343، تیرماه 1349 و آذرماه 1357 براى ایشان ارسال کرده است که تحت عنوان سه نامه به امام خمینى در اسفند ماه 1357 منتشر شد. وی در آغاز دههی 50 به جریان روشنفکرى غربگرا گرایش یافت و پس از پیروزى انقلاب اسلامى ضمن همکارى با کانون نویسندگان، با سازمان منافقین نیز همکارى داشت.
آزرم در سال 1360 به فرانسه پناهنده شد و ضمن همکارى با سازمان منافقین به عنوان مشاور فرهنگى شاپور بختیار نیز فعالیت کرد.
5. غلامرضا میرزاجانی متخلص به قدسی، که بعدها نام خود را به قدسینژاد تغییر داد، مشهور به غلامرضا قدسی مشهدی، در سال 1304ش در مشهد به دنیا آمد. در دروس ادبی ادیب نیشابوری ثانی شرکت جست و فقه و اصول را نزد آیتالله سید هاشم قزوینی فراگرفت. از شانزده سالگی به سرودن شعر پرداخت و پس از مدتی با همکاری دوستانش به تأسیس انجمن ادبی فردوسی مشهد اقدام نمود. فعالیت سیاسی قدسی از زمان حکومت دکتر مصدق آغاز شد و با زبان شعر از نهضت ملی ایران حمایت نمود. وی پس از کودتای 28 مرداد 32 به مبارزه با رژیم پهلوی پرداخت و در دو نوبت دستگیر و بیش از چهار سال در زندان بود. او پس از رهایی از زندان به ترجمه و تصحیح کتب اشتغال ورزید. استاد قدسینژاد پس از پیروزی انقلاب به تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد مشغول بود. یاران پیامبر، شعر امروز و غزل معاصر خراسان از آثار اوست.
غلامرضا قدسی سرانجام در 21 آذر 1368ش در 64 سالگی درگذشت و در یکی از غرفههای حرم مطهر امام رضا(ع) به خاک سپرده شد.
6. شیخ حبیبالله آشوری فرزند محمدعلی در سال 1314ش در گناباد به دنیا آمد. پس از فراگیری سطوحی از علوم اسلامی وارد دانشگاه شد و لیسانس جامعهشناسی گرفت. سخنرانیهای انتقادی وی نسبت به رژیم منجر به صدور حکم تبعید سه ساله وی در سال 1349 شد.
وی به علت ارتباط با گروههای مارکسیستی دچار افکار التقاطی شده و اقدام به چاپ کتابی تحت عنوان «توحید» نمود. این کتاب بیشتر به دیدگاههای مارکسیستی نزدیک بود تا به ایدئولوژی اسلامی. آشوری پس از پیروزی انقلاب اسلامی به سمت گروههای چپ و منافقین گرایش یافت و همواره از آنان دفاع میکرد. آشوری در اواسط سال 1360 توسط دادگاه انقلاب محاکمه و به جرم ارتداد از مبانی دین مبین اسلام، اعدام شد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 09 صفحه 308