درباره: شیخ عباس طبسی . شیخ محمدرضا محامی . سید علی خامنه‌ای از روحانیون مشهد
تاریخ سند: 6 مهر 1349
درباره: شیخ عباس طبسی . شیخ محمدرضا محامی . سید علی خامنه‌ای از روحانیون مشهد
متن سند:
از: بخش 316 تاریخ: 6 /7 /1349گزارش
درباره: شیخ عباس طبسی . شیخ محمدرضا محامی . سید علی خامنه‌ای از روحانیون مشهد
محترماً به عرض می‌رساند
منظور: کسب تکلیف در مورد سه نفر روحانیون یادشده فوق که در مشهد در زمینه تعیین خمینی به [عنوان] جانشین حکیم فعالیت و موقع فوت محمدرضا سعیدی خراسانی تحریکاتی نموده اند.
خلاصه سوابق ـ پس از فوت آیت‌اله حکیم با اینکه طرفداران خمینی در مشهد قابل ملاحظه نبوده، چند نفر از طرفداران آیت‌اله قمی از جمله سه نفر یادشده فوق که سابقه فعالیت علیه مصالح کشور و طرفداری از روحانیون مخالف و سابقه بازداشتی دارند، به طور مخفیانه در بعضی از مجالس و محافل از خمینی طرفداری و او را یگانه مرجع تقلید پس از حکیم معرفی می‌نمایند. این اشخاص تا تاریخ 22 /3 /49 که خبر مرگ سعیدی منتشر نشده بود، جرأت فعالیت علنی به نفع خمینی را نداشته و پس از انتشار خبر مذکور سه نفر نامبردگان به بعضی از مدارس علمیه مراجعه و مدرسین را وادار به تعطیل درس به عنوان همدردی با روحانیون بازداشت شده می‌نمایند. در اثر تحریکات نامبردگان اعلامیه‌ای به امضاء حوزه علمیه مشهد که متن آن وسیله سه نفر موصوف تهیه گردیده با دست تکثیر و توسط چند نفر طلاب به دیوار بعضی از مدارس الصاق شده که بلافاصله چهار نفر از موزعین اعلامیه از جمله شیخ علی آقا تهرانی . احمد ملازاده و حبیب اله آشوری و ابراهیم معدنی دستگیر و با صدور رأی کمیسیون حفظ امنیت اجتماعی به ایرانشهر تبعید و لکن سه نفر نامبردگان فوق متواری می‌گردند.
اخیراً ساواک خراسان اعلام می‌دارد چون استنباط گردید که شهربانی مشهد اقدام مجدانه‌ای نسبت به دستگیری آنان به عمل نیاورده است، بدین منظور به منابع دستور داده شد که شخصاً در این مورد اقدام نمایند. در این جریان شیخ عباس طبسی و شیخ محمدرضا محامی با وساطت اشخاص حاضر به معرفی خود به ساواک شده و به منظور ابراز حسن نیت با تقاضایشان موافقت و ضمن مذاکره و توجیه آنان به آگاهی ساواک از فعالیت‌های پنهانی اشخاص، تفهیم گردید که حکم تبعیدشان هم اکنون صادر و آماده اجراء است ولی چون اصولاً هدف ساواک ارشاد افراد فریب خورده است، باز هم به کسانی که به گناهان خود اعتراف و متعهد شوند که در آینده مرتکب اعمال خلاف نگردند، مساعدت می‌شود. ساواک مذکور اضافه می‌نماید که مشارالیهم خیلی وحشت زده بوده و ملتمسانه استدعا کردند که این بار هم از گناهانشان صرفنظر و متعهد می‌شوند که در آتیه مرتکب کوچکترین عمل خلاف مصالح کشور نشوند و هر کدام تعهدنامه‌ای نوشته و امضاء کردند.
ساواک خراسان اعلام می‌دارد تبعید اینگونه افراد (طبسی و محامی) علاوه براینکه نتیجه مثبت در بر ندارد، موجب می‌شود که اولاً طبقه آخوند نسبت به ساواک بدبین و ثانیاً این قبیل اشخاص که اکثراً زندگی خود را در گرو این نوع فعالیت‌ها می‌دانند، بیشتر مورد حمایت روحانیون افراطی واقع شوند و ثالثاً پس از اختتام احکام صادره این افراد بزرگ شده و مجدداً شروع به فعالیت می‌نمایند.
ساواک مذکور عقیده‌مند است اگر به تعهد آنها ترتیب اثر داده شود و ارفاق گردد، این مسأله موجب می‌شود که بیشتر در بیم و امید به سر برده و به احتمال قوی دیگر اقدام به فعالیت مضره ننمایند و در خاتمه اضافه می‌نماید مقرر فرمایند با نظر آن ساواک موافقت و اجرای حکم برای مدتی که ساواک مزبور صلاح می‌داند متوقف گردد. ضمناً با مذاکراتی که با نامبردگان به عمل آمد، وجود شکاف و دودستگی بین طرفداران قمی و میلانی استنباط گردید که این ساواک در نظر دارد با تنظیم طرحی از این نفاق و شکاف استفاده نماید.
ضمناً سید علی خامنه‌ای که وابسته به نهضت آزادی1 و تا حال سه بار بازداشت و یک مرتبه به مدت سه ماه زندان محکومیت یافته و در جریان اخیر از محرکین اصلی بوده در تاریخ 2 /7 /49 دستگیر و در اجرای اوامر تیمسار مدیریت کل مقرر گردیده که پرونده اتهامی وی تکمیل و به دادگاه نظامی محل احاله گردد، لکن ساواک خراسان اعلام داشته که نامبرده ضمن تحقیقات معموله هرگونه فعالیت و تحریکی را انکار و با گستاخی اظهار می‌دارد که این گزارشات دروغ و محکمه پسند نمی‌باشد و با توجه به اینکه فعالیت‌های او، مشاهدات و مسموعات منابع بوده و همه را منکر گردیده و دادگاه نظامی هم او را تبرئه خواهد کرد، پیشنهاد می‌نماید که در صورت تصویب، مشارالیه از طریق کمیسیون حفظ امنیت اجتماعی به ... 2 سال تبعید محکوم گردد.
نظریه: با عرض مراتب فوق در صورت تصویب به منظور بهره برداری از وجود محامی و طبسی در طرح تشدید اختلاف بین میلانی و قمی و همچنین تنبیه خامنه‌ای که از خود گستاخی نشان داده، چنانچه اجازه فرمایند فعلاً از طرد محامی و طبسی خودداری و نسبت به خامنه‌ای هم برابر اوامر تیمسار مدیریت کل اقدام شود.
اقدام کننده . محمودی 6 /7 /49
رئیس بخش 316. ازغندی
رئیس اداره یکم عملیات و بررسی . جوان
پی نوشت تیمسار مدیریت کل: برابر نظریه اقدام شود. 6 /7 ثابتی 6 /7 /49
در پرونده عباس طبسی بایگانی شود. 7 /7
توضیحات سند:
1. نهضت آزادی: جمعی از نیروهای مذهبی جبهه ملی در اردیبهشت سال 1340 فعالیت تشکّلی را رسماً اعلام کردند و عنوان نهضت آزادی را بر آن نهادند. این تشکّل که با هماهنگی و اذن دکتر محمد مصدق شکل گرفت، خود را وفادار به قانون اساسی مشروطیت و پیرو راه مصدق معرفی نمود. با اوج گیری نهضت روحانیت به رهبری حضرت امام خمینی(ره)، نهضت آزادی نیز با حفظ مواضع خود به آن پیوست. در بازگشت تاریخی امام در بهمن 1357ش مهندس بازرگان، از مؤسسین این نهضت، بر اساس قولی که در فرانسه مبنی بر پذیرش اصول انقلاب اسلامی داده بود، به فرمان امام به نخست‌وزیری دولت موقت منصوب شد. اما دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل گرایش های سیاسی‌اش، از اهداف رهبری انقلاب به مرور فاصله گرفت و اختلاف مبانی فکری خود را با اصول انقلاب آشکار ساخت و زمینه را برای بازگشت مجدد آمریکائی‌ها مهیا می‌کرد. بروز این گرایش، منجر به اشغال لانه جاسوسی آمریکا توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام شد که دولت موقت را مجبور به استعفا کرد. از آن پس نهضت آزادی نیز به صف مخالفین انقلاب پیوست و به عنوان یک اهرم فشار علیه ایران در دوران هشت سال دفاع مقدس تبدیل گردید. این حزب، با القاء روحیه ترس از آمریکا، و با تبلیغ عدم فایده جنگ، عملاً به خدمت دشمنان استقلال ملت در آمد.2. در اصل سند، عدد سال درج نشده است.