تاریخ سند: 17 تیر 1342
موضوع : جواب اعلیحضرت همایونى
بعریضه روحانیون و تأثیر آن
متن سند:
شماره : 8705/س ت تاریخ : 17 /4 /42
موضوع : جواب اعلیحضرت همایونى
بعریضه روحانیون و تأثیر آن
ساعت 1730 شنبه 15 /4 /42 سید جعفر خوانسارى فرزند آقاى خوانسارى اظهار میداشت بعریضهاى که از طرف روحانیون بوسیله امام جمعه بحضور اعلیحضرت همایونى تقدیم شده جواب کتبى داده نشده ولى روز قبل بوسیله سر لشگر پاکروان بطور شفاهى باطلاع حضرات روحانى میرسد که اعلیحضرت همایونى-فرمودهاند تفسیر و تقاضاى ماده 2 نامه آقایان چیزى استنباط نشد و معلوم نیست این که گفتهاند دولت چون-اوضاع و احوال فعلى را بوجود آورده و مبتکر 6 ماده تصویب ملى بود باید بر کنار شود روى چه اصلى است در حالیکه اگر دولت بخاطر این مسائل مجرم است که حقیقت نیست بلکه خود من همه جا مدافع اصول 6 ماده تصویب ملى بودهام باین ترتیب از نیت حضرات روحانى چیزى استنباط نشد ممکنست نامه دیگرى بنویسند و گویاتر مطلب را عنوان کنند در مورد آزادى زندانیان از امروز دستور داده شد که بترتیب عدهاى از آنان آزاد شوند و بقیه هم که از لحاظ تحریک مردم مؤثرتر بودهاند در حدود پس از ایام اربعین و 28 صفر پس از طى مراحلى بترتیب آزاد خواهند شد.
سید جعفر خوانسارى نقل میکرد که حضرات امضاء کنندگان نامه بسیار ناراحت شده و در حقیقت نامه آنها بىتأثیر بوده است و قبل از ارسال این عریضه هم در مورد مسائل روز چنین مطالبى از طرف دولت بطور کنایه گفته شده بود.
او میگفت قبل از آنکه نامه تقدیم شود خود حضرات هم از یکدیگر ترس و رو در بایستى داشتند قبلاً نامه را چند دفعه بمنزل بهبهانى و آشتیانى. نجفى مرعشى برده بودند هر کدام از آنها میگویند من آخرین فردى-خواهم بود که آنرا امضاء خواهم کرد و حتى آشتیانى یکبار نامه را پس از امضاء میخواهد و روى امضاء خود خط میکشد و مجددا نامه تهیه میگردد.
در پرونده تظاهرات 15 خرداد بایگانى شود. شهابى
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 3 صفحه 425