تاریخ سند: 20 بهمن 1354
موضوع: سید عبداله شیرازی
متن سند:
رونوشت گزارش خبر شماره 3420 /9ه ـ20 /11 /54
موضوع: سید عبداله شیرازی
ساعت 1100 روز 25 /11 انصاری واعظ، شیخ عباسعلی اسلامی واعظ1 و چند نفر از طلاب جهت دیدن شیرازی در منزل او حضور داشتند. شیرازی ضمن صحبت به شیخ عباسعلی اسلامی اظهار داشت من به تقاضا و اصرار خودم به ایران آمدم ولی پس از ورود به مشهد از آمدن پشیمان شدم2 به دو جهت اولاً آنطور که انتظار بود مردم مشهد به گرمی از من استقبال نکردند ثانیاً با توجه به خطراتی که برای اماکن متبرکه عراق هست ما نباید سنگر[را] خالی کنیم و من هم نباید میآمدم بلکه همان جا میماندم به انتظار تقدیر پس از ورود به مشهد تصمیم گرفتم بعد از زیارت اگر بشود مجدداً به عراق برگردم ولی طلاب و روحانیون مشهد به من گفتند که حوزه علمیه سرپرستی و مرجعی ندارد وظیفه شرعی شما است که بمانید و من هم فعلاً ماندهام تا خدا چه بخواهد. نامبرده افزود مظالم حکومت عراق بیش از آن است که شما شنیدهاید حکومت عراق تصمیم دارد اماکن متبرکه را از بین ببرد و نابود کند و هنگام حرکت به ایران خوئی و خمینی کراراً تذکر دادند که به علما ایران بگوئید اعتراض کنند و به سازمانهای بینالمللی شکایت کنند چنانچه از پاکستان، هندوستان و بحرین و لبنان کردهاند اعتراض و سر و صدا کنند شاید حکومت عراق وحشت کند من در قم و تهران این پیغام را به علماء و مراجع گفتم کسی جواب مثبت نداد و همه گفتند دولت نمیگذارد برای شیراز سفارش کردم علما شیراز اقدام کردند ولی در مشهد هم کسی را نمیبینم که اقدام کند وی از اسلامی خواست که چون به تهران میرود اقدام کند اسلامی پاسخ داد در ایران نمیشود هیچکار کرد حکومت مانع از هر اقدامی است و لو آن که رنگ سیاسی نداشته باشد مگر من چه گفتم که مرا از منبر رفتن ممنوع کردند من راجع به ولایت صحبت کردم که صد در صد مذهبی است ولی مرا ممنوع کردند.
نظریه چهارشنبه: شیخ عباسعلی اسلامی از وعاظ ناراحت تهران است و مراقبت از اعمال و رفتارش ضروری به نظر میرسد. ضمناً شیرازی در نظر دارد در صورتی که موقعیتی در بین مردم کسب نماید در مشهد بماند.
نظریه جمعه: نظریه چهارشنبه تایید میگردد.
اصل در پرونده کلاسه 31150 است.
در پرونده کلاسه 67908 بایگانی شود.
26 /12 /54
توضیحات سند:
1. حجتالاسلام حاج شیخ عباسعلی اسلامی، فرزند حسین در سال 1275 ش در سبزوار متولد شد. وی پس از آموختن مقدمات و ادبیات رهسپار مشهد مقدس گردید و سطوح را در محاضر آیات بزرگ مرحوم حاج میرزا مهدی اصفهانی، آقازاده میرزا مهدی کفایی، مرحوم آیتاللهالعظمی حسین قمی و مرحوم آیتالله میرزا مرتضی آشتیانی فرا گرفت. سپس جهت تکمیل اندوختههای علمی خود به نجف اشرف هجرت کرد و از محضر مرحوم آیتالله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی و دیگران بهرهمند شد. پس از چند سفر علمی به کشورهای مختلف به تهران آمد و از راه منبر و تأسیس 160 باب مدرسه اسلامی در سراسر ایران و ساختن کتابخانه و مسجد و ... خدمات بسیاری به اسلام و مسلمین کرد. وی سفرهایی نیز به کشورهای اسلامی نمود و در هند به مدرسۀالواعظین رفت که برنامههای آموزشی آن مدرسه روی او تأثیر گذاشت و در ایران مدرسۀ جامعۀ تعلیمات اسلامی را تشکیل داد. وی با سخنرانی درباره کشف حجاب رضاخانی با آن مبارزه کرد و ضمن دفاع از حجاب اسلامی به خاطر مبارزات خستگیناپذیرش چندین بار به زندان افتاد. حجتالاسلام شیخ عباسعلی اسلامی در 20 فروردین 1364 دار فانی را وداع گفت.
2. پر واضح است، گزارش مزبور مبنی بر این که آیتالله شیرازی اظهار داشته «مردم مشهد به گرمی از من استقبال نکردند» به دور از واقعیت است، معظمله به محض ورود به مشهد مقدس مورد استقبال قاطبه علمای اعلام خراسان و مردم مجاور بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا(ع) قرار گرفتند، ایشان پس از استقرار در مشهد مقدس(همچون روال معمولشان در نجف اشرف) اقدام به تشکیل حوزه تدریس و نیز حل و فصل مراجعات مردم مسلمان نموده، معروف است که آیتالله شیرازی ورود خود را به مشهد مقدس توفیقات عالیه و از الطاف خداوند تعالی دانسته و این سخن از آن فقیه عالیقدر در خصوص تشرف و مجاورت در بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسیالرضا(ع) معروف است که اظهار داشته: «من جانب علیٍ الی علیٍ» یعنی از محضر علی بن ابیطالب(ع) به محضر علی بن موسیالرضا(ع) مشرف شدم. در ثانی رحلت آیتالله العظمی میلانی خلاء بزرگی در محافل مذهبی و سیاسی مشهد و بخصوص برای نیروهای مبارز ایجاد کرد. نیروهای مبارز به شدت از این خلاء رنج برده و به حضور یک مرجع مستقل و قدرتمند که بتوانند در پشت سر او موضع بگیرند، احساس نیاز میکردند. در واقع آیتالله شیرازی در چنین شرایطی وارد مشهد گردید. حدّ فاصل رحلت آیتالله میلانی تا ورود آیتالله شیرازی ششماه بود. در واقع آیتالله شیرازی به این انتظار ششماهه پایانی داد و آنان با توجه به سابقه مبارزاتی آیتالله شیرازی حضور او را غنیمت شمرده و برگرد او حلقه زدند. استقبال عظیم و گسترده عناصر مبارز بر تصمیم نهایی آیتالله شیرازی برای اقامت دائم در مشهد موثر بود.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی سید عبدالله شیرازی به روایت اسناد ساواک صفحه 56