تاریخ سند: 1 اردیبهشت 1342
موضوع : بیکاران چاپخانه ها
متن سند:
شماره : 372 ـ د ـ 1 بخش 311
پس از جلوگیری از انتشار چندین روزنامه یومیه و هفتگی قریب چهار هزار
کارگر چاپخانه ها که از انتشار روزنامه های مزبور امرار معاش می کردند بیکار
شده اند1 و این عده اکثرا دور هم جمع می شوند و اخیرا دست به دامن آقای
مصباح زاده2 مدیر روزنامه کیهان شده اند که از دولت درخواست کند به وضع
آنها رسیدگی نمایند.
1 /2 /42
اداره سوم به عرض مقامات برسد
2 /2
عینا به استحضار ریاست اداره
سوم می رساند 7 /2 /42
1ـ گیرندگان :
اداره دوم کل سوم
توضیحات سند:
1ـ در سال 1341 پس از
بازگشت شاه از سفر آمریکا و
راضی کردن سران کاخ سفید به
اجرای برنامه های خود، ابتدا
علی امینی را از کار برکنار و
اسداللّه علم را که از نزدیکان
مورد اعتماد و وفادارش بود به
نخست وزیری برگزید، علم،
آزادی نیم بند مطبوعات را که
در خلال سالهای 39 تا 41
وجود داشت را ملغی کرد و یک
بار دیگر فشار و خفقان بر کشور
حاکم شد.
در سال 41 دولت
علم، جهت خوشخدمتی به
خاندان پهلوی و اربابان خارجی
دنبال محدود نمودن هر چه
بیشتر مطبوعات بود با
تصویبنامه ای در جلسه مورخ
بیست و پنجم اسفند ماه همان
سال که براساس آن امتیاز کلیه
روزنامه و مجلاتی که شماره
نسخه های آنها به ترتیب از پنج
هزار و سه هزار کمتر بود لغو
گردید.
در اجرای این مصوبه، یورش
بزرگ به مطبوعات در فروردین
سال 1342 به بهانه کم نمودن
شمار نسخه های چاپ شده
جراید و نشریات روی داد و
جهانگیر تفضلی وزیر مشاور و
معاون تبلیغات دولت علم به
دستور محمدرضا شاه حدود
هفتاد و پنج روزنامه و مجله را
توقیف کرد.
با اجرای این تصمیم
بسیاری از چاپخانه ها با
تعطیلی مواجه و کارگران آنها
بیکار شدند.
* مطبوعات عصر پهلوی، کتاب اول،
صص 14 و 13، مرکز بررسی اسناد
تاریخی وزارت اطلاعات.
2ـ مصطفی مصباح زاده در سال
1290 در تهران متولد شد و
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را
در تهران به اتمام رساند و در
سال 1310 جهت تکمیل
تحصیلات به فرانسه رفت و از
دانشگاه پاریس در رشته حقوق
دکتری گرفت و پس از مراجعت به
ایران به عنوان مستشار دیوان
عالی جنابی بکار مشغول شد.
نامبرده در سال 1317 وارد
خدمت نظام گردید و ضمن
خدمت در کلاس عالی نظام، در
رشته حقوق در دانشگاه تدریس
می کرد و در سال 1319 پس از
انجام خدمت نظام وظیفه به
ریاست اداره کل تبلیغات
منصوب شد.
و در سال 1319 پس از انجام
خدمت نظام وظیفه به ریاست
اداره کل تبلیغات منصوب شد.
دکتر مصطفی مصباح زاده به دلیل
پیشکاری پدرش نزد ابراهیم
قوام الملک شیرازی گرایش
شدید به انگلستان داشت و در
سال 1321 با وساطت فردوست
و با گرفتن مبلغ دویست هزار
تومان از محمدرضا پهلوی
روزنامه کیهان را در 3 خرداد
1321 منتشر نمود و در سال
1346 موسسه عالی ارتباطات
اجتماعی را تأسیس کرد.
ارتشبد فردوست وی را فردی
مقام پرست، نادرست و چاپلوس
معرفی کرده با سفارش محمدرضا
در دوره 14 مجلس شورای ملی
قصد نمایندگی از بندرعباس را
داشت که بدلیل حمایت انگلیس
از رقیب او یعنی عبداللّه گلداری،
نامبرده موفق به راهیابی به
مجلس نشد ولی طی دوره های
پانزدهم، هفدهم و بیست و یکم با
کمک محمدرضا نماینده شد و دو
دوره دهم به عنوان سناتور
انتصابی از تهران به مجلس سنا
راه یافت.
مشارالیه ارتباطات زیاد و
نزدیکی با شاه داشت به نحوی که
هر وقت می خواست مستقیما با
محمدرضا ملاقات می نمود.
دکتر مصباح زاده از طریق
موسسه کیهان ثروت زیادی
اندوخت و مالک کلوپ ایران
جوان بود.
؛ روزشمار انقلاب اسلامی، جلد
6، صفحه 313، دفتر ادبیات
انقلاب اسلامی ؛ ظهور و سقوط،
جلد یک، صفحات 131 تا 133
منبع:
کتاب
مطبوعات عصر پهلوی - مجله بامشاد به روایت اسناد ساواک صفحه 137