درباره جمعیت ترقیخواهان گیلان
تاریخ سند: 6 خرداد 1336
درباره جمعیت ترقیخواهان گیلان
متن سند:
شماره : 410 تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور برابر سوابق موجوده در سال 1333 جمعیتی تحت عنوان ترقیخواهان گیلان با تدوین اساسنامه ای از طرف بعضی متنفذین و مالکین رشت با تقویت و حمایت باطنی آقای مفتاح استاندار وقت در شرف تشکیل بود که در این زمینه از طریق تیپ رشت مکاتبات مشروحی با استانداری به عمل آمد.آنچه که از بررسی سوابق مربوطه استنباط گردید همواره نظر تیپ این بوده که تا حد امکان از تشکیل این جمعیت به علت اینکه (جمعیت مزبور را آقای استاندار وقت با نظر خود و حمایت یکی دو نفر از نمایندگان گیلان برای تأمین نظریات شخصی و انتخاباتی و مداخله در امور شهری و بالاخره به دست آوردن اکثریتی در انجمن شهر در نظر دارند تشکیل دهند) ممانعت نماید و به طوری که فوقا به عرض رسید این امر نیز از ناحیه تیپ انجام شده و مکاتبات هم با استانداری به عمل آمده است.
طی مکاتبات نیز استانداری به تیپ اعلام نموده بود که موضوع تشکیل این جمعیت به وسیله آقای نبیل1 و سناتور گیلان به شرفعرض همایونی رسیده و خاطر خطیر شاهانه از تشکیل جمعیت مزبور خرسند گردیده معذلک تیپ رشت به علت اینکه اکثریت هیئت مؤسس این جمعیت مردمانی سرسخت و مبارز نبوده و حتی بعضی از آنان نیز دارای سوابق کیفری و یا از فعالین رفراندم غیرقانونی بوده اند و نظر عمومی هم با آنها خوب نبوده با تشکیل آن موافقت ننموده است.
در اثر گزارش تیپ به ستاد ارتش، بیوگرافی مؤسس این جمعیت از طریق ستاد ارتش خواسته شده بود که تدریجا تهیه و فرستاده شده و طبق پرونده از تاریخ 31 /4 /34 تا به حال هیچ گونه مکاتبه ای روی پرونده مورد بحث به عمل نیامده است.
ولی طبق اطلاعیه رسیده مجددا بعضی از همان اشخاص از قبیل جهانگیر سرتیپ پور2.
حسن حشمتی رئیس بانک بیمه و صمد بالازاده در رشت به طور مخفیانه در صدد تشکیل حزبی هستند به نام حزب ترقیخواهان گیلان که هفته ای دو مرتبه در منزل محمد معتضد به منظور تنظیم برنامه و سایر امور مقدماتی تجمع می نمایند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان یکم ـ کامیاب
توضیحات سند:
1ـ فضل اله نبیل در سال 1339 رئیس دفتر فرح پهلوی بود و از بهائیان معروف و فعالان شناخته شده در این فرقه بود.وی مشاغل دیگری نیز در رژیم پهلوی داشت از جمله : از سال 1326 تا 1329 وزیر مختار ایران در ورشو، کارمند سفارت ایران در مسکو و سفیرکبیر ایران در یکی از کشورهای اروپایی.
نامبرده به دریافت نشان های متعدد از سوی رژیم پهلوی به پاس وفاداری و سرسپردگی اش نیز نائل گردیده است!.
(اسناد ساواک، پرونده انفرادی) 2ـ جهانگیر سرتیپ پور فرزند عزیزاللّه در 1285 در رشت متولد شد وی پس از اتمام تحصیلات به فعالیتهای فرهنگی پرداخت در جوانی به نهضت جنگل پیوست و به سال 1301ش جمعیت ادبی هنری «آزاد ایران» راتشکیل داد.
و به مدت چهار دوره در انجمن شهر رشت با سمت عضویت در هیأت رئیسه حضور داشت یک بار هم شهردار رشت شد.
سپس وارد شورای فرهنگ شد و سه دوره با سمت عضویت در هیأت رئیسه در این شورا فعالیت داشت تا اینکه در دوره بیستم مجلس شورا ملی به این مجلس راه پیدا کرد اما به دستور شاه اعضاء این مجلس استعفاء دادند پس در دوره بیست و یکم و بیست دوم بنمایندگی از مردم رشت وارد مجلس شورای ملی شد و پس از آن به عضویت هیئت رئیسه سازمان شاهنشاهی و عضو سازمان ملی حفاظت آثار باستانی گردید وی همچنین در 1330 به سمت شهرداری رشت منصوب شد و سرانجام در 7/ آذر 1371 در تهران دارفانی را وداع گفت و بنابر وصیت وی در شهر رشت مدفون گردید.