موضوع : مهندس ناصر وهداد
تاریخ سند: 11 بهمن 1356
موضوع : مهندس ناصر وهداد
متن سند:
از : 20 ه 12 به : 312 شماره : 25544 /20 ه 12 یادشده اعلامیه پنج برگی مربوط به حزب زحمتکشان ملت ایران مورخ 26 دی ماه 26 را در اختیار گذارد در اعلامیه آدرس حزب به نشانی تهران خیابان ژاله چهارراه آب سردار شماره 234 اعلام شده در این اعلامیه که خطاب به دادستان کل کشور بود از وقایع اخیر قم یادشده و به طور ضمنی از خمینی و کمیته ایرانی دفاع از حقوق بشر دفاع شده است.همچنین وهداد اعلامیه مربوط به مرعشی نجفی، گلپایگانی و شریعتمداری و یک اعلامیه به امضا 120 نفر روحانی در اختیار گذارد و اظهار داشت حاضر است بین بازرگان1 و دکتر مظفر بقایی2 واسطه شود تا همه مخالفین شاه و استبداد موجود با هم متحد شوند.
نامبرده اضافه نمود آماده است در تمام کوشش ها علیه حکومت شرکت کند و اظهارنظر کرد که تنها تشکل کلیه عناصر سیاسی و نیز یک مبارزه بی امان مسلحانه قادر خواهد بود که منصور3 را وادار به تسلیم نماید.
نظریه چهارشنبه : 1ـ شنبه مورد اعتماد است و به صحت گزارش وی می توان اعتماد نمود 2ـ اعلامیه های مورد بحث قبلاً به استحضار رسیده است.
ضمنا تحقیق مستقیم از نامبرده پیرامون اظهاراتش به حفاظت شنبه لطمه وارد می نماید.
آرزو در گزارش روزانه درج شد 24 /11 /36 75862 بایگانی شود روحانی 11 /12 /36
توضیحات سند:
1ـ مهندس مهدی بازرگان در سال 1278 هجری شمسی در تبریز به دنیا آمد.وی جزو اولین کسانی است که پس از اتمام دوران متوسطه در تبریز و تهران برای ادامه تحصیلات عالی به فرانسه عزیمت و در رشته مهندسی ترمودینامیک تحصیلات خود را به پایان برد.
مهندس بازرگان پس از بازگشت به ایران به عضویت کادر علمی دانشگاه تهران نایل گردید.
وی فعالیت سیاسی خود را از جبهه ملی آغاز نمود.
در دوران نخست وزیری دکتر محمد مصدق ریاست شرکت ملی نفت ایران و بعد سازمان آب تهران را عهده دار گردید.
پس از تعطیلی و توقف کار جبهه ملی اول با سقوط دکتر مصدق بر اثر کودتای 28 مرداد 1332 از جمله کسانی بود که جبهه ملی دوم را تأسیس و در سال 1334 به دلیل فعالیت های سیاسی دستگیر و زندانی گردید.
به دنبال ایجاد اختلاف در جبهه ملی دوم به دلیل عدم عکس العملی مناسب این جبهه در قبال ارتحال مرحوم آیت الله العظمی بروجردی در سال 1340 وی به همراه مرحوم آیت الله طالقانی، دکتر یداللّه سحابی، رحیم عطایی، منصور عطایی، عباس سمیعی و حسن نزیه از جبهه ملی دوم کناره گرفته و نهضت آزادی ایران را تأسیس نمودند.
در سال 1342 سران نهضت آزادی دستگیر و مهندس بازرگان و آیت الله طالقانی به 10 سال زندان محکوم شدند.
لیکن پس از سپری شدن 6 سال مهندس بازرگان آزاد گردید.
مهندس بازرگان در سال 1356 به اتفاق جمعی از سیاسیون و حقوقدانان نظیر کریم سنجابی، ناصر میناچی، حسن نزیه و...
جمعیت دفاع از آزادی و حقوق بشر را تأسیس کردند.
لذا از طرف گروه انتقام که ساخته و پرداخته رژیم شاه بود در تاریخ 11 /2 /1352 یک بمب در مقابل درب منزل وی منفجر شد.
قبل از پیروزی از طرف امام در راس هیئتی به آبادان رفت تا جریان اعتصاب کارگران نفت را بر علیه رژیم که کمر آن را در بعد اقتصادی شکسته بود سامان بهتر و بیشتری دهد و به مسائل آنان رسیدگی کند.
وی همچنین سفری به پاریس نمود تا حضرت امام را از طرح شعار «شاه باید برود» منصرف کند، چه به اعتقاد او طرح شعار رفتن شاه با برخورداری از ارتش و ساواک پشتیبانی آمریکا را شعاری مناسب و راه کاری عملی نمی دانست.
آقای بازرگان پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام (ره) به عضویت شورای انقلاب درآمد و با پیشنهاد اعضای شورا به امام(ره) از طرف ایشان مسئولیت تشکیل دولت موقت که اولین دولت اسلامی پس از پیروزی انقلاب بود را بر عهده گرفت.
دولت موقت مهندس بازرگان به دلیل اتخاذ روشهای غیر انقلابی به خصوص اتخاذ مواضع مخالف با تسخیر لانه جاسوسی آمریکا و نیز اصرار بر انحلال مجلس خبرگان ورد این پیشنهاد از سوی امام از کار استعفا داد که بلافاصله مورد پذیرش امام واقع گردید.
او در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی از سوی مردم تهران به مجلس راه یافت.
مهندس بازرگان در تاریخ 30 /10 /1373 در تهران درگذشت.
از جمله آثار قلمی مهندس بازرگان عبارتند از : «مطهرات در اسلام، راه طی شده و عشق و پرستش یا ترمودینامیک انسان».
یاران امام به روایت اسناد ساواک، کتاب 12، صص 55 ـ 53.
2ـ مظفر بقایی کرمانی فرزند میرزا شهاب الدوله در سال 1287 ه ش در کرمان متولد شد.
نامبرده جزء اولین محصلین بود که در زمان رضاشاه برای تحصیل به اروپا اعزام شد و در دانشگاه سوربن پاریس در رشته فلسفه و آموزش و پرورش کودک تحصیل کرده و به ادعای خودش مدرک دکتری گرفت اما در کتاب «ایران و تاریخ» نوشته بهرام افراسیابی صفحه 126 آمده است : مظفر بقائی برای تحصیلات به فرانسه رفته بود و به علت عیاشی و ولگردی موفق به درس خواندن نگشته و بدون گرفتن عنوان از فرانسه بازمی گردد.
اولین دغلکاری او این بود که برای خودش عنوان دکتری جعل کرده بود...
» از سال1324 وارد فعالیت های سیاسی شد و در تشکیل حزب دمکرات ایران با قوام السلطنه همکاری کرد و در دانشگاه تهران نیز کار می کرد.
برای اولین بار در سال 1336 به عنوان نماینده شهر کرمان به مجلس شورای ملی راه یافت.
بقایی در جنبش ملی گرایی ایران چهره ای شاخص بود و از طریق روزنامه اش (شاهد) خط مشی سیاسی خود را ادامه داد.
وی با تأسیس حزب زحمتکشان به عقاید سیاسی خود تشکل بخشید که بعدها این حزب نام خود را به جامعه سوسیالیست ها تغییر داد.
این حزب که در دهه های چهل و پنجاه فعالیت چشمگیری نداشت از ماههای پایانی سال 55 بار دیگر فعالیت های خود را با آزادیهای تزریق شده به گروههای ملّی گرا شروع کرد، امّا چهره فعالیاز خود نشان نداد.
وی از جمله سیاستمدارانی بود که با اعمال سیاست های منافقانه خود آسیب های فراوانی به کشور وارد کرد.
همدستی او ـ البته بطور مخفیانه و غیرمحسوس ـ با کودتاچیان 28 مرداد 32 و مخالفت هایش با دکتر مصدق از آن جمله است.
او در یک دادگاه مسخره شاه ساخته در محاکمات بدوی محکوم شد اما دادگاه تجدیدنظر پس از خوش رقصی های بقائی او را تبرئه کرد.
بقائی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ظاهرا ادعای طرفداری از انقلاب را داشت امّا انتشار وصیت نامه سیاسی او مطالب را به گونه دیگری نشان می داد.
وی در سال 1359 دستگیر شد و ضمن سپردن تعهد به این که از کشور خارج نشود آزاد گردید ولی در شهریور همان سال سفری به امریکا انجام داد...
بقایی در فروردین ماه سال 66 پس از بازگشت از امریکا، در کرمان دستگیر شد.
سرانجام بقایی در آبان ماه 1366 بر اثر عود بیماری سفلیس در بیمارستان مهر تهران جان سپرد.
(پانزده خرداد ـ ج 3 ـ ص 115 ـ 116) 3ـ منصور، اسم رمز محمدرضا پهلوی در ساواک است.