از ساعت 7 تا 9 بعد از ظهر روز سه‌شنبه در حدود یکهزار نفر
تاریخ سند: 21 آبان 1346
از ساعت 7 تا 9 بعد از ظهر روز سه‌شنبه در حدود یکهزار نفر
متن سند:
از: 324 تاریخ: 21 /8 /46به: عرض مى‌رساند شماره: 8723 /324
از ساعت 7 تا 9 بعد از ظهر روز سه‌شنبه در حدود یکهزار نفر در جشن انقلاب اکتبر در سفارت شوروى در ایران شرکت داشتند.
سردر داخلى عمارت با چراغ نئون قرمز جمله پنجاهمین سال نوشته شده بود. چهار سالن پذیرائى مملو از مدعوین بود و علاوه بر پذیرائى‌هاى دستى سه میز بزرگ نیز انواع غذاها داشت.
تقریباً همه سفراء خارجى دعوت داشتند و سفراى انگلیس ـ آمریکا ـ آلمان هم بودند.
وزیر امور خارجه ایران و مهندس روحانى وزیر آب و برق در ضیافت حضور داشتند. رؤسا تشریفات وزارت خارجه و دربار شاهنشاهى ـ رئیس سازمان امنیت ـ رئیس اداره دوم ستاد بزرگ ـ ارتشبد آریانا ـ چند تن از روساء هوائى و زمینى ارتش ـ سپهبد شفقت1 ـ سرلشگر امجدى ـ سرهنگ وجدانى از اداره دوم.
پذیرائى امسال هم مجلل بود و هم شوروی‌ها سعى داشتند که به مدعوین خوش آمد بگویند.
نکته جالب اینکه چند تن از مأموران سازمانهاى دولتى که لباس شخصى به تن داشتند جلو در سفارت با در دست داشتن مداد و کاغذ شماره‌هاى اتومبیلها را یادداشت مى‌کردند و این قدر این عمل علنى بود که تقریباً هر رهگذرى در خیابان و یا اتومبیل آنها را مى‌دید.
در این جشن عده‌اى ایرانى ناشناس نیز دیده مى‌شدند اسامى ایرانیانى که شناخته شدند بدین شرح است:
1ـ دکتر مصطفى الموتى مدیر صبح امروز
2ـ حسین بنى احمد روابط عمومى شرکت نفت
3ـ عباس فروتن نماینده مجلس سردبیر ایران نوین
4ـ یوسف مازندى خبرگزارى آسوشیتدپرس
5 ـ پزشکیان مخبر آفتاب شرق
6 ـ مجلل در هیچ روزنامه نیست .
7ـ اسماعیل رائین2 تهران مصور
8 ـ ابوالفضل مرعشى مدیر کل دانشگاه
9ـ یوسف رحمتى مدیر بورس
10ـ على حافظى مدیر دنیاى جدید
11ـ على سپهر مدیر دیپلمات
12ـ سپهر مؤسس حزب آریا3و برادرش (این شخص کور است)
13ـ صفى‌پور مدیر امید ایران
14ـ نصیر امینى مدیر کیهان
15ـ سرهنگ بازنشسته اسکندرى
16ـ عباس مسعودى مدیر اطلاعات
17ـ جهانگیر بهروز اکواف ایران
18ـ طلوعى سردبیر خواندنیها
19ـ مهرآورى مخبر رویتر
20ـ فرزامى مدیر ایران پرس
21ـ محمد رحیم متقى ایروانى مدیر کفش ملى
22ـ مهندس مستوفى مدیر عامل پتروشیمى
23ـ محمدرضا عسگرى سردبیر بامشاد
24ـ سفرى خبرنگار بامشاد
25ـ دکتر عسگرى مدیر خوشه
26ـ امیرانى4 و فرزند ارشدش مدیر خواندنیها
27ـ دکتر شریعت مدیر تهران اکونومیست
28ـ رضا آذرخشى مترجم
29ـ طباطبائى مدیر روزنامه دنیا
30ـ دکتر رضا زاده شفق سناتور
31ـ جم سناتور
32ـ دکتر متین دفترى5 سناتور
33ـ ناصر بهبودى نماینده مجلس
34ـ نامدار عضو وزارت خارجه
35ـ مورخ‌الدوله سپهر مدیر بانک بیمه بازرگانان
36ـ لارى‌زاده بازرگان
37 ـ دکتر عاملى6 از حزب پان ایرانیست7
38ـ زهتاب فرد اراده آذربایجان
39ـ فریپور مدیر صداى مردم
40ـ صفوى مدیر کوشش
توضیحات سند:
1ـ جعفر شفقت:وى فارغ‌التحصیل رشته حقوق از کشور فرانسه بود.
در رژیم پهلوى داراى مشاغل مهمى شد از جمله ریاست ستاد نیروى زمینى، فرمانده ارتش دوم، ریاست سراى نظامى شاهنشاهى، ژنرال آجودان شاه، جانشین رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران و در سال‌هاى 56 تا وقوع انقلاب اسلامى استاندار آذربایجان شرقى بود. با اوجگیرى انقلاب اسلامى و به منظور مهار حرکت مردم ایران در کابینه ملى دکتر شاپور بختیار به وزارت جنگ منصوب شد.
محمود طلوعى ـ بازیگران عصر پهلوى ج دوم ـ ص 225 (ن)
2ـ اسماعیل رائین:
رائین متولد 1298 بود و با نام مستعار بهمن مقالات خود را امضاء مى‌کرد روزنامه نگارى خود را از دانشگاه تهران اخذ نمود و فعالیت مطبوعاتى خود را از سال 1318 آغاز کرد و با نشریات مختلفى چون خلیج ایران، کیهان، اطلاعات آتش، خراسان، تهران مصور، روشنفکر و فردوس به عنوان نویسنده و خبرنگار همکارى مى‌کرد. نامبرده از اعضاى پایه‌گذار سندیکاى نویسندگان و خبرنگاران مطبوعات بود و چندین دور ریاست هیئت مدیره و عضویت هیئت اجرایى آن را به عهده داشت.
وى داراى تألیفات مختلفى چون فراموش خانه و فراماسونرى در ایران مى‌باشد که با همکارى ساواک آن را تدوین نمود. رائین با شاپور جى‌یپورتر، برادران آرمیت و... رابطه حسنه داشت. در سال 1344 به همراه 5 روزنامه‌نگار دیگر ایرانى به اسرائیل مسافرت نمود و طى آن ملاقاتهایى با سران رژیم به عمل آورد و پس از این سفر نامش در لیست سیا، مطبوعات صهیونیستى عرب قرار گرفت.
مطبوعات عصر پهلوى ـ همان منبع ص 330
3ـ حزب آریا
از جمله تشکلهاى سیاسى است متمایل به انگلستان و وابسته به دربار رود مؤسسین آن به یک روایت محمد هادى سپهر بود اما به روایت «حسین فردوست» سرلشکر حسین ارفع. از جمله اعضاى دیگر قبه این حزب عبارتند از: سرتیپ دیهیمى، حسن اخوى، ارتشبد آریانا، سرلشکر امین‌زاده، سروان یحیایى، سرلشگر محمود ارم و محمد هادى سپهر.
در جریان نخست‌وزیرى قوام‌السلطنه در سال‌هاى 26 ـ 132 و حتى پس از سقوط قوام، حزب آریا از جمله احزابى بود که به شدت بر ضد قوام فعالیت مى‌کرد. دفتر مرکزى حزب آریا در خیابان لاله‌زار قرار داشت ویژگى مهم این حزب ضد کمونیست بودن و هوادارى از سیاست انگلستان در ایران بود. حزب آریا تا دوران حکومت ملى دکتر مصدق نیز فعالیت داشت و پس از کودتاى 28 مرداد و استقرار حکومت کودتاگران به عمر آن خاتمه داده شد.
احزاب سیاسى ایران ـ ص 1
بهروز طیرانى ج اول، ص 230
4ـ على‌اصغر امیرانى مدیر خواندنیها ـ تهران مصور :
امیرانى در سال 1294 در گروس متولد شد و در رشته حقوق لیسانس گرفت. نامبرده فعالیت مطبوعاتى خود را از سال 1319 شروع کرد در نشریاتى چون نسیم صباء اطلاعات و ایران باستان قلم زد.
او صاحب امتیاز و مدیر مجله خواندنیها بود که تا ایام پس از انقلاب نیز منتشر مى‌شد.
امیرانى از رژیم پهلوى نشانهاى همایون، تاجگذارى و اصلاحات ارضى را دریافت کرده است.
مطبوعات عصر پهلوى ـ کتاب اول تهران مصور ص 320 چاپ 1379 ـ مرکز اسناد تاریخى
5ـ دکتر احمد متین دفترى:
جوان‌ترین نخست وزیر رضاشاه ملقب به اعتضاد لشکر، متین‌الدوله، عیناًلممالک که در سال 1275 در تهران تولد یافت.
پس از تحصیل در مدرسه آلمانى، چند سالى منشى سفارت آلمان و سپس وارد وزارت خارجه شد و به سمت ریاست دفتر وزارت خارجه منصوب گردید در سال 1305 وارد تشکیلات على‌اکبر داور در عدلیه شد و در 1314 صدرالاشراف وزارت دادگسترى بود و در سال 1318 در نخست‌وزیرى محمود جم وزیر شد. وى بدین ترتیب در دوران نخست‌وزیران بعدى نیز عهده‌دار مشاغل و منصب مهم وزارت و مشاورت بود تا اینکه در تیر ماه 1350 در سن 76 سالگى که سناتور بود در تهران درگذشت.
ناصر نجمى ـ همان منبع ص 321
6ـ عاملى تهرانى، دکتر محمدرضا عاملى
دکتر محمد رضا عاملى تهرانى فرزند محمد باقر در سال 1306 ه ش در تهران به دنیا آمد، در سال 1332 در رشته پزشکى از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. در سال 1345 به نمایندگى مجلس شوراى ملى رسید و در حزب پان ایرانیست و حزب رستاخیز مشارکت فعال داشت. در تاریخ 18 /12 /54 از طرف هویدا به سمت رئیس کمیته آموزشى سیاسى حزب رستاخیز منصوب شد. و از تاریخ نهم مهر ماه 1356 از طرف محمد باهرى دبیرکل حزب رستاخیر مسئولیت دبیرى حزب رستاخیز در استان مرکزى و تهران به وى واگذار و در مورخه 2 /10 /56 از طرف جمشید آموزگار دبیر کل حزب رستاخیز به سمت قائم مقام دبیر کل حزب رستاخیز منصوب و در 15 شهریور 1357 در کابینه شریف امامى وزیر اطلاعات و جهانگردى و در تاریخ 1 /9 /57 در کابینه ارتشبد غلامرضا ازهارى به عنوان وزیر آموزش و پرورش منصوب شد. اسناد ساواک، پرونده‌هاى انفرادى
7ـ حزب پان ایرانیست ـ یکى دیگر از دستجاتى است که در جریان ملى شدن صنایع نفت در صحنه ایران ظاهر شد، پان (فلات ایران به زیر یک پرچم) ایرانیسم بود که با شعار به میدان آمد. بنیانگذار این جمعیت مهرداد، سعادت نژاد، داریوش فروهر، پزشکپور و چند نفر دیگر بودند. این جمعیت در بین دانش‌آموزان طرفداران زیادى کسب کرد ولى خیلى زود در میان این جمعیت شکافى عمیق به وجود آمد که پان ایرانیسم را به دو قسمت کرد. یک قسمت به رهبرى داریوش فروهر بود که روزنامه نداى پان ایرانیسم را به عنوان ارگان جمعیت منتشر مى‌کردند و قسمت دیگر به رهبرى مهرداد که روزنامه پرچمدار را به عنوان ارگان انتشار مى‌دادند. ـ زندگى سیاسى رزم آرا، جعفر مهدى نیا، ص 409 و 410