تاریخ سند: 4 دی 1342
موضوع : جبهه ملى و حزب ایران نوین
متن سند:
شماره : 39594 /321 تاریخ : 4 /10 /42
موضوع : جبهه ملى و حزب ایران نوین
بطورى که از دو منبع اطلاع مىرسد بنا به دستور رسیده به افراد جبهه ملى افراد بایستى در حزب ایران نوین نامنویسى نموده و پس از عضویت و رخنه در جلسات به عناوینى باعث برهمخوردن جلسات بشوند و هر روز تشنجاتى که تؤام با سر و صدا باشد به وجود آورند و ایجاد مزاحمت نمایند.
ضمنا افرادى مانند حسن خرمشاهى، غلامرضا تختى1، روحاللّه جیرهبندى، جعفر موسوى که اعضاء جبهه ملى هستند رسما سایر افراد را تشویق مىنمایند که در این حزب نامنویسى نمایند.
نظر مأمور : 1ـ پس از اعلام تأسیس حزب ایران نوین در جرائد و رادیو افراد جبهه ملى و نهضت آزادى2 و سایر احزاب وابسته به آن اظهار نظرهائى مىنمایند که این حزب و گردانندگان آن مانند حزب ملیون و مردم هستند بلکه کثیفتر از آنها مىباشد و ماهیت دو حزب قبلاً به مردم ثابت شده چه برسد به این حزب جدیدالتأسیس.
2ـ افراد مزبور با استفاده از مرامنامه و اساسنامه حزب ایران نوین و مقایسه با عدم موفقیت دولت در اجراى برنامههاى خود به بحث و انتقاد پرداخته و اظهار مىدارند یکى از مسائلى که باید در جلسات مطرح کرده وآن را مختل نمود همین موضوع است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1ـ غلامرضا تختى : در سال 1309 ه. ش در محله «خانى آباد نو» تهران در خانوادهاى محروم به دنیا آمد. تختى آموزش ابتدایى را در دبستان حکیم نظامى و دو سال تحصیلى دوره متوسطه را در آموزشگاه خزائلى گذراند. علاقه به ورزش، به ویژه رشته کشتى در دوران کودکى در او بروز کرد.-همین علاقه باعث شد خیلى زود به قهرمانى کشور برسد. تختى در 21 سالگى در مسابقات قهرمانى جهان در فنلاند مدال نقره گرفت و پنج سال بعد در ملبورن استرالیا اولین مدال طلاى جهانى را به گردن آویخت. غلامرضا تختى در طول مبارزات ورزشى خود چهار مدال طلا و پنج مدال نقره گرفت. او در سال 1345 با یک دانشجوى دختر دانشگاه تهران ازدواج کرد. تختى مخالفت خود را با رژیم حاکم ایران با عضویت در جبهه-ملى و بعدها با نزدیک شدن به آیتاللّه طالقانى نشان داد. محبوبیت فوقالعاده او در جامعه و مخالفتش بانظام حاکم، رژیم پهلوى را به وحشت انداخت. به همین دلیل هیچ کس خبر خودکشى او را در هتل آتلانتیک تهران در هفده دى ماه 1347 ـ که در مطبوعات آن زمان منعکس شد باور نکرد. از جمله گفتههایى که در علل فقد مرحوم تختى در افواه مردم شنیده مىشد این بود که در یکى از ورزشگاههاى تهران، مردم حاضر، براى ورود غلامرضا تختى ابراز احساسات کردند که در مقایسه با ورود غلامرضا پهلوى (برادر
3ـ این تصمیم فعلاً جنبه مقدماتى دارد ولى دستور اجراء قطعى آن نرسیده فقط افراد جبهه ملى براى عضویت در حزب ایران نوین شدیدا بین خود دست به تبلیغات زدهاند.
4ـ افراد جبهه ملى پس از انتشار این خبر در نظر دارند خبر را در جلسات هفتگى منزل سران جبهه ملى مطرح نموده و کسب دستور نمایند.
در صورت تصویب به ساواک تهران ارسال گردد.4 /10 /42
کمیته احزاب 3 /10 /42
ارسال شود
پس از صدور ارائه گردد.
گیرندگان : ساواک تهران جهت تحقیق و اعلام چگونگى موضوع
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شاه) به همان ورزشگاه در همان زمان فوقالعاده بود. به همین دلیل شاهپور غلامرضا دستور داد او را مسموم کنند.
2ـ یکى از احزاب و گروههاى سیاسى فعال در تاریخ معاصر ایران، تشکل «نهضت آزادى ایران» است که در حقیقت مسئول فقرات نهضت مقاومت-ملى بود و در تاریخ 27 اردیبهشت 1340 ش بنیان گذاشته شد. رهبران آن عموما رهبران یا بنیانگذاران و فعالان نهضت ملى بودند و کادرهاى-جوان، با تجارب سالهاى مقاومت پس از کودتاى 28 مرداد 1332 آبدیده شده بودند. گروهى از همین افراد، چند سال پس از تشکیل نهضت راه حل رادر مبارزه مسلحانه دانستند و سازمان مجاهدین خلق ایران را ایجاد کردند. این نهضت و تأسیس آن زائیده سه شخص به نامهاى آیهاللّه سید محمود طالقانى، یداللّه سحابى و مهندس مهدى بازرگان بود. این تشکل که به نظر مىرسد شاخه مذهبى جبهه ملى بود، دکتر محمد مصدق را به عنوان یگانه رئیس دولت منتخب و محبوب واقعى مردم ایران و مبارز ضد استعمار مىداند و در اولین بیانیه نهضت آزادى در تجلیل و احترام به او مىگوید :
«مصدقى هستیم و مصدق را از خادمین بزرگ و افتخارات ایران و شرق مىدانیم.....»
رئوس اهداف این تشکل بدین قرار اعلام شد :1ـ از لحاظ سیاست داخلى : احیاء حقوق اساسى ملت ایران، با استقرار حکومت قانون و مردم بر مردم و تعیین حدود اختیارات و مسئولیت هاى قواى مختلف و ترویج اصول اخلاقى و اجتماعى و سیاسى براساس مبانى دین مبین اسلام، با توجه به مقتضیات سیاسى و فرهنگى عصر حاضر 2 ـ از لحاظ سیاست خارجى : مجاهدت براى تأمین بىطرفى ایران و تضمین آن به وسیله دو بلوک شرق و غرب و ایجاد همبستگى بیشتر با ممالکى که با ما داراى علایق مشترک تاریخى و جغرافیایى، اجتماعى یا مذهبى هستند. (تاریخ سیاسى بیستو پنج ساله ایران، ج 1، صص 166 ـ 163)
1 ـ مهندس عباس سالور در 1295 ش متولد شد و پس از پایان تحصیلات متوسطه وارد دانشگاه تهران گردید و به درجه لیسانس در زبان و ادبیات فارسى نائل شد و دوره فوقلیسانس در رشته علوم ادارى را نیز طى کرد. کارهاى دولتى را از وزارت دارایى شروع و در 1321 ش به وزارت کشاورزى منتقل شد. اهم مشاغل او عبارتند از : ریاست کارپردازى ریاست اداره کارگزینى، ریاست سازمان اصلاحات ارضى و معاون وزارت کشاورزى در سالهاى 43 و 44 و استاندار کرمانشاه و طى سالهاى 45 تا 52 استاندار خوزستان بود. پس از پیروزى انقلاب اسلامى دستگیر و بازداشت شد.-(روزنامه انقلاب اسلامى، شماره 310، 31 /4 /1359)
منبع:
کتاب
حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک - جلد 1 صفحه 245