گزارش
گزارش
متن سند:
مقامات به ترتیب سلسله مراتب بخش 325 محترما درباره علت درج موضوع عفو عمومی بسیاری از زندانیان با مدیران جراید مشروحه زیر مصاحبه به عمل آمده و نتیجه ذیلاً از عرض می گذرد.1ـ یادگار عظیمی مدیر روزنامه پیغام امروز پیرامون درج مقاله مربوط به عفو بزرگ که طی آن به مسئله عفو عمومی اشاره گردیده بود مصاحبه به عمل آمد و نامبرده اظهار داشت درباره مقاله مزبور هدفی جز بزرگداشت و تجلیل جشن پرشکوه بیست وپنجمین سال سلطنت شاهنشاه نداشته و غرض از انتشار آن این است که شاهنشاه با دست پرعطوفت خویش فرمان عفو عمومی برای مردمانی صادر کنند که در زندان ها به سر می برند.
یک درجه عفو به کسانی که قانون تکلیف آنها را روشن کرده است.
بدیهی است این سنتی بوده که سابقه دارد و هر سال در اعیاد و جشن ها به دست پرعطوفت شاهنشاه جاری شده است کمااینکه چند روز قبل وزارت دادگستری به مناسبت قیام تاریخی 28 امرداد 101 زندانی مشمول عفو ملوکانه قرار گرفتند بنابراین روزنامه پیغام امروز نیز به اتکا عنایات و عطوفت ملوکانه استدعا نمود که این عفو که مبنی بر ماده 55 قانون مجازات عمومی است عام تر و مشمول آن وسیعتر باشد و متناسب عظمت جشنهای بیست وپنجمین سال سلطنت که هیچ جشن و عید ملی به عظمت و شکوه آن نمی رسد قرار گرفته و عده زیادی را دربر بگیرد تا خانواده های بیشتری در مملکت به دعاگویی ذات شاهانه مشغول باشند به این ترتیب به هیچ وجه منظور ماده 54 قانون مجازات عمومی نبوده است.
نامبرده در خاتمه افزود چندی پیش مراتب فوق را به همین نحوی که اشاره گردیده به عرض جناب آقای نخست وزیر رسانیده ام.
نظریه : در مورد سوابق از اداره کل هشتم تحقیق گردید مسؤول مربوطه اظهار داشت مشارالیه علاوه بر اینکه با این اداره کل به طور افتخاری همکاری دارد رفتار و اعمالش نیز از جهت ارتباط با مقامات شوروی مورد سوءظن نمی باشد و تاکنون طی مراقبت هایی که از مشارالیه شده موردی پیش نیامده که از او عمل خلافی در این زمینه مشاهده شود.
اینک با عرض مراتب فوق و با توجه به اینکه روزنامه مزبور یکی از وزین ترین جراید یومیه پایتخت محسوب می شود و همیشه در مندرجات آن مصالح کشور رعایت شده، معهذا چون نامبرده تا حدودی از نظر مادی نقطه ضعف دارد و اخیرا نیز در التزام رکاب اعلی حضرت همایون شاهنشاه از شوروی بازدید نموده لذا احتمال می رود که نسبت به درج این مقاله تا حدودی از طرف مقامات شوروی به وی توصیه شده باشد و به طور یقین اقرار و اعتراضی در این زمینه نمی توان از وی کسب نمود جز اینکه اعمال و رفتارش شدیدا از طریق اداره کل هشتم طی مدت معینی تحت کنترل قرار گیرد.
2ـ روزنامه مرد مبارز در دو دفعه خبر مربوط به عفو عمومی و کلیه زندانیان کشور را نیز منتشر نموده و در این مورد علت درج این شایعه از خلیل اسعد رزم آرا مدیر روزنامه مذکور سؤال گردید اظهار داشت خبر مزبور به وسیله ناصر رنجبین خبرنگار پارلمانی روزنامه پست تهران که برای روزنامه مرد مبارز نیز خبر و مطلب تهیه می نماید ضمن چند خبر دیگر در اختیارش گذاشته است و هیچ گونه اطلاعی از صحت و سقم آن نداشته و به همین علت تحت عنوان می گویند آن را منتشر کرده مضافا به اینکه مخبر مزبور اظهار نموده که خبر فوق از وزارت دربار کسب گردیده است.
در تعقیب این جریان از ناصر رنجبین تحقیق به عمل آمد و نامبرده چنین اظهار داشت که خبر مربوط به جشن های بیست وپنجمین سال سلطنت از وزارتخانه مذکور کسب شده و خبر عفو عمومی را از پیغام امروز استنباط کرده است.
به نامبرده تأکید شد با وجودی که روزنامه پیغام امروز خبری در این زمینه درج ننموده و فقط مبادرت به انتشار مقاله ای کرده که ضمن مقایسه زمان های گذشته و حال از پیشگاه ملوکانه درخواست عفو عمومی را نموده بنابراین چنین استنباطی صحیح به نظر نمی رسد.
چون پاسخ قانع کننده ای در این زمینه نداشت لذا به اشتباه خود پی برد و از ادای توضیحات بیشتری خودداری ورزید.
3ـ با وجودی که مجله روشنفکر به موضوع عفو عمومی اشاره ننموده بود معذالک از دکتر مصطفوی1 مدیر نشریه مزبور علت درج خبر مربوط به عفو تعداد زیادی از زندانیان سیاسی و غیرسیاسی سؤال گردید نامبرده اظهار داشت این خبر در تعقیب مطالب سایر جراید که پیرامون عفو زندانیان انتشار یافته بود درج گردید و غرض اصلی پیروی از منویات ملوکانه بوده که در اکثر اعیاد و جشن ها تعدادی از زندانیان به فرمان اعلی حضرت همایون شاهنشاه مورد عفو قرار می گیرند و هیچ گونه نظر خاص دیگری وجود نداشته است.
اصل در پرونده روزنامه پیغام امروز بایگانی است.
478 ـ ر در پرونده روزنامه مرد مبارز بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ رحمت اللّه مصطفوی فرزند مصطفی در سال 1299 به دنیا آمد و پس از سپری نمودن مقدمات تحصیلی، در رشته حقوق دکترا گرفت و مدتی در وزارت خارجه رئیس اداره اطلاعات و مطبوعات بود و مدت ها به عنوان معاون رادیو تهران بکار پرداخت و پس از استعفاء وکیل دادگستری شد و همزمان ریاست هیئت مدیره بنگاه آبیاری را بر عهده داشت.نامبرده مدیر روزنامه روشنفکر بود و در سال 32 جمعیت طرفداران شاه و رژیم سلطنت را تشکیل داد و عده ای از رجال در آن عضویت داشتند و با گرفتن پول از علم تعهد داد ضمن طرفداری از حزب مردم، مطبوعات را نیز در این زمینه با خود همراه نماید و در سال 37 با تعهد به پیروی از روش سیاسی آمریکا با انتشار مجله روشنفکر موافقت شد و در همین سال با شاه نیز ملاقات خصوصی داشت.
دکتر رحمت اللّه مصطفوی در سال 38 با چاپ مقالاتی علیه شوروی در مجله اش مورد تشویق دستگاه پهلوی قرار گرفت و با ابراز تمایل برای سفر به اسرائیل در سال 54 با دعوت از طرف صهیونیست ها به فلسطین اشغالی سفر نمود.
نامبرده در سال 45 در کانون دانشجویان وابسته به انجمن روابط فرهنگی ایران و آمریکا سخنرانی کرد و نویسنده روزنامه رستاخیز بود و ساواک بارها با حضورش در مراسم تشریفات موافقت نمود.
رحمت اللّه مصطفوی از طرف محمدرضا نشان های همایون، تاجگذاری و جشن های 2500 ساله شاهنشاهی را دریافت نمود.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی