تاریخ سند: 28 آذر 1357
متن سند:
گزارش خبر
موضوع : تظاهرات در تبریز
روزهای 27 و 28 /9 /57 عده ای در حدود سه هزار نفر در بازار و خیابان کورش
تبریز با دادن شعارهای مضره و ضد ملی به تظاهرات پرداختند که مامورین
فرماندار نظامی با استفاده از گاز اشک آور و تیراندازی هوائی آنان را متفرق
نمودند ضمنا روز 28 /9 /57 پزشکان، استادان و دانشجویان دانشگاه آذر آبادگان
به نشانه اعتراض بیمارستان شاهرضای مشهد براهپیمائی پرداختند.
نظریه شنبه : خبر بالا مورد تائید است.
اهالی از مامورین انتظامی و نظامی حتی از مامورین امنیتی ترسی ندارند و از آزادیهای داده شده سوء استفاده مینمایند با اجرای طرح پیشنهادی زیر ضمن اینکه میتوان ملت را سرگرم نموده ترتیبی داده خواهد شد که اهالی از دولت بترس و
واهمه بیفتند کما اینکه نظیر این طرح در اغتشاشات کمونیستها علیه بعثیها در کشور عراق بمورد اجراء گذارده شد و نتیجه مثبت داده بود.
1ـ کلیه مایحتاج عمومی بصورت جیره بندی در اختیار اهالی قرار داده شود و ضمن اخذ تعهد کتبی بآنان گوشزد گردد چنانچه هر یک از اعضاء خانواده آنان در تظاهرات ضد ملی شرکت
نماید جیره آنان قطع خواهد شد بطوریکه هر روز برای گرفتن یک نوع خوار و بار
در صفهای طویل انتظار بکشند و بدینوسیله وقتی برای ایجاد تظاهرات نداشته
باشند کما اینکه چند روزی است که مردم در صفهای طویل برای گرفتن نفت مدتها
وقت خود را صرف مینمایند و اگر برای سایر خواروبار مایحتاج روزانه نیز بدین
نحو عمل گردد مدتی از وقت مردم تلف خواهد شد دیگر فرصتی برای شرکت در
تظ اهرات نخواهد داشت.
2ـ بمنظور شناسائی افراد مخرب و عاملین حمل اوراق مضره اصلح است ورود و
خروج مسافرین به تبریز و بالعکس کنترل و در هر دروازه شهر مثلاً در محل
پلیس راه چادری نصب و تابلوی ایست بازرسی در جلوی چادر نصب و کلیه
وسائط نقلیه اعم از اتومبیل مسافربری شخصی.
باری را مورد بازرسی قرار داده
که بدینوسیله امکان دستگیری افراد خرابکار و حاملین اعلامیه ها مضره و احیانا
مواد منفجره و اسلحه و غیره و افراد فراری وجود خواهد داشت و این عمل باعث
خواهد شد چنانچه سربازی تحت تاثیر تبلیغات سوء عناصر مخرب قرار و قصد
فرار داشت میداند که در دروازه های شهرها عبور و مرور کنترل خواهد شد و لذا از
این عمل منصرف میگردد.
3ـ در حال حاضر اهالی از پلیس و سایر مامورین نظامی و انتظامی بدبین هستند برای از بین بردن این سوء تفاهم اصلح است با ترتیب و نمایش فیلمهای تلویزیونی از سارقین و
نحوه سرقت و چگونگی دستگیری آنان و مصاحبه با سارقین وسیله افسران بمردم تفهیم نموده که ملت در خواب بوده و پلیس همیشه برای حفظ جان و مال و ناموس آنان بیدار
است کما اینکه در شهرهای عراق در موقع اغتشاشات داخلی از این قبیل فیلم ها نمایش گذارده میشد و چنین وانمود میکردند که پلیس همیشه بیدار است و بمرور این بدبینی تبدیل ه خوش بینی میشد.
4ـ در بدو گشایش مدارس از دانش آموزان و اولیاء آنان تعهد کتبی اخذ گردد
چنانچه در تظاهرات ضد ملی شرکت نمایند برای همیشه از دبستان یا دبیرستان
اخراج و اجازه ثبت نام آنان در هیچیک از مدارس کشور داده نخواهد شد و
دانش آموزان با سپردن چنین تعهدی برای اینکه مبادا از تحصیل محروم باشد از
شرکت در تظاهرات خودداری خواهد نمود.
5ـ عده ای از افراد نظامی و انتظامی با لباس نظامی و مبدل در شهر شروع به گردش
نموده و با مراجعه به مسافرخانه ها، قهوه خانه ها و مساجد و معابر عمومی افراد
مخرب و مظنون و احیانا سربازان فراری و غایب را شناسائی و قبل از اقدام آنان
بتظاهرات نسبت به جلب آنها اقدام و پس از تحقیقات کامل در فرمانداری نظامی
با اخذ تعهد کتبی آزاد و بدینوسیله در دلهای مردم رعب و وحشت ایجاد و وانمود
گردد که دولت از کلیه اعمال آنان مطلع و مجال هیچگونه فعالیت ضد ملی به آنان نخواهد داد.
نظریه یکشنبه : ضمن تائید نظریه شنبه باستحضار میرساند که این طرح در کشور
عراق موقع جنگ با شورشیان ملامصطفی در منطقه کردستان عراق نیز بموقع
اجراء گذارده شده بود و نتیجه مطلوبی داشت زیرا شورشیان از ترس اینکه مبادا
هنگام مسافرت مثلاً از پنجوین به سلیمانیه در بین راه با کنترل مامورین مواجه و
دستگیر گردند از مسافرت از شهری به شهر دیگر خودداری مینمودند.
مضافا باینکه
موقعیت اجتماعی فعلی ایران مغایر با موفقیت اجتماعی آن روز کشور عراق است.
راغب
نظریه چهارشنبه : بنظر میرسد در موقعیت فعلی اولین قدم بایستی در رفع بدبینی و
عدم اعتماد مردم به دستگاهها برداشته شود که جنبه بنیادی دارد و اقدامات فوق
باستثنای ردیف 4 که اجرای دقیق آن ضروری است جنبه مسکن دارد و باعث
بدبینی بیشتر در مردم میگردد و فعالیت گروههای مخالف را بصورت زیرزمینی در
حد وسیعتری در میآورد که خود مسئله ای مزید بر مسائل دیگر میشود.
تقدیر
نظریه جمعه : در مرخصی است.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 21 صفحه 189