موضوع : فعالیتهای سیاسی
تاریخ سند: 12 دی 1342
موضوع : فعالیتهای سیاسی
متن سند:
شماره : 300 ـ 900/ ن اخیرا دارودسته سناتور علی دشتی.1 سناتور سابق جمال امامی.
عبدالرحمن فرامرزی2 و ابراهیم خواجه نوری3 و طرفداران دیپلماسی انگلستان در ایران در محافل و مجالس پایتخت از حسنعلی منصور نماینده مجلس شورای ملی تعریف و تجلیل نموده و از او به عنوان کاندیدای نخست وزیری جانبداری می نمایند.
شخص مطلعی که با اشخاص فوق دوستی و معاشرت دارد اظهار نظر می نماید به طور قطع انگلیسیها نسبت به زمامداری منصور در ایران علاقمند هستند و طرحهائی دارند که باید به نفع سیاست انگلستان به دست مشارالیه انجام گیرد.
عینا جهۀ اقدام به اداره دوم ارسال می گردد شماره 12 /10 در پرونده حسنعلی منصور به کلاسه 100 ـ م ـ ن بایگانی شود.
آقای کیمیائی 12 /10
توضیحات سند:
1ـ علی دشتی فرزند عبدالحسین در سال 1274 شمسی در یک خانواده ایرانی در کربلا بدنیا آمد.تحصیل را در حوزه های علمی نجف شروع کرد و در همانجا به پایان رساند.
جاذبه آزادی بعد از عزل محمد علیشاه و اوایل سلطنت احمد شاه، او را در سال 1298 به ایران کشاند.
دشتی در 11 اسفند سال 1300 روزنامه «شفق سرخ» را منتشر کرد.
او هدف خود را «تولید انقلاب افکار و تهییج روح و بیداری جامعه» اعلام کرد.
اما این هدف خوشایند دولتهای وقت نبود.
در نتیجه «شفق سرخ» بارها به سبب چاپ مقالات تند، دچار توقیف شد.
در کابینه قوام السلطنه نیز یکبار تمام روزنامه ها توقیف شدند که «شفق سرخ» هم یکی از آنها بود.
دشتی که در سال 1301 پس از شلاق خوردن مدیر روزنامه ستاره ایران از سردار سپه انتقاد کرده بود، کم کم به او نزدیک شد.
در ماجرای انقراض قاجاریه و تغییر سلطنت هم دشتی و هم «شفق سرخ» نقش مؤثری داشتند.
از این تاریخ، دشتی به صورت یکی از محارم «رضا شاه» در آمد که در سفر و حضر با او بود.
دشتی در دوره پنجم شورای ملی به دستور سردار سپه از ساوه و زرند انتخاب شد.
اما مدرس با اعتبار نامه او مخالفت کرد رضاخان، دشتی را در دوره های ششم، هفتم، هشتم و نهم از بوشهر به مجلس فرستاد.
امّا بعدا چون نسبت به او بدبین شده بود، جلوی انتخاب او را در دوره های دهم و یازدهم گرفت.
با آنکه دشتی بعد از شهریور 20 با جبهه گیری علیه رضا شاه به شهرت رسید ولی همه راههایی را که به دربار منتهی می شد بست.
او در همان حال که به شدت به شاه سابق حمله می کرد، جسته گریخته از بعضی کارهای او تعریف می کرد.
به این جهت بعد از مدتی جبهه خود را عوض کرد و به شاه جدید نزدیک شد.
فاصله ای که شیخ علی (دشتی) عمامه به سر و عبا به دوشِ ریشو از سناتور علی دشتی، شیک پوشی که لباس آخرین مد می پوشید، کراوات سولکامی زد و روی کفشهایش «گتر» می بست جدا می کرد، خیلی سریع طی شد.
او از نظر فکری هم همین قدر زود تغییر کرد.
او که در آغاز یک روزنامه نویس مذهبی بود، بعدها روحانیون به دفعات درباره مقالات «شفق سرخ» از او شکایت کردند، بطوری که حتی در دوره رضا شاه هم با همه تجدد نمایی که داشت، چند بار ناچار شدند دستور توقیف «شفق سرخ» را به سبب مقالات ضد مذهبی صادر کنند.
پس از انقلاب وی دستگیر و زندانی گردید و نهایتا در سن 85 سالگی به علت بیماری و کهولت سن در گذشت.
2ـ عبدالرحمن فرامرزی فرزند عبدالواحد اهل جنوب ایران بین لارستان و بندر لنگه (بخش فرامرزان) می باشد.
وی از سال 1315 به مدت سه سال معاون اداره راهنمای نامه نگاری در شهربانی بود که سانسور مطبوعات را به همراه علی دشتی به عهده داشت و تا 1320 رئیس آن اداره بود و در همان سال هفته نامه «آینده ایران» را منتشر ساخت، که پس از چند ماه تعطیل شد.
پس از آن، هفته نامه «بهرام» را منتشر کرد.
فرامرزی در سال 1322 امتیاز روزنامه «کیهان» را گرفت.
وی در دوره های 15،16،17،18و20 نماینده مجلس شورای ملی بود.
همچنین فرامرزی سردبیر روزنامه کیهان و وکیل دادگستری و طرفدار سیاست انگلستان بوده و سرانجام در مرداد 1351 فوت نموده است.
ر.ک: ستم ستیزان نستوه، آیت الله فومنی به روایت اسناد ساواک ص.
18 3ـ ابراهیم خواجه نوری فرزند یکی از سران مشروطه این کشور یعنی حاج محمدعلی حاج حبیب (شالفروش) نماینده مجلس شورای ملی در ادوار اول است.
وی در سال 1295 در تهران به دنیا آمد و پس از آنکه تحصیلات ابتدایی را در ایران به پایان رسانید عازم فرانسه گشت و در آنجا دوران متوسطه را گذراند.
سپس عازم سوئیس شد و در دانشگاه لوزان سوئیس تحصیلات عالی را در رشته علوم عالی تجارت و اقتصاد شروع کرد وی پس از آنکه از دانشگاه لوزان سوئیس فارغ التحصیل شد به تهران بازگشت و در دانشگاه تهران مجددا به تحصیل پرداخت و رشته حقوق قضائی را در دانشکده حقوق تهران به پایان رساند.
در آغاز کار به سمت مشاور مالی اقتصادی وزارت دارائی به کار پرداخت و یکی از اشخاص با نفوذ و صاحب قدرت آن زمان گردید.
هنگامی که وزارت کار تأسیس شد محسن خواجه نوری عضو هیئت عالی مستشاری این وزارتخانه شد و در تنظیم و تدوین قانون اولیه کار نقش مؤثری به عهده گرفت.
در همین وزارتخانه بود که مشاغل و مقامات گوناگونی از قبیل ریاست اداره مدیر کلی و مدیریت عامل صندوق تعاون و بیمه کارگران را طی کرد.
محسن خواجه نوری اولین مدیر عامل سازمان بیمه های اجتماعی بود که در تشکیل این سازمان نقش عمده ای داشته است.
در دور بیست و یکم و بیست و دوم قانونگذاری خواجه نوری پست نمایندگی مردم شمیران ـ لواسانات ـ رودبار و قصران در مجلس شورای ملی اشغال کرد.
پس از آنکه منصور نخست وزیر شد به عنوان لیدر اکثریت مجلس توسط نمایندگان عضو فراکسیون انتخاب شد.
او عضو هیئت امنای دانشگاه ملی و عضو شورای باشگاه خلبانی کشوری و عضو هیئت امنای بنگاه دریائی تراب و مدیر عامل باشگاه ورزشی نور می باشد.