تاریخ سند: 3 اسفند 1356
موضوع : تظاهرات روز یکشنبه 30/11/36
متن سند:
به : 312
از : 21 ه شماره : 8040 /21
بعدازظهر روز 30 /11 /36 وقتی خبر کشته شدگان تبریز را مردم در
روزنامه ها خواندند بسیار خشمگین شده و طلاب فورا اعلام کردند که شب در
مسجد اعظم مجلس فاتحه می باشد لذا عده زیادی از مردم و طلاب در مسجد
اعظم اجتماع ولی به محض اینکه نماز مغرب و عشاء آیت الله حائری تمام شد
بلافاصله خدام مسجد برق شبستانها را خاموش کرده و نگذاشتند مجلس فاتحه
تشکیل گردد لذا مردم از شبستان خارج شدند در این وقت یک نفر سید که دیوانه
است شروع کرد به فریاد زدن و می گفت تبریز ـ تبریز که ناگهان تظاهرات با دادن
شعارهای درود بر خمینی و مرگ بر این حکومت یزیدی و تبریز خونین است
شروع شد و جمعیت به طرف صحن حرم آمدند در آنجا شعار مرگ بر این
حکومت پهلوی می دادند و در داخل صحن مدتی شعار داده و ساکت شدند و به
طرف خیابان حرکت کردند جلو گذر خان مجددا تظاهرات و دادن شعار شروع
شد در اینجا مأمورین دخالت کرده و جمعیت را متفرق کردند از آنجا به خیابان
چهار مردان آمده شروع به تظاهرات و شکستن شیشه بانکها کرده و به طرف
انتهای خیابان جلو می رفتند که پلیس رسید و متظاهرین فرار کرده از کوچه ها به
خیابان آذر رفتند در جلو بیمارستان نکوئی جمعیت با پلیس درگیر شدند در این
جا من که در بین جمعیت بودم چوب
محکمی به سرم اصابت کرد بطوریکه بیهوش شدم و تا مدتی بیهوش بودم.
نظریه شنبه : امشب طلبه ها باتفاق افراد شخصی تبریزی ساکن قم در تظاهرات
شرکت داشتند ضمنا قرار است آیت الله شریعتمداری فردا سخنرانی کند زیرا در
روزنامه اطلاعات نوشته بود که شریعتمداری تظاهرات تبریز را محکوم کرده
است لذا ایشان می گفت به من تهمت زده اند.
نظریه یکشنبه : مفاد گزارش صحیح است طلاب و متظاهرین پس از اینکه جلو
بیمارستان نکوئی با پلیس درگیر شده اند متفرق شده و عده ای از آنان به طرف
دروازه ری رفته و بانک صادرات شعبه دروازه ری را آتش زده اند که مراتب طی
تلفنگرام به موقع به عرض رسیده است ولی منبع چون مصدوم بوده پس از بهوش
آمدن به بیمارستان نکوئی مراجعه و چند ساعتی تحت درمان قرار گرفته لذا از
بقیه ماجرا بی اطلاع است.
1 شراره
نظریه دو شنبه : مفاد خبر و نظریه یکشنبه مورد تایید است.
پارسا
نظریه سه شنبه : صحت خبر و نظرات داده شده مورد تایید است.
رهبر
توضیحات سند:
1ـ همچنین امروز تلفنگرامی به
امضاء معینی رئیس ساواک قم
به تهران ارسال شد که خبر از
حوادث دیشب و اولین ساعات
امروز صبح قم داشت : «ساعت
2000 روز 29 /11 /36 حدود
دویست نفر از طلاب علوم دینی
که احتمالاً می بایست طلاب
مدرسه خان باشند با شکستن
شیشه های بانک عمران واقع در
خیابان محمد رضا شاه در نظر
داشتند اغتشاشات بیشتری را
سطح شهر پی ریزی که با دخالت
مأمورین انتظامی متفرق
گردیدند.
ضمنا در ساعت
0330 روز 30 /11 مأمورین
گشتی به عابرین کوچه جنب این
سازمان مشکوک که مبادرت به
شلیک چند گلوله می نمایند و
نیز مأمورین معتقدند که تردد
کنندگان در نظر داشته اند به
ساختمان سازمان حمله ور گردند
و نیز آنان متواری شده اند.
مراتب جهت استحضار معروض
گردید.
» شماره این تلفنگرام
5968 /21 ه و تاریخ آن
30 /11 /36 است.
منبع:
کتاب
نوزده دی به روایت اسناد ساواک صفحه 323