درباره: کتابخانه مسجد جامع
تاریخ سند: 8 مهر 1349
درباره: کتابخانه مسجد جامع
متن سند:
از: ساواک استان کرمان (ﻫ) تاریخ:8 /7 /1349به: مدیریت کل اداره سوم316 شماره: 13701/ ﻫ
ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور
درباره: کتابخانه مسجد جامع
بازگشت به شماره 2944 /316 ـ 26 /6 /49
الف ـ به طوری که گزارش خبری 4497 /8 ﻫ ـ 18 /4 /49 به استحضار رسید محمدتقی فلسفی1 واعظ معروف که در تیرماه سال جاری به مدت ده شب در مسجد جامع کرمان سخنرانی نمود در شب آخر سخنرانی از روحانیون مقیم کرمان خواست تا با تشکیل جلسات دینی در کتابخانه مسجد مزبور اهالی کرمان به خصوص طبقه جوان را هدایت و راهنمایی نمایند که چگونگی جلسات به موقع طی گزارش‌های خبری تقدیم گردیده است علیهذا در اجرای امریه معطوفی نسبت به موارد سیزده‌گانه (نامه شماره 25364 /316 ـ 26 /5 /46) اقدام و به شرح زیر به استحضار می‌رسد.
1ـ در طول هر ماه تشکیل جلسات هدف آنان بر حسب ظاهر بحث دینی و ارشاد شرکت‌کنندگان بوده.
2ـ فاقد هر گونه اساسنامه و مرامنامه می‌باشند.
3ـ فعلاً هیچگونه سازمانی ندارند.
4ـ سیدجواد نیشابوری فرزند سیدمحمد متولد 1300 کرمان شماره شناسنامه 2052 کرمان
سیدیحیی جعفری فرزند سیدعلی متولد 1310 کوهبنان شماره شناسنامه 508 صادره از کوهبنان
محمد طالبیان فرزند حسین متولد 1308 سردر شماره شناسنامه 354 سردر
5ـ تعداد شرکت‌کنندگان فعلاً از حدود 15 نفر تجاوز ننموده است.
6ـ هیچگونه قدرت مالی نداشته و ندارند و از کسی وجهی دریافت نشده است.
7ـ در صورتی که در بحث‌ها نتوانند پاسخ قانع‌کننده‌ای به عنوان کنندگان بدهند از سایر روحانیون کمک خواهند گرفت.
8ـ به هیچ یک از احزاب و دستجات سیاسی وابستگی نداشته در جلسات قرائت قرآن و دعای ندبه و مجلس سوگواری و جشن‌های مذهبی شرکت دارند.
9ـ در حال حاضر فاقد هرگونه فعالیت تبلیغاتی می‌باشند ولی به طوری که طی گزارش خبری 13094 /8 ﻫ ـ 15 /6 /49 به استحضار رسید در نظر داشتند تا آغاز سال تحصیلی اقداماتی در زمینه جلب توجه دانش‌آموزان به منظور شرکت در این جلسات بنمایند از طریق اداره کل آموزش و پرورش استان کرمان اقدامات لازم به عمل آمد.
10ـ ندارند
11ـ افراد مراجعه‌کننده به مسجد جامع که از محل کتابخانه اطلاع دارند بعضاً خود با منسوبین آنان در این جلسات شرکت می‌کنند.
12ـ با توجه به اینکه کتابخانه مسجد جامع دایر گردیده و مراجعه به آن آزاد می‌باشد و اکثراً کتب آن دینی است افراد منظور برای پاسخ دادن به سئوالات دینی مردم از این محل استفاده می‌کنند و مجوزی هم در دست ندارند و نمی‌توان از آنان مجوز درخواست نمود.
13ـ ساواک با انتخاب منبع تا حدودی در بین آنان نفوذ دارد.
ب ـ با توجه به نامه شماره 429/م ـ 18 /6 /49 اداره کل آموزش و پرورش استان صادره به این ساواک اقدامات لازم به عمل آمده که بدین وسیله یک برگ فتوکپی نامه مزبور به پیوست تقدیم می‌گردد%
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت استان کرمان. ارشام
از طرف دانائیان
رونوشت برابر با اصل و اصل در پرونده 161512 می‌باشد.
در پرونده سیدیحیی جعفری بایگانی شود. 18 /7 /49
توضیحات سند:
1. حجت‌الاسلام شیخ محمدتقی فلسفی، فرزند حاج شیخ محمدرضا تنکابنی در سال 1286 ﻫ ش در تهران تولد یافت. تحصیلات خود را از سن 6 سالگی آغاز کرد و از محضر اساتیدی چون مرحوم والدش، آقاشیخ محمدعلی کاشانی، میرزا مهدی آشتیانی، میرزا طاهر تنکابنی و میرزا یونس قزوینی بهره‌مند گردید. وی نخستین بار در سن 16 ـ 15 سالگی در مسجد محل (فیلسوفها) با شعری در وصف حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه‌السّلام) به منبر رفت و چنان مورد استقبال مردم واقع گردید که در سن 19 سالگی از جمله مدعوین سخنرانی در مجلس شورای ملی آن زمان شد و نامش ورد زبان مردم گردید. او مبارزات خود را از زمان رضا خان آغاز نمود و در سال 1316 شمسی پس از حادثه خونین مسجد گوهرشاد، بر بالای منبر این حادثه را محکوم کرد و در نتیجه مدتی ممنوع‌المنبر و از پوشیدن لباس روحانیت محروم گردید. حجت‌الاسلام فلسفی با حزب توده و تشکیل دولت غاصب اسرائیل مبارزه می‌کرد و به جمع آوری اعانه جهت کمک به مردم مظلوم فلسطین می‌پرداخت. از خصوصیات بارز وی اطاعت محض و بی چون و چرا از مرجعیت عالی شیعه حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی بود که ضمن ملاقات با شاه و رساندن نقطه نظرات آقای بروجردی، موجب عدم تخریب مسجد مادر شاه و ساخت مسجد ارک فعلی، الزامی شدن درس تعلیمات دینی در مدارس و عدم حرکت دادن مشعل از امجدیه تا دربار که نمودی از آتش پرستی بود، گردید. در پی غائله انجمن‌های ایالتی و ولایتی و لوایح ششگانه مخالفت خود و علما و مراجع وقت به ویژه حضرت امام خمینی (ره) را طی یک سخنرانی پرشور ابراز داشت و به همین دلیل تحت تعقیب قرار گرفت و تا بعد از انجام رفراندوم تحمیلی شاه (6 بهمن 1341) از رفتن به منبر محروم شد.آقای فلسفی نخستین بار در تاریخ 18 اسفند سال 1341 در مجلس دومین سالگرد رحلت حضرت آیت‌الله بروجردی توسط نیروهای شهربانی بازداشت و 2 روز در زندان قزل قلعه محبوس گردید و سپس به مدت 48 روز ممنوع‌المنبر شد. در حادثه مدرسه فیضیه منبرهای متعدد رفت و سخنانی پرشور ایراد کرد. در شب عاشورای سال 1342 طی نطقی کوبنده به استیضاح دولت اسدالله علم پرداخت که در همان روز، سخنرانی وی تحت عنوان «اولین استیضاح ملی در سال 1342» چاپ و در تیراژ وسیع در اختیار مردم قرار گرفت. به همین دلیل برای بار دوم از سوی نیروهای شهربانی بازداشت و به زندان شهربانی منتقل گردید. او که در حادثه خونین 15 خرداد در زندان بسر می‌برد، تدریس فن خطابه را برای علاقه‌مندان در زندان آغاز کرد. این دوره زندان 45 روز به طول انجامید. پس از آزادی از زندان در روز جمعه 28 تیرماه 1342، بلافاصله به ساواک احضار و به مدت 100 روز ممنوع‌المنبر گردید، اما این بار ممنوعیت به مدت 250 روز طول کشید تا سرانجام در 26 اردیبهشت 1343 برابر با دوم محرم این ممنوعیت رفع شد. وی در سفرهای تبلیغی خود به شهرهای مختلف، محور سخنرانی‌های خود را پیام‌های حضرت امام قرار می‌داد و به تبیین و تشریح خط کلی نهضت می‌پرداخت. پس از تبعید امام به ترکیه، از سوی ساواک مورد سوء قصد قرار گرفت. در سال 1350 در مورد حادثه اخراج ایرانیان از عراق به ایراد یک سخنرانی و تشریح مواضع امام علیه بعثیون عراق پرداخت، اما به دنبال توهین دو تن از سناتورهای انتصابی رژیم شاه نسبت به حضرت امام خمینی (ره)، چنان به رژیم شاه حمله کرد که حکم ممنوعیت دائمی او از رفتن به منبر صادر شد. پس از گذشت 2 سال از ممنوعیت منبر مرحوم فلسفی، رژیم به طور مستقیم به وی اعلام کرد که تنها با نوشتن یک دستخط یک سطری به شاه، ممنوعیت وی لغو خواهد شد، ولی او زیر بار این ذلت نرفت و همچنان استقامت ورزید. آقای فلسفی سالهای 56 و 57 خصوصاً هنگام شهادت آقا مصطفی خمینی و درج مقاله‌ای با امضای احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات و اهانت به ساحت مقدس حضرت امام به موضع‌گیری‌های بسیار سخت پرداخت. در ایام محرم 1357 مردم را به برگزاری با شکوه مراسم عزاداری فراخواند و آنان را از گرفتن اجازه عزاداری از شهربانی منع نمود. سرانجام پس از هفت سال ممنوعیت منبر و در روز سوّم ورود حضرت امام خمینی (ره) به وطن، در مدرسه علوی (اقامتگاه موقت امام) و با حضور هزاران نفر از علما و روحانیون تهران و سایر ولایات ایران، اولین سخنرانی خود را در محضر حضرت امام و به خواست ایشان ایراد نمود و موجبات انبساط خاطر امام و سایر حاضرین را فراهم آورد. در پایان امام فرمودند: «اعلام کنید که منبر آقای فلسفی فتح شده است.» حجت‌الاسلام فلسفی صاحب سخنرانی‌های روشنگرانه و تألیفات ارزشمند ماندگار از جمله کتاب کودک در دو جلد، کتاب جوان در دو جلد و آیت‌الکرسی می‌باشد. ایشان علیرغم کهولت سن تا پایان عمر با برکت خود به فعالیت‌های مختلف و منبرهای تبلیغی خویش ادامه داد و سرانجام در روز جمعه 27 آذر 1377 در سن 93 سالگی به رحمت ایزدی پیوست. پیکر ایشان در حرم مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) در شهر ری به خاک سپرده شد.ر.ک : یاران امام به روایت اسناد ساواک، حجت‌الاسلام محمد تقی فلسفی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1378