تفسیر خبرگزاری فرانسه درباره اوضاع ایران
تاریخ سند: 29 مرداد 1357
تفسیر خبرگزاری فرانسه درباره اوضاع ایران
متن سند:
خبرگزاری فرانسه در پاریس روز 29 /5 /37 تفسیری پیرامون اوضاع ایران به شرح زیر منتشر نموده است : یک ربع قرن از روزی که سیای آمریکا (سازمان اطلاعات مرکزی) به محمدرضا شاه پهلوی کمک کرد تا پس از آنکه به وسیله محمد مصدق رهبر جبهه ملی برکنار شده بود، دوباره تاج و تخت خود را بدست آورد، میگذرد.ولی اکنون که در بیشتر شهرهای ایران شورش رخ میدهد بسیاری از ناظران از خود میپرسند آیا این سازمان نیرومند بار دیگر دخالت خواهد کرد و این بار هم برای جلوگیری از هرج و مرج در ناحیه ای که اهمیت استراتژیک بی نهایت زیادی برای غرب دارد اقداماتی انجام خواهد داد؟ به نظر میرسد از سال گذشته هرج و مرج آغاز شده است، هرج و مرجی که با تظاهرات، غارت جمعیت خشمگین، تغییرات مهم در کادر پلیس و بمیدان آوردن ارتش برای حفظ نظم همراه بوده است.
وعده های مبهم شاه برای آزادی دادن، هیچ اثری بر روی مخالفتهای روزافزون سیاسی و مذهبی که تاج و تخت او را میلرزاند نداشته است.
جناح مخالف میخواهد سلسله ای که بنظر وی سراسر تباهی، خودمختاری ظالمانه و بی ایمانی است، کنار برود.
در این میان ارتش نیرومند ایران نقش اساسی را بعهده دارد، هیچکس در این مورد شکی ندارد.
در حال حاضر ارتش بدون قید و شرط به تاج و تخت سلطنت وفادار است، حداقل تا زمانی که کسی از آن نخواهد بسوی مردمی که از مسجدها بیرون میآیند و در آنجا با شنیدن انتقادات مذهبی تعصبشان گل کرده است، تیراندازی کنند.
اگر روزی در ارتش جنبش ایجاد شود یا به علت تحریکات خارجی و یا به خاطر افسران جوانی که از فساد حکمفرما تا بالاترین مدارج نظامی آزرده هستند و یا شاید شیفته عدالت اجتماعی میباشند، آنگاه بی شک یک رژیم سختگیرتر جانشین شاه خواهد شد.
برخی ناظران امتناع پرزیدنت کارتر را از فروش سیستم حمله ضد رادار فوق مدرن به ایران نشانه آن میدانند که کادر رهبری آمریکا تردیدهائی درباره آینده شاه دارد.
اکثریت اعضای دولت آمریکا از اینکه شاه برای توجیه کارهای ظالمانه خود متوسل به «باج دادن» در قبال تهدیدات کمونیستها و هرج و مرج شده است، خشنود نیستند.
ناظران خارجی معتقدند که آهنگ سریع مدرنیزه شدن ایران که به ابتکار شاه پس از افزایش درآمدهای نفتی در سال 1974 صورت گرفته و نیز جاه طلبی شاه، عامل ناآرامیهائی است که در کشور به وجود آمده است.
اکنون که چهار سال از افزایش درآمدهای نفتی گذشته است ایران در آغاز مرحله صنعتی شدن است و زیربناها استوار شده است، اما این پیشرفتها به قیمت افزایش شدید نابرابریها نادیده گرفته شدن سنت های مردمی قناعت پیشه و آلودگیهای محیط زیست در شهرها، تمام شده است.
در زمینه مبارزه با بیسوادی و بهبود شرایط زندگی قشرها، توفیقهای کوچکی بدست آمده است.
اما ضمنا منابع ملی به مقدار زیاد حیف و میل شده است و برنامه اصلاحات ارضی نیز شکست خورده و تنها منجر به وجود آمدن یک طبقه جدید و ممتاز شده است.
در زمینه سیاست خارجی نتایج حاصله منفی بوده است.
اتحاد ایران با پاکستان و ترکیه در سازمان پیمان مرکزی (سنتو) میرود تا به تجارتی بی ثمر تبدیل شود و مذاکرات ایران با عراق و عربستان سعودی در زمینه انعقاد یک پیمان دفاعی نیز با بن بست روبرو شده است.
تلاش ایران برای بدور نگاهداشتن افغانستان از حیطه نفوذ شوروی نیز در بهار گذشته با وقوع کودتا توسط طرفداران کمونیستها در کابل، بی ثمر شده است.
بنابراین شاه که با مخالفتهای رو به افزایش در داخل کشور روبرو است و همسایگانش نیز از سلطه جوئی وی در هراس هستند و بوی نمی توانند اطمینان نمایند، لذا تنها به ایالات متحده آمریکا میتواند روی آورد ولی آمریکا هم در مورد اینکه نمیتوان ازشاه صرفنظر کرد، بیش از پیش دچار تردید میشود.
ارزیابی خبر : مطالب بالا توسط خبرگزاری فرانسه منتشر شده است.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.