تاریخ سند: 27 شهریور 1357
موضوع: پخش اعلامیه
متن سند:
[گزارش خبر]
به: ۱۹ه شماره: ۱۵۸۰۰/۱۹ه ب
از: ۱۹ه ب تاریخ: ۲۷/۶/۳۷
موضوع: پخش اعلامیه13570627
بامداد مورخه ۲۷/۶/۵۷ تعدادی اعلامیه از طرف آقایان گلپایگانی، نجفی مرعشی و خمینی در خیابان اردوبار۱ بروجن در کنار درب منازل انداخته شده است.
نظریه شنبه: خبر صحت دارد. اعلامیههای مزبور فقط چهار نسخه بود که جمعآوری گردید.
نظریه دوشنبه: ۱- گزارش شنبه مورد تأیید است. بدینوسیله ۴ نسخه اعلامیههای مزبور به پیوست تقدیم میگردد و چون احتمال داشت که اعلامیههای دیگری توزیع شده و احتمالاً به دست اهالی افتاده باشد لذا مراتب به شهربانی بروجن منعکس گردید تا نسبت به جمعآوری اعلامیههای مزبور اقدام نمایند. پاشا
نظریه ۱۹ه ب: نظریه دوشنبه مورد تأیید است.
توضیحات سند:
ــ
١- شهر بروجن در دشتی به وسعت ۵۸۰ کیلومتر مربع در شرقیترین نقطه استان و در مجاورت تلاقی راههای سه استان چهارمحال و بختیاری، اصفهان و فارس قرار گرفته است. شهرستان بروجن با وسعت ۲۰۶۳ کیلومتر مربع از سمت شرق به شهرستانهای شهرضا و سمیرم، از غرب به شهرستان شهرکرد، از شمال به شهرستانهای مبارکه و النجان و از جنوب به شهرستانهای کیار و لردگان، محدود میشود. بروجن تا سال ۱۳۲۹ جزیی از دهستان گندمان و تابع بخش حومه شهرکرد محسوب میگردید. هرچند از سال ۱۳۱۲ دارای شهرداری بوده است. در سال ۱۳۲۹ دهستانهای کیار و گندمان از بخش حومه شهرکرد جداً شده و به بخش جدیدی به نام بروجن، ملحق گردید و سپس در سال ۱۳۳۷ بخشهای اردل و لردگان از شهرستان شهرکرد جداً شده و با تشکیل بخش گندمان در حوزه دهستان قبلی گندمان، فرمانداری شهرستان بروجن مشتمل بر بخشهای اردل، لردگان و گندمان تشکیل گردید. در حال حاضر، شهرستان بروجن دارای سه بخش، شش شهر و پنج دهستان میباشد.
بروجن دومین شهر استان چهارمحال و بختیاری، یکی از مناطق سردسیر با تابستانهای معتدل و چشمه سارها و تفرجگاههای موجود از جمله تفرجگاه سیاه سرد، همه ساله پذیرای میهمانان از نقاط دور و نزدیک کشور است. در وجه تسمیه شهر بروجن، نظرات متفاوتی وجود دارد: عدهای چنین اظهار نظر کردهاند که شهر اولیه در این محل، به وسیله برج و باروهایی محصور بوده و به علت برجهای آن، به نام بروجن یعنی دارندهی برجهای فراوان، نامیده شده است و بنا بر نقل قول دیگری، ساکنان بروجن قبل از پیدایش به صورت هفت خانواده در «اوره» که یکی از قریههای لردگان بوده، زندگی میکردهاند که در اثر ظلم و ستم خوانین، از این مکان فرار نموده و به مکان فعلی آمدهاند که این محل به نام «اوره جسته» نامیده شد که به مرور زمان به اورجن و سپس به بروجن تغییر نام یافت. شهر بروجن، شهری فرهنگی با استعدادهای درخشان بوده و از سال ۱۲۷۴ مدرسهای در مکانی وسیع توسط شهاب السلطنه در آن ایجاد شد که سه دهه فعال بوده و اساتید مجرب در آن دروس فارسی، انگلیسی و برخی فنون و مهارتها را تدریس میکردهاند که در زمان خود در حکم دارالفنون کوچکی بوده است. بعدها نیز نهضت مدرسه سازی و مدرسه داری در این شهر استمرار یافته و با استقبال مردم از علم و هنر و ادب، افراد سرآمد و اساتید برجستهای در سطوح علمی و پزشکی و ادبی، تحویل جامعه گردیده است. ورودی شهر از سمت شهرکرد نیز نمایانگر رشادتها و ایثارگریهای دلاورمردان سپاه اسلام از این منطقه است که به نام «روضه الشهدا» نامیده شده و حدود دویست تن از شهدای گرانقدر در این مکان مقدس، آرمیدهاند که جلوه و زیبایی خاصی به این شهر شهید پرور بخشیده و شاهدی بر پایمردی مردم این شهر در مسیر حضور و حمایت از نهضت امام خمینی و حفظ و استمرار انقلاب اسلامی، میباشد. شهرستان بروجن بیش از ۳۵۰ شهید، ۱۲۰۰ جانباز و یکصد آزاده تقدیم انقلاب اسلامی نموده است. چشمه سیاسرد، تالاب چغاخور، تالاب گندمان، باغات آورگان، گردشگاه گردبیشه، تالاب دهنو، تنگ وستگان، چشمه علی امام قیس، محوطه امامزاده حمزه علی، پارک مادر و دختر گندمان، چشمه زاغی دهنو، هفت چشمه بلداجی و چشمه گلوگرد، برخی جاذبههای گردشگری شهرستان بروجن را تشکیل میدهند. بقاع متبرکه امامزاده حمزه علی بلداجی، امامزاده عسگرعلی گندمان، امامزاده قیس و امامزاده نقنه و مساجد مدنی و شیخ علی بروجن، مسجد نقنه، مسجد قلعه نو (ابوذر) و مسجد امام بلداجی و قلعه و مقبره ضرغام السطلنه در فرادنبه، از آثار و ابنیه تاریخی شهرستان محسوب میشود.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک/ استان چهارمحال و بختیاری صفحه 316