تاریخ سند: 18 مهر 1357
موضوع: اظهارات آیت‌اله عبدالرسول قائمی
متن سند:
از: 6/ﻫ1 تاریخ:18 /7 /1357
به: 312 شماره: 10423/ﻫ1
موضوع: اظهارات آیت‌اله عبدالرسول قائمی
مورخه فوق دو نفر از روحانیون آبادان که برای دیدن یادشده بالا به مدرسه علمیه قائمی رفته بودند قائمی اعلامیه‌ای را که در 8 صفحه بوده به یکی از روحانیون نشان داده که به امضای آیات ثلاثه قم بوده و متن و عنوان آن به این شرح بوده: تسلیت به بازماندگان واقعه 17 /6 /57،1انتقاد شدید از حکومت و دستگاه دولت، انتقاد از ارتش، دعوت مردم به صبر و حوصله و سپس قائمی عنوان داشت که شاه دیگر بیماریش شدت پیدا کرده و دوام نخواهد آورد و اضافه کرد چند روز در قم در خدمت آیت‌اله شریعتمداری بودم و موقعی که می‌خواستم بیایم یک خبرنگار فرانسوی جهت مصاحبه به منزل آیت‌اله آمد. در جلسه فوق که در مدرسه علمیه قائمی بود احمدآقا پسر قائمی هم حضور داشت. یاد شده کارمند شرکت نفت در قسمت انبارهای دارو بیمارستان شرکت نفت می‌باشد.
نظریه یکشنبه: منبع در اظهارات خود صادق می‌باشد. گرشاسب
نظریه سه‌شنبه: نظریه یکشنبه مورد تائید است. شعله
نظریه چهارشنبه: نظریه سه‌شنبه تائید می‌گردد. باسل
نظریه جمعه: نظرات فوق مورد تائید است. توصیفی 3471 19 /7 /57
توضیحات سند:
1. یوم‌الله 17 شهریور: به دنبال برگزارى نماز عید فطر به امامت شهید حجت‌الاسلام دکتر محمد مفتح در تپه‌هاى قیطریه تهران، حدود سه میلیون نفر در خیابانها دست به راهپیمایى زدند و رهبرى این تظاهرات را روحانیت تهران به عهده داشت و بسیار آرام برپا شد و مردم سربازان مستقر در مسیر راهپیمایى را غرق بوسه و گل کردند. عظمت این حرکت به حدى بود که «سولیوان» سفیر آمریکا در ایران نوشت: «راهپیمایى عید فطر، شاه را هم تکان داد.» مجددا روز پنج‌شنبه، 16 شهریور، مردم تهران، با وجود اطلاعیه دولت مبنى بر ممنوعیت هر نوع تظاهرات، به دعـوت روحانیـت مبـارز تهران بـه خیابانها ریخته و به سمت قیطریه، میعادگاه روز فطر حرکت کردند. «سولیوان» مى‌نویسد: «شاه که از سرعت سیر حوادث نگران بود، در آن روز فرماندهان نیروهاى مسلح را نزد خود فراخواند و یک جلسه طولانى با آنها تشکیل داد. در پایان این جلسه تصمیم گرفته شد در تهران و چند شهر دیگر، حکومت نظامى اعلام شود و تاریخ اجراى مقررات، روز 17 شهریور تعیین گردد (مأموریت در ایران، ص 114)، روز جمعه، 17 شهریور که بیشتر مردم از اعلام حکومت نظامى بى‌اطلاع بودند، هزاران نفر در میدان ژاله اجتماع کردند تا تظاهرات دیگرى را ترتیب دهند. آنها با مأمورانى مواجه شدند که میدان و خیابانهاى اطراف را با سلاحهاى خودکار در محاصره داشتند. ناگهان مأموران به سوى آنها آتش گشودند. مردم در حالى که شعار «مرگ برشاه» و «درود برخمینى» مى‌دادند، در خون خویش غلتیدند، دولتیان تعداد کشته‌شدگان را 95 نفر و مجروحان را 250 نفر اعلام کردند. این در حالى است که هیچ‌گاه تعداد شهیدان و مجروحان میدان شهدا در جمعه خونین مشخص نگردید.
منبع:
کتاب
آیت‌الله عبدالرسول قائمی به روایت اسناد ساواک صفحه 538
