تاریخ سند: 5 فروردین 1353
ترجمه مقاله مندرج در نشریه النهار انگلیسی چاپ لبنان مورخ 25 مارس 74(5/1/53)
متن سند:
لبنان : درخواست شیعه ها
پدیده جدیدی که در زندگی سیاسی لبنان ظاهر شده است نفوذ روزافزون
امام موسی صدر رهبر مذهبی مسلمانان شیعه این کشور و رئیس شورای عالی
این فرقه اسلامی می باشد.
هفته گذشته حدود 75 هزار نفر شیعه که بسیاری از
آنها مسلح بودند در بعلبک در شمال لبنان اجتماع عظیمی ترتیب دادند که در آن
سوگند یاد کردند که برای اجراء خواسته های خود نبرد نمایند یا در این راه کشته
شوند.
ادعای شیعه ها بنا به اظهار امام صدر، به دست آوردن سهم بیشتری در امور
دولتی و در بودجه مملکت می باشد.
وی همچنین خواهان دفاع کامل از منطقه
جنوبی لبنان که شیعیان زیادی در آنجا سکونت دارند، علیه حملات اسرائیل که
مرتبا از جنگ اکتبر تا به حال ادامه دارد، می باشد.
کامل اسعد رئیس مجلس که
رهبر سنتی شیعه های جنوب می باشد، فعالیت کماندویی را باعث بمباران
دهکده های مرز می داند، از طرف دیگر صدر پس از یک دوران تیرگی روابط با
مقاومت فلسطین اکنون مناسبات خوبی با آن دارد.
این امر تازه ای نیست که یک رهبر مذهبی در لبنان نقش سیاسی ایفا کند یا
برای حفظ حقوق گروه خود پافشاری نماید.
پاتریاک مارونیت و مفتی بزرگ
فرقه سنتی نیز در امور سیاسی فعالیت داشته و دارند.
امام صدر نه فقط ادعای
سهم بیشتری برای فرقه خود در دستگاه حکومت در لبنان را دارد بلکه مطالب
تازه ای در خواسته هایش برای پیشرفت اجتماعی شیعه گنجانده است.
شیعیان لبنان حدود 19 درصد جمعیت این کشور را تشکیل می دهند.
این
رقم به عقیده عموم به 25 یا 30 درصد نزدیکتر می باشد.
اکثر آنها در قسمتهای
جنوبی و مرکزی دشت بقاع زندگی می کنند که این مناطق از قسمتهای توسعه
نیافته کشور است اما بسیاری از آنها به حومه شهرها رفته اند که برای صنعت
لبنان که از هنگام بسته شدن کانال سوئز در سال 1967 تاکنون به طور قابل
ملاحظه ای توسعه یافته است، یک نیروی کارگر به وجود آورند.
این جمعیت زیاد
مهاجر زمینه مساعدی برای احزاب سیاسی افراطی لبنان به وجود می آورد.
امام صدر موفق شده است که جمعیت زیادی از فرقه خویش را به اضافه
گروههایی که معمولاً در کنار احزاب پیشرو مربوط به سایر رهبران سنتی دیگر
قرار دارند گرد آورد و شکافهای موجود در زمینه ها خانوادگی و منطقه ای را
مسدود نماید.
سابقا رهبری شیعیان در بقاع توسط گروههای خانوادگی و در
جنوب توسط فئودالها اعمال می گردید.
اکنون به نظر می رسد که توده هایی که
این رهبران در بین آنان قدرت داشتند از امام صدر تبعیت نموده اند و برخی از
رهبران محلی نیز از وی حمایت می کنند.
مهمترین حریف امام صدر، اسعد، رئیس مجلس می باشد که در اجتماع
بعلبک در 17 مارس (27 اسفند) علیه وی شعارهای خصمانه داده شد.
رقابت
بین این دو نفر یکی از عوامل مهم سیاست لبنان است.
امام معتقد است که رژیم برای وی دام گسترده ولی
قول داده که از اسعد حمایت کند.
امام صدر در ایران متولد شده و سالهای جوانی را در آنجا گذرانده و دارای دو ملیت ایرانی و لبنانی
است.
شیعیان که وی به مشکلات اجتماعی آنها آشنایی کامل دارد، وابستگی به مفهوم شهادت دارند و
دارای حالتی هستند که از وضع محرومیت آنها از مزایای اجتماعی ریشه می گیرد این امر لااقل در مورد
شیعیان لبنان و سوریه (که شیعیان آنجا به قول سنی ها مطرود خوانده می شوند) صحت دارد.
امام صدر
تهدید کرده است که برای اجراء خواسته هایش در یکی از مساجد بیروت به اعتصاب غذا در صورت لزوم
تا پای مرگ دست خواهد زد و این اعتصاب چند هفته دیگر احتمالاً صورت خواهد گرفت.
قدرت وی در
اثر این که آشکارا از جاه طلبی سیاسی چشم پوشی کرده است به میزان زیاد افزایش خواهد یافت.
جنبش امام صدر قوه محرکه خود را مدیون کاهش ارزش لیره لبنان و بالا رفتن سطح زندگی و تأثیر بد
آن روی شیعیان که دستمزدهای کمی دریافت می دارند، می باشد.
لبنان نیز شاهد اختلافات شدیدی بین
رژیم و رهبران سیاسی سنتی و همچنین ناظر سرکوبی شدید تظاهرات دانشجویان در هفته گذشته
می باشد.
احتمالاً امام صدر در ماه آینده باعث یک صحنه آشوب خواهد شد.
منبع:
کتاب
امام موسی صدر به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 127