موضوع : ملاقات با آقای گلپایگانی
تاریخ سند: 23 مهر 1343
موضوع : ملاقات با آقای گلپایگانی
متن سند:
شماره : 1770/ق م گیرنده : ریاست ساواک تهران مدیریت کل اداره سوم بخش 321 ساواک قم گزارش می نماید ساعت 2000 روز 22 /7 /43 ضمن ملاقات با آقای گلپایگانی مشارالیه مطالبی به شرح زیر اظهار نمود : در وضع فعلی و با توجه به وضع بعضی از کشورها از جمله عراق که شنیده می شود اغتشاشاتی در آنجا هست و حتی می گویند سربازان مصری در آنجا هستند ایجاب می کند که آرامش در کشور ایران بیش از مواقع دیگر رعایت شود.من فکر می کنم که این موضوع را به وسیله شما بازگو کنم.
در حال حاضر به طوری که مشاهده می کنید بعضی از روحانیون افراطی دستاویزی برای تحریکات سوء ندارند و حداکثر مطالب مجملی در کلیات گفته می شود دستگیری و بازداشت شیخ عباسعلی اسلامی که گفته می شود به وسیله ارتش در مشهد دستگیر شده و به پرونده او رسیدگی خواهد شد.
در صورتی که نسبت به آن شدت عملی به خرج داده شود دستاویز و منبع تحریکاتی در طبقه روحانیون خواهد بود که نه به نفع روحانیت است و نه دولت از آن سودی خواهد برد.
من استنباط می کنم که بعضی از مخالفین دولت از این عمل خشنود می باشند که دولت مستمسکی برای مخالفت به دست آنها بدهد به طور معترضه می گویم وقتی در مدرسه فیضیه زد و خورد شد یک نفر از همین مخالفین در همین اطاق که الآن شما نشسته اید به من اظهار می داشت حیف شد که به شما آسیبی نرسید والا ما در مقاصد خود موفق می شدیم در این موقع سیدمهدی پسر گلپایگانی اظهار داشت حتی این شخص به آقا اظهار داشت اگر شما کشته شده بودید موفقیت ما حتمی بود.
سپس اظهار داشت این شخص را که من وساطت می کنم نزدیکی با من ندارد و حتی شاید اظهار تشکری هم نکند کما اینکه یکی از اشخاصی که دستگیر شده بود به من نامه نوشته بود تا من برای آزادیش اقدام کنم پس از آزادی در مجلسی گفته بود خوب بود آقای گلپایگانی قبلاً از من سؤال می کرد آیا میل به آزادی دارم و بعد اقدام می کرد.
شیخ عباسعلی اسلامی1 هم با من آشنائی زیادی ندارد ولی از نظر روحانیت شخص استخوانداری نیست و اعمال و گفتار ریشه ای ندارد لکن در موقع صحبت بعضی مواقع تندرویهایی می کند از تنبیه شدید و تسلیم به دادگاه اگر به منظور ارعاب روحانیت باشد چون زیاد عنوانی ندارد اثر مطلوبی به دست نمی آید لکن مستمسکی برای مخالفت با دولت و اظهار همدردی در بین کلیه روحانیون خواهد بود که مخالفین به شدت آن را دامن خواهند زد.
شیخ عباسعلی اسلامی تقریبا یک فرهنگی است که مدارس زیادی تأسیس نموده و در حقیقت کمک غیرمستقیم است که به فرهنگ و دولت می شود و شایسته است که اقدام مفید او نیز مورد توجه باشد و اظهار نمود که مطالب بالا به عرض تیمسار ریاست ساواک برسد.
ضمنا متذکر شد که در وضع شهر قم دقت شود که به منهیات توجه شود مثلاً شراب آزاد نفروشند یا رادیوها صدای بلند نداشته باشند و زوار یا مسافرین زن محجوب باشند در این مورد به ایشان اطمینان دادم که مطلب تازه ای نیست و وضع تغییری ننموده.
به طوری که استنباط شد نظر ایشان در مورد شیخ عباسعلی اسلامی که در مشهد بازداشت شده این است که بدون تسلیم ایشان به دادگاه به بازداشتی که تاکنون بوده است و تا موقعی که دستور آزادی ایشان صادر خواهد شد اکتفا شود.
ضمنا در مورد آقای ابوالفضل تولیت سئوال کردند که آیا مطلب تازه ای نیست به ایشان جواب دادم همانطوری که قبلاً هم گفته شد از مرکز اعلام شده که ایشان در بازداشت نیستند و مطلب تازه ای نیست.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم.
ح بدیعی.
امور اجتماعی فوری به اداره کل سوم گزارش شود 27 /6 /43 رئیس ساواک استان مرکزی ـ مولوی محترما به عرض می رسد 25 /7 /43
توضیحات سند:
1ـ حجت الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ عباسعلی اسلامی (ره) در سال 1323 ه.ق در سبزوار متولد شد و پس از آموختن مقدمات و ادبیات رهسپار مشهد مقدس گردید و سطوح را در محضر آیات بزرگ مرحوم حاج میرزا مهدی اصفهانی، آقازاده کفائی، مرحوم حاج حسین قمی و مرحوم آشتیانی، فرا گرفت، سپس به جهت تکمیل اندوخته های علمی خود به نجف اشرف هجرت کرده و از محضر مرحوم آیت الله العظمی سیدابوالحسن اصفهانی و دیگران بهره مند شد، آنگاه به خدمات و مجاهدات دینی و اجتماعی پرداخت، به منظور خدمات دینی سفرهای زیادی به کشورهای مختلف کرد.
مدتی در هند در مدرسه الواعظین به انجام وظائف روحانی و علمی پرداخت، چندی به برمه رفت، خدمات قابل توجهی به مسلمانان آن دیار نمود، ضمن تبلیغات مذهبی به بنای چندین مسجد، حسینیه، دارالایتام، احداث مزرعه، کمک رسانی به فقراء و محرومین آنجا، توفیق یافت، نتیجه تجارب سفرها باعث شد، که با مراجعت به ایران به خدمات خود پیوسته ادامه دهد تا آنکه از راه منبر و دعوت مردم مسلمان به احیاء آموزشهای مذهبی و تربیت جوانان و نوجوانان موفق به تأسیس 180 باب مدرسه اسلامی در سراسر ایران گردید، مرحوم آقای اسلامی با بنیانگذاری «جامعه تعلیمات اسلامی» خدمات کم نظیری را در عرضه فرهنگ و نظام تعلیم و تربیت ایران نمود، آن هم در جوّ خفقان و آزادی کش نظام ستمشاهی و استعماری پهلوی که هر طرح و برنامه یی که از صبغه دینی و اجتماعی برخوردار بود با موانع عدیده و تهدیدات ساواک مواجه می گردید، این خطیب مبارز بیش از 65 سال به اسلام و ملت مسلمان خدمت کرد، با احداث کتابخانه و بیش از 57 مسجد و...
سخنرانیهای غراء و صریح به افشاگری اهداف استعماری رژیم شاه می پرداخت، در این راه متحمل رنجهای و شکنجه های طاقت فرسائی گردید، بیش از ده بار توسط عناصر ساواک دستگیر و زندانی شد، از آثار قلمی آن مرحوم علاوه بر یادداشت دفتر خاطراتش که اینک چاپ و منتشر شده است نوشته هایی همچون، دو از یاد رفته (درباره امر به معروف و نهی از منکر) راه حسین (ع)، علی و سقیفه، علی و شوری، علی و غدیر، رساله ای درباره حجاب و...
می باشد، او سرانجام کوله بار مسئولیت را با تمام شرایط امانت داری و خلوص در عمل در 28 رجب 1405 مطابق با 28 فروردین 1364 بر زمین نهاد و به ملکوت اعلی پیوست.