تاریخ سند: 26 شهریور 1347
درباره: انجمن قلم بازگشت به شماره 10929/321 – 31/3/45
متن سند:
وزارت کشور
شهربانی کل کشور
به: تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور شماره: 203 /6513
از: شهربانی کل کشور تاریخ: 26 /6 /4713470626
درباره: انجمن قلم بازگشت به شماره 10929 /321 – 31 /3 /45
آقای زینالعابدین رهنما1 دبیر کل انجمن مذکور با تسلیم مدارک مربوطه و ضمن معرفی آقایان دکتر منوچهر اقبال رئیس، عباس خلیلی نایب رئیس، و بانوان نیره میرفخرائی (سعیدی) نایب رئیس و فرح اختر رکنی خزانهدار تقاضای تأسیس و تشکیل انجمن مزبور را نموده که پس از انجام کلیه تشریفات مقرر پروانه شماره ۱۴۳۵ مورخ 24 /6 /47 بنام انجمن مزبور صادر و به متقاضیون تسلیم و مراتب نیز به اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی اعلام گردیده است.
یک نسخه اساسنامه و ۵ برگ بیوگرافی ملصق به عکس اعضاء هیئت مدیره انجمن مورد بحث جهت استحضار به پیوست ایفاد میگردد.
توضیحات سند:
___
١- زینالعابدین رهنما: زین العابدین رهنما فرزند شیخالعراقین روحانی معروف ایرانی مقیم عراق در سال ۱۲۷۳ هـ.ش به دنیا آمد و در همان جا به تحصیل در رشته فقه اسلامی حکمت و اصول پرداخت. بعد از استقرار مشروطیت به ایران آمد و در سال ۱۲۹۹ روزنامه و مجله راهنما را منتشر کرد. اما استقبالی از آن نشد و امتیاز روزنامه قدیمی "ایران" را گرفت و تا سال ۱۳۰۲ این روزنامه را منتشر کرد. زینالعابدین رهنما در کنار کار روزنامهنگاری شغلهای دولتی نیز داشت اول کارش را با استخدام در اداره انتشارات وزارت معارف شروع کرد ولی با نزدیک شدن به سردار سپه نخست وزیر آن زمان به وکالت مجلس، به معاونت وزارت راه، به معاونت رئیسالوزراء و نمایندگی دولت در مجلس شورای ملی رسید. رضاشاه به خاطر نارضایتی از طرز کار راهنما روزنامه ایران را از او گرفت و به مجید موقر مدیر مهر و مهرگان واگذار کرد و راهنما را هم به لبنان تبعید کرد که مدت ۶ سال در تبعید بود. تا اینکه در شهریور ۱۳۲۰ رضاشاه از
ایران رفت و راهنما به ایران بازگشت و روزنامه ایران را از مجید موقر پس گرفت و آن را چاپ نمود و تصمیم گرفت وارد کارهای دولتی شود که ابتدا ریاست اداره انتشارات و تبلیغات را قبول کرد و سپس به عنوان سفیر ایران در پاریس شد و در پاریس بود که با امیرعباس هویدا آشنا شد. او پس از مدتی به ایران فراخوانده شد که علت آن فساد مالی کارکنان سفارت در فرانسه بود. در برگشت دیگر روزنامه ایران را چاپ نکرد بلکه با روزنامههای دیگر همکاری کرد و پس از آن به کار نویسندگی مشغول بود تا اینکه در سال ۱۳۷۴ پس از ۱۰۰ سال عمر درگذشت.
منبع:
کتاب
دکتر منوچهر اقبال به روایت اسناد ساواک صفحه 395