تاریخ سند: 21 اردیبهشت 1344
موضوع: کوکتل سفارت شوروی و نمایشگاه شوروی
متن سند:
تاریخ:21 /2 /1344
موضوع: کوکتل سفارت شوروی و نمایشگاه شوروی
بعد از ظهر روز گذشته در کوکتل سفارت شوروی در تهران عدهای از رجال و نمایندگان مجلسین و از جمله مهندس روحانی وزیر آب و برق. سناتور مسعودی1. نبیل سمیعی. جم ودکتر یزدانپناه2. دکتر کیان3. حسین معتمدی4. زهتابفرد5. مهندس عطائی. مهندس کمانگر6. مهندس مهذب7 نمایندگان مجلس شورای ملی دعوت داشته و در کوکتل مزبور شرکت نمودهاند.
ضمناً قبل از ظهر روز گذشته نیز در نمایشگاه شوروی در ایران تعدادی در حدود 15 نفر از سناتورها منجمله: مهندس شریف امامی، عباس مسعودی. جعفری. دکتر سجادی. جم و نبیل سمیعی و 15 نفر از نمایندگان مجلس شورای ملی و از جمله مهندس ریاضی. هاشم جاوید8. عبدالحسین طباطبایی9. کیهان یغمائی. دکتر حنیفه رمضانی10. سرتیپپور11 زهتابفرد. مهندس عطائی حضور یافته و از نمایشگاه بازدید نمودهاند.
بررسی گردید اقدامی نداشت در پروندههای مربوطه بایگانی گردید در پرونده مهندس منصور روحانی م ـ و ـ 50
رئیس بخش 312 رشیدی. 5 /2
بایگانی شود.
توضیحات سند:
1. عباس مسعودى، فرزند حاج محمدعلى در سال 1280 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. پس از خاتمهی تحصیلات مقدماتى و متوسطه در تهران، چون قادر به ادامه تحصیل نبود و از جهت زندگى و معاش در زحمت بود، ابتدا به شغل حروفچینى و کارگر سادهی مطبعه در مطابع تهران روی آورد و پس از 4 سال به تدریج مصحح روزنامهی «اقدام» و «شفق» و خبرنگار روزنامههاى «ایران» و «کوشش» شد. در سال 1300 ش ابتدا مرکز کوچکى که فقط یک اتاق داشت در تهران دایر کرد که مرکز اطلاعات نامیده مىشد و اخبار خبرگزاریهاى «رویتر» و «هاواس» را از دوایر مطبوعاتى این دو سفارتخانه مىگرفت و با دادن مبلغ مختصرى اجازهی ترجمه و نشر آن را در تهران گرفت.
مسعودى در تیرماه 1304 امتیاز روزنامهی اطلاعات و در واقع امتیاز روزنامهای را که متعلق به فردى به نام على اکبر سلیمى بود با نیرنگ و فشار پلیس وقت اخذ کرد. بعدها اطلاعات داراى مؤسسات فنى و نشریات دیگرى مانند: اطلاعات کودکان، مجله اطلاعات هفتگى، مجله اطلاعات ماهانه، مجله بانوان، جوانان، تهران ژورنال و اطلاعات هوایى شد.
مشاغل دولتى مسعودى از سال 1314 شروع شد و در آن حال به وکالت دورهی دهم مجلس شوراى ملى از حوزهی انتخابیهی تهران رسید و تا پایان دورهی پانزدهم، شش دوره متوالى همچنان وکیل بود. او در سال 1328 به سمت سناتورى تهران انتخاب شد و تا سال 1351 در این سمت باقى ماند. وى به زبان انگلیسى و فرانسه آشنا بود. ساواک در سند بیوگرافى او آورده است: «او فردى متخصص در فن، اهل زدوبند، خوش مشرب، محافظهکار، حقهباز، هنرهاى هزار رنگ، جاسوس صفت، علاقهمند به افزایش ثروت، غیرقابل اعتماد و مورد تنفر عامه مردم مىباشد.»
نامبرده با تمام حوادث بعد از دههی 20 سازش داشته، نوکر رضاشاه بود و با مخالفین او نیز نزدیک بود. در سال 1320 پس از حادثهی سوم شهریور سلسله مقالاتى علیه رضاشاه نوشت. در سال 1321 در ماجراى 17 آذر علیه قوامالسلطنه شرکت کرد و پس از 17 سال براى اولین بار روزنامهی او توقیف شد و به زندان افتاد. از اواسط سال 1320 روزنامهی او طرفدار مصدق شد و در 25 مرداد سال 1332، شدیدترین حملات علیه شاه و حکومت را انجام داد. با حزب توده، حزب اراده ملى و هر سیاست و گروهى نزدیک بود و سازش مىکرد. بعد از وارد شدن به امور روزنامه نگارى به سیاست انگلستان نزدیک شد و به عامیون نزدیک شد و ترقی کرد. مسعودى عضو جمعیت فراماسونرى لژ ایران و از افراد مؤثر در تشکیل کلوپ روتارى و عضو کلوپ تهران بود. بنیانگذار و مدیر مؤسسهی اطلاعات سرانجام در سن 73 سالگى در سال 1353 در دفتر کار خود درگذشت.
ر.ک: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، مسعودیها، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1392.
2. عزتالله یزدانپناه، در سال 1299 ﻫ ش به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در نور مازندران طی کرد و از دانشگاه تهران لیسانس علوم انسانی و از دانشگاه پاریس دکترا در رشتۀ حقوق گرفت. کار دولتی را در کمیسیون ارز از 1320 آغاز کرد و چند سال بعد به معاونت این اداره رسید. در دورههای 21 و 22 و 23 از طرف مردم شهسوار به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد. در 1349 معاون دبیرکل حزب ایران نوین و مدتی بعد به عنوان وزیر مشاور منصوب شد. وی در دورۀ 7 به نمایندگی مجلس سنا از تهران انتخاب گردید. وی در سال 1368 درگذشت.
3. غلامرضا کیان، فرزند قاسم در سال 1285 ه ش در شهرضا متولد شد، تحصیلات خود را از دبستان شرف مظهری شروع کرد، دیپلم خود را از مدرسهی عالی علوم سیاسی تهران گرفت و سپس به دانشکدهی حقوق دانشگاه پاریس رفت و موفق به اخذ لیسانس و دکترای دولتی در رشتهی حقوق و اقتصاد شد. از مشاغل وی میتوان قاضی دادگستری مأمور خدمت در دادگاههای پاریس (1309)، رئیس ادارهی ممیزی وزارت دارائی (1313)، معاون ادارهی آمار و بررسیهای اقتصادی بانک ملی ایران، دانشیار دانشکدهی حقوق تهران، رئیس اداره کل آمار و مطالعات اقتصادی بانک ملی ایران، مدیرکل گمرک ایران، عضو هیأت مدیرهی بانک کشاورزی و صنعتی ایران، مدیرکل انحصار تریاک ایران، عضو هیأت مدیرهی شرکت سهامی بیمهی ایران، عضو هیأت نظارت پشتوانهی اسکناس، نمایندهی مجلس شورای ملی در دورههای چهاردهم، شانزدهم و هفدهم، عضو هیأت عالی تنظیم برنامهی هفت ساله، معاون وزارت اقتصاد، مدیر عامل سازمان بیمههای اجتماعی کارگران، معاون پارلمانی نخست وزیر و استاد دانشگاه تهران را نام برد. کیان همچنین از مؤسسین و اعضای لژ امیرکبیر و لژ تهران بود. وی در سال 1353 در تهران درگذشت.
چهرههای آشنا؛ حسن قریشی، نخستین استعمارگران در تاریخ معاصر ایران، سال 66، ص 335.
4. حسین معتمدی در سال 1294 ﻫ ش متولد شد. در رشته راه و ساختمان و ادبیات تحصیل کرد و کار را در دستگاههاى دولتى از وزارت راه آغاز نمود. وی مدتها ریاست کل بازرسى راه بود. معتمدی مدتى روزنامه سپاهان را مدیریت مىکرد و نماینده دوره 21 اصفهان بود. وی در سال 1348 ﻫ ش درگذشت.
5. رحیم زهتابفرد، فرزند حسینقلى، در سال 1305 ﻫ ش در تبریز متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایى وارد مدرسه رشدیه شد و تحصیلات متوسطه را به اتمام رسانید. وى فارغالتحصیل دوره روزنامهنگارى دانشکده حقوق بود و از سال 1328 به فعالیتهاى مطبوعاتى پرداخت. سیدضیاء وی را به دبیرى جمعیت نجات آذربایجان گمارد. وى که از مریدان خاص سیدضیاءالدین و مدافعان حزب اراده ملى در تبریز و تهران بود از طرف سید ضیاء به دبیری جمعیت نجات آذربایجان گمارده شد. در سال 1328 مدیر هفتهنامه سیاسى خبرى «اراده آذربایجان» به صاحب امتیازى خانم شکوفه مهدىزاده شد و مدتى هم سردبیر روزنامه وظیفه بود.
روزنامه اراده آذربایجان از روزنامههاى فعال و مدیر آن از چهرههای نسبتاً خوشنام بود. زهتابفرد چند دوره نماینده مجلس بود و در زمان تشکیل حزب رستاخیز آذربایجان شرقى رئیس آن شد. براساس اسناد لانه جاسوسى از زهتابفرد به عنوان فردى قابل اطمینان، اصلاحگر و قابل ملاحظه نامبرده شده است. وى عضو کمیته مرکزى لاینز و فراماسونر بود و پس از انقلاب اسلامى با سازمان ضدانقلابى درفش کاویان همراهى داشت. وی در سال 1391 درگذشت.
اسناد لانه جاسوسی، ج 25، صص 5 و 81.
6. هوشنگ کمانگر، نمایندهی دورهی 21 مجلس شورای ملی از سنندج به سال 1302 ه ش متولد شد، در دانشکدهی کشاورزی کرج تحصیلات عالی خود را طی کرد، سپس به خدمت وزارت کشاورزی درآمد. وی برای مطالعه به کشورهای سوئیس و فرانسه مسافرت کرد و مشاغلی چون ریاست ادارهی اصلاح و تهیهی نهال و بذر و ریاست سازمان اصلاحات ارضی کردستان را عهدهدار بود.
7. سیدجواد مهذب، فرزند احمد در سال 1301 ه ش در شیراز تولد یافت. پس از اخذ مدرک لیسانس از دانشکدهی حقوق و علوم سیاسى و اقتصادى دانشگاه تهران راهى آمریکا شد و فوقلیسانس علوم سیاسى را از دانشگاه ایندیانا گرفت و دکتراى علوم ادارى را هم از دانشگاه کالیفرنیاى جنوبى اخذ کرد.
پس از بازگشت به تدریج مشاغل زیر را عهده دار شد: قاضى دادگسترى، استاد و کفیل مؤسسهی علوم ادارى و بازرگانى دانشگاه تهران، مشاور سرپرست ادارات بانک مرکزى ایران، مشاور و رئیس کل بانک مرکزى ایران، رئیس مؤسسهی علوم بانکى ایران، عضو هیأت رئیسه مجلس در دورهی نمایندگى، عضو شوراى عالى آموزش و پرورش، عضو و دبیر هیأت امنای دانشگاه پهلوى شیراز، معاون طرحها و بررسیهاى وزارت آموزش و پرورش، عضو مجمع عمومى بنگاه حمایت مادران و نوزادان، عضو کمیتهی تهیهی آئیننامه و مقررات سازمان استخدامى و بازنشستگى کشور، عضو مؤسس شوراى عالى و هیأت اجرایى حزب ایران نوین، عضو حزب رستاخیز، عضو انجمن بینالمللى لاینز و عضو تشکیلات فراماسونرى لژ دانش.
وى نشانهاى درجه 3 تاج و درجه 3 همایون، درجه 1 سپاس و مدال تاجگذارى و 25 سال سلطنت شاه را دریافت کرد و مستغلات متعددى در استان فارس داشت. مهذب داماد تیمسار کمال رئیس ادارهی دوم ارتش و نمایندهی دورههاى 21 و 22 فسا در مجلس شوراى ملى بود.
(اسناد ساواک ـ پرونده انفرادى)
8. هاشم جاوید، فرزند شیرعلى در سال 1305 ش در شیراز به دنیا آمد، در سال 1328 از دانشکده حقوق دانشگاه تهران درجه دکترا گرفت و در وزارت فرهنگ استخدام شد. وی مدتى زبان و ادبیات فارسى را در دبیرستانهاى شیراز تدریس کرد، سپس به شغل وکالت پرداخت تا اینکه در دورهی بیست و یکم مجلس شوراى ملى (1342 ش) از شیراز به نمایندگى انتخاب شد.
فهرست اسامی و مشخصات نمایندگان 24 دورهی مجلس شوراى ملى، وزارت کشور، نشریهی شمارهی 5، زمستان 68.
9. سید عبدالحسین طباطبایی، در سال 1299 ﻫ ش در کازرون متولد شد.در رشتۀ حقوق تحصیلات عالی را طی کرد و سپس به خدمت دولت درآمد. وی نمایندۀ دورههای 21 و 22 و 23 کازرون در مجلس شورای ملی بود.
(اسامی و مشخصات نمایندگان مجلس شورای ملی در 24 دورۀ قانونگذاری، ص 103)
10. حنیفه رمضانى، فرزند على عباس در سال 1289 در بندر انزلى به دنیا آمد. وی در دورهی بیست و یکم مجلس شوراى ملى به عنوان نمایندهی بندرانزلى وارد مجلس شد، تحصیلات متوسطه و عالى را در آلمان پشتسر گذاشت و در رشتهی حقوق و علوم سیاسى دکترا گرفت. رمضانی در ادارهی مطالعات اقتصادى و مالى بانک ملى مشغول و سپس وارد وزارت کشور شد و مدتى فرماندار بوشهر و سپس شهردار آبادان و چندى نیز بازرس وزارت کشور بود. وی طرفدار سیاست غرب به خصوص انگلستان بود و در حزب مردم عضویت داشت. رمضانی در دوره بیست و دوم مجلس به همراه تنی چند جناح مخالفی در حزب مردم تشکیل داد. در پروندهی وی مواردی از قاچاق ارز وجود دارد، در یک مورد قصد دریافت رشوه در رابطه با فروش نفت به آفریقای جنوبی را داشت که مورد سوء ظن اقبال مدیرعامل شرکت نفت قرار گرفت.
(چهرههاى آشنا، 1344 ش، ص 252)
11. جهانگیر سرتیپپور، فرزند عزیزالله در 1285 ﻫ ش در رشت متولد شد. پس از اتمام تحصیلات به فعالیتهای فرهنگی پرداخت، در جوانی به نهضت جنگل پیوست و به سال 1301 ﻫ «جمعیت ادبی ـ هنری آزاد ایران» را تشکیل داد و به مدت چهار دوره در انجمن شهر رشت با سمت عضویت در هیأت رئیسه حضور داشت. سرتیپپور سپس وارد شورای فرهنگ شد و سه دوره با سمت عضویت در هیأت رئیسه در این شورا فعالیت داشت تا اینکه در دورهی بیستم مجلس شورای ملی به این مجلس راه پیدا کرد، اما به دستور شاه اعضای این مجلس استعفا دادند. در دورهی بیست و یکم و بیست و دوم به نمایندگی از مردم رشت وارد مجلس شورای ملی شد و پس از آن به عضویت هیأت رئیسهی سازمان شاهنشاهی و سازمان ملی حفاظت آثار باستانی درآمد. وی همچنین در سال 1330 به سمت شهرداری رشت منصوب شد و سرانجام در 7 آذر 1371 در تهران درگذشت و بنابر وصیتش در شهر رشت مدفون شد. وی از اعضای لژ فراماسونری بود.
منبع:
کتاب
منصور روحانی به روایت اسناد ساواک صفحه 59
