اطلاعیه
تاریخ سند: 22 تیر 1338
اطلاعیه
متن سند:
شماره : 694 به طوری که دیشب اعضا حزب مردم با هم محرمانه مذاکره می نمودند عقیده داشتند در همین یکی دو روز کابینه آقای دکتر اقبال ساقط خواهد شد و آقای ساعد کابینه جدید را تشکیل خواهد داد و در کابینه جدید اللهیار صالح1 وزیر امور خارجه خواهد بود ضمنا اظهار می داشتند دولت شوروی با انتخاب آقای دکتر جلال عبده2 به سمت وزیر امور خارجه شدیدا مخالفت نموده است و دولت ایران چون در نظر دارد به جنگ سرد بین ایران و شوروی خاتمه دهد این تصمیم را اتخاذ نموده است.بعرض می رساند.
26 /4 /38 در پرونده 7 ـ ح ـ 317 بخش 2 حزب مردم بایگانی شود.
رحیمی 13 /5 /38
توضیحات سند:
1ـ اللهیار صالح اردیبهشت 1276 شمسی در آران کاشان کاشان بدنیا آمد.فرزند آقا سیدحسن خان مظفرالممالک (کارمند دولت) نایب الحکومه دهستانهای «آران»، «بیدگل» و «نوش آباد» بود.
اللهیار صالح همراه با دو برادر (خویش علی پاشاخان و جهان شاه خان از فرزندان میرزا حسن خان مبصرالممالک) در کودکی زیر نظر یکی از اعضای حزب دمکرات در کاشان به نام میر سیّد محمد پرورش، قرار می گیرد و در مدرسه ای که نامبرده بنا کرده بود به سوادآموزی می پردازد میر سیّد محمد پرورش آنگاه که چند سالی در کاشان از راه تشکیل مدرسه و آموزش نونهالان توانست شماری از جوانان را بفریبد و به سوی گروه زیر زمینی فراماسونری بکشاند به سبب فشار مردم و روحانیان آن مدرسه را بست و راهی تهران شد و به پیشکاری شاهزاده عین الدوله گمارده شد پرورش در پی بازگشت از کاشان اللهیار صالح را نیز با خود به تهران برد نخست او را به مدرسه فرانسویها فرستاد لیکن دیری نپایید که وی را از آن مدرسه بیرون آورد و به مدرسه ای که آمریکائیها بنیان نهاده بودند فرستاد بدین گونه اللهیار صالح که بیش از 16 سال نداشت زیر نظر آمریکائیها قرار گرفت وی تحصیلات ابتدائی خود را در همان زادگاهش آغاز کرد و بعد برای تکمیل آنها رهسپار تهران شد و در مدرسه امریکائیها به تحصیلات خود ادامه داد.
بعد از اتمام تحصیلات در آنجا به عنوان مترجم در سفارت امریکا مشغول کار شد.
پس از ده سال خدمت در آنجا در سال 1306 شمسی به پیشنهاد علی اکبر داور وارد خدمت دادگستری شد.
صالح تا سال 1312 در وزارت عدلیه بود و پس از آن چون علی اکبر داور به سمت وزیر مالیه (دارائی) انتخاب گردید وی هم به آنجا منتقل شد.
و در همان بدو ورود به ریاست کل انحصارات دخانیات که جدیدا تأسیس شده بود منصوب شد و پس از چندی به ریاست کل گمرک انتخاب شد.
بعد از آن صالح به معاونت وزارت مالیه برگزیده شد.
در سال 1321 اللهیار صالح به وزارت دارایی در کابینه احمد قوام رسید.
پس از آن در کابینه سهیلی که از 28 بهمن 1321 آغاز گردید به همان سمت انتخاب شد.
متعاقب آن در 1323 در کابینه محمد ساعد مراغه ای به وزارت دادگستری رسید.
در دیماه 1324 تا پایان آن سال در کابینه ابراهیم حکیمی (کابینه اول و دوم) سمت های وزیر دادگستری، وزیر مشاور و وزارت کشور را عهده دار گردید.
در همین سال که حزب ایران تشکیل شد وی وارد آن و بعدا یکی از کارگردانان اصلی آن شد که در تیر ماه 1325 چون با حزب توده و حزب دمکرات پیشه وری ائتلاف کردند حزب دچار تشنج و انشعاب شد.
در سال 1328 به عضویت جبهه ملی درآمد و در همین سال به عنوان نماینده دوره شانزدهم از کاشان انتخاب شد.
در سال 1330 در کابینه مصدق وزیر کشور شد و عضو هیأت نمایندگی ایران در شورای ایران در هند و در طول سالهای 47 تا 1350 نماینده ایران در ایتالیا بود.
وی همچنین در دوره های 14 و 15 مجلس شورای ملی به این مجلس راه یافته بود و در سال 1356 به سمت مشاور حقوقی بانک ایرانیان انتخاب شد.
(بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی، 73، مجله سالنامه کشور ایران، 55)