نام کتاب: هفت مقاله از ادبیات معاصر
متن سند:
نام کتاب: هفت مقاله از ادبیات معاصر
نام نویسنده: جلال آلاحمد
ناشر: انتشارات امیرکبیر
چاپخانه مباشر
طبع: چاپخانه پیروز
تاریخ چاپ و تیراژ: بهمن ۱۳۳۴
سوابق:
مقالات مزبور که با کتاب دید و بازدید در سال ۳۴ در یک مجلد انتشار یافته در تاریخ ۱۳/۶/۵۴ موردبررسی (۳۴۷) قرار گرفت. کتاب شامل ۲۹۱ صفحه است و از صفحه ۱۴۹ تا آخر به هفت مقاله اختصاص دارد. قسمتهایی از موارد نامناسب آن به شرح زیر است:
در مقاله اول تحت عنوان «هدایت بوف کور» مندرج در صفحات ۱۴۹ تا ۱۷۱ نویسنده به بررسی درباره روحیات و آثار صادق هدایت و بهخصوص کتاب بوف کور او پرداخته میافزاید: «هدایت فرزند دوره مشروطیت است و نویسنده دوره دیکتاتوری. در دوران عمر خود یا شاهد هرج و مرج سیاسی بوده است یا شاهد دیکتاتوری خفقان آور. واقعیتی که در تمام عمر چهل و چند ساله او بر ایران مسلط بوده است جز ابتذال، جز گول و فریب، جز فقر و مسکنت، جز هرج و مرج و دست آخر جز قلدری چه چیز بوده است؟ مشروطهای که نه معنا و نه دوامی داشته و نه خیر و سعادتی با خود آورده و بعد حکومت متمرکزی که در زیر «ترقیات مشعشعانه» اش هیچ چیز جز خفقان مرگ و جز بگیر و ببند نداشته است. من هر وقت در بوف کور میخوانم: «در این وقت صدای یک دسته گزمه مست از توی کوچه بلند شد که میگذشتند و شوخیهای هرزه با هم میکنند، من هراسان خود را کنار کشیدم» به یاد وحشت و هراسی میافتم که نزدیک بیست سال مثل یک بختک در شب تاریک استبداد بر سر ملتی افتاده بوده است... بوف کور انعکاس دقیق زندگی ملتی است در یک دوره استبداد... سکوتی که در آن دوران حکومت میکند، در خود فرورفتگی و انزوائی که ناشی از حکومت سانسور است نهتنها در اوراق انگشت شمار مطبوعات رسمی و در سکوت نویسندگان نمودار است بیش از همهجا در بوف کور خوانده میشود...بوف کور گذشته از ارزش هنری آن یک سند اجتماعی است. سند محکومیت حکومت زور، اصولاً هدایت و آثار او آینه دقیقی از وضع اجتماعی ایران در بیست ساله اخیر است و این رسالتی است که هنر خود به خود انجام میدهد. با سال ۱۳۲۰ که بندها میگسلد، مردمی که از فشار سکوت نزدیک بوده است لال بشوند با عجله هر چه گفتنی دارند بیرون میریزند استقبال عمومی از هر مطبوعهای که هرزهتر فحش میدهد تا سال ۲۴، نمونه بارز این شتاب در گفتن و در هر چه بدتر گفتن است. انتقامی است که از سکوت گذشته میگیرند. حاجی آقا یکی از آثار مضره هدایت) عیناً این مشخصات را دارد.»
مضره اعلام شود ثابتی۱۸/۸/۵۴
منبع:
کتاب
جلال آل احمد به روایت اسناد ساواک صفحه 271