تاریخ سند: 3 دی 1342
متن سند:
گیرنده : ریاست اداره یکم عملیات آقای فروتن از انتشارات و رادیو تلفنی تقاضا نموده چون در نظر است 3 نفر مشروحه پائین با انتشارات و رادیو در آینده همکاریهایی داشته باشند نظر ساواک در مورد صلاحیت آنان اعلام شود.1) آقای حسن صدر وکیل دادگستری.
2) خانم لرتا همسر نوشین1 عضو فراری کمیته مرکزی حزب منحله توده که اخیرا از شوروی به ایران آمده است.
لذا دستور فرمائید در مورد سوابق دو نفر مذکور بررسیهای لازم معمول و نتیجه را گزارش نمایند.
از طرف مدیر کل اداره سوم.
مقدم 3 /10 /42 ریاست بخش 311 1ـ نتیجه گزارش شود.
2ـ خانم لرتا همسر نوشین از شوروی به تهران آمده است ولی دیروز از طرف آن بخش [ناخوانا] گزارش شده بود که آیا با آمدنش موافقت شود یا مخالفت ـ نتیجه دیر اقدام کردن روی پرونده ـ با اینکه دو افسر اقدام ورزیده در آن بخش وجود دارد این است .
آقای غلامی اخذ دستور و اقدام فرمائید 5 /10 /42
توضیحات سند:
1ـ عبدالحسین نوشین یکی از هنرمندان قدیمی و متصدی تأثر فردوسی و بانی سندیکای هنرمندان و هنرپیشگان بوده که تا قبل از 28 مرداد 1332 به عنوان یکی از ارگانهای تبلیغاتی حزب منحله توده محسوب می شد.او پس از حادثه 15 بهمن 1327 به همراه چهار نفر دیگر از رهبران حزب دستگیر و محاکم شد، و در اواسط محاکمه به علت تلاشی که صادق هدایت از طریق اعضاء خانواده اش کرد پرونده نوشین از پرونده دیگران جدا شده و بعدا به سه سال زندان محکوم شد.
وی متعاقبا در سال 1329 با همکاری سازمان نظامی حزب توده از زندان متواری و در سال 1330 از راه غیرمجاز به شوروی رفت و از آن زمان به بعد در مسکو، پاریس و لایپزیک اقامت گزید.
او در کنگره اول حزب به عنوان عضو کمیسیون تفتیش حزب انتخاب شد و از اعضاء هیئت اجرائیه موقت بعد از انحلال سازمان نظامی محسوب می شد.
وی در خارج از کشور ضمن عضویت در کمیته مرکزی حزب توده به کار نویسندگی و ترجمه نیز مشغول بود و از جمله آثار او از «داستان خاک و دیگران» و «سخنی چند درباره شاهنامه» را می توان نام برد.
همسر وی لرتانوشین، تبعه آلمان و با وی هم مرام بود (پرونده های انفرادی ساواک، خاطرات نورالدین کیانوری ـ موسسه تحقیقاتی و انتشاراتی دیدگاه)