درباره: وعاظ ممنوع المنبر
درباره: وعاظ ممنوع المنبر
متن سند:
از: 312 محترما به استحضار می رساند: بدینوسیله صورت اسامی وعاظ و عناصر افراطی مذهبی که به علت ایراد مطالب خلاف مصالح مملکتی و تحریک آمیز ممنوع از وعظ شده اند بپیوست از نظر عالی می گذرد.همانطوری که استحضار دارند، وعاظ و عناصر افراطی که تا چند سال قبل ممنوع از وعظ بودند قریب 30 الی 50 نفر بود که به علت گسترش فعالیتهای افراطی مذهبی و متعاقب آن توسعه و آغاز فعالیتهای گروههای هوادار جبهه به اصطلاح ملی و روحانیون افراطی به تعداد افراد ممنوع المنبر مشکلات زیر را در پی داشته است: 1ـ کنترل مجامع و محافل مذهبی برای جلوگیری از سخنرانی وعاظ و سخنرانان مذهبی ممنوع از وعظ با اشکال مواجه بوده و امکان جلوگیری از سخنرانی تمامی این افراد در نقاط مختلف کشور امکان پذیر نیست.
2ـ روحانیون افراطی ممنوع از وعظ برای سخنرانی در مجامع و محافل مختلف به شیوه های مختلفی متوسل می شوند و با انتخاب نام مستعار و یا مسافرت به شهرهای غیر از محل سکونت خود از منبر استفاده و سپس محل را ترک می کنند.
3ـ عناصر دعوت کننده از وعاظ مذکور که اغلب از افراطیون مذهبی هستند، عموما با همفکری چند تن از عوامل مذهبی منطقه نسبت به دعوت واعظ مورد نظر اقدام بطوریکه حضور اینگونه وعاظ در یک منطقه تا قبل از سخنرانی وی و حتی بعد از آن روشن نمی گردد.
4ـ ممنوع از وعظ شدن روحانیون افراطی معروفیت آنها را در پی داشته و این امر موجب توجه عناصر افراطی به آنها و دعوت برای سخنرانی از آنان می گردد.
این موضوع وسیله و عاملی است که آنها از منبر به صورت غیر مجاز آن استفاده کنند.
5 ـ با ممنوع از وعظ شدن روحانیون افراطی نه تنها درآمد آنها قطع نمی گردد که موجبات تنبیه آنها از اقدامات خلاف گردد، بلکه این امر اغلب اوقات وسیله ای بوده که روحانیون افراطی با تمسک بآن معروفیت پیدا نمایند و بدین وسیله با جلب توجه عناصر افراطی مذهبی راه را برای پرداختن وجوه شرعی بآنها باز نمایند.
لذا مشاهده می شود که وضع مالی این قبیل از وعاظ و روحانیون اکثرا به نسبت دیگران بهتر و از شرایط زندگی راحت تری برخوردارند.
6ـ وعاظ ممنوع از وعظ قبلاً پس از ممنوع المنبر شدن با توسل به برخی از روحانیون و آیات و یا نوشتن داد خواستهای متعدد و ابراز ندامت از اعمال گذشته خود تقاضای رفع ممنوعیت از منبر خود را می کردند که در سنوات اخیر اینگونه توسل و نوشتن دادخواستها به نسبت قبلی کمتر شده و وعاظ ممنوع از وعظ تقاضائی در زمینه رفع ممنوعیت از منبر خود نمی کنند.
7ـ بطوریکه تجربه نشان داده تعدادی از وعاظ که ممنوع از وعظ شده و پس از رفع ممنوعیت از منبر از آنها بعمل آمده، پس از گذشت مدتی همان رویه قبلی خود را در پیش گرفته اند و مجددا ممنوع از وعظ گردیده اند و این امر برای چندین بار استمرار یافته بدون آنکه اینگونه وعاظ واقعا در نیت و هدف قبلی تغییری داده باشند.
مجموعا با توجه به موارد بالا که ذکر شد ،توسل به ممنوع از وعظ کردن روحانیون افراطی هرچند در گذشته تا حدودی دارای اثراتی بود و موجب می گردید که روحانیون افراطی تاحدی از دنبال کردن اعمال خلاف خود بازداشته شوند، لیکن در شرایط فعلی آن اثرات گذشته بر اعمال و گفتار آنها مترتب نیست و تأثیر پذیری موضوع (ممنوع از وعظ کردن) آن حالت و شرایط قبلی خود را تا حدود زیادی از دست داده است.
لذا پیشنهاد می گردد: 1ـ منبعد جز در موارد استثنائی که وضعیت و سوابق واعظ یا روحانی مورد نظر ایجاب نماید از ممنوع از وعظ کردن وعاظ و روحانیون خود داری و بر حسب درجه و شدت عملی که انجام داده با مدارک موجود از واعظ مورد بحث نسبت به تعقیب قانونی اینگونه وعاظ اقدام گردد.
2ـ از وعاظی که طبق لیست تقدیمی ممنوع المنبر هستند جز عده ای که با علامت مثبت مشخص شده اند، بقیه از لیست حذف و در صورت اقدام به عمل خلاف مصالح مملکتی و یا ایراد مطالبی که تعقیب قانونی را الزام آور سازد نسبت به تعقیب قانونی آنها اقدام گردد.
در کلاسه 48539 شخصی (مرتضی مطهری) ردیف 100 بایگانی شود کندری 21 /6 /57 اصل در 129319 از طبقه بندی سری خارج و در طبقه بندی خیلی محرمانه قرار گرفته است.
توضیحات سند:
رجوع کنید: 1ـ ساواک و روحانیت جلد اول نشر حوزه هنری سازمان تبلیغات.2ـ اطلاعات هفتگی ش 1998ـ 1 /5 /59، تألیف عبدالحسین جعفری مقاله: نگاهی به آنچه که 5 رمضان در اصفهان گذشت.