تاریخ سند: 17 آبان 1345
موضوع : اظهارات فرهاد صفانیا
متن سند:
به : 321
از : 300 / الف شماره : 844 /300 الف
برابر اظهار فرهاد صفانیا1 مدیرکل سابق
شهرداری تهران قرار است پس از مراجعت
نخست وزیر آرام وزیر امور خارجه به جای
اردشیر زاهدی2 به سفارت ایران در انگلستان
منصوب شود و اردشیر زاهدی به عنوان سفیر
ایران در فرانسه تعیین گردد و مجید رهنما3
سفیر فعلی ایران در فرانسه به جای آرام وزیر
خارجه قرار گیرد.
همچنین علیقلی اردلان به
جای قدس نخعی که اخیرا به سفارت ایران در
واتیکان منصوب گردیده وزیر دربار بشود و نیز
اسداللّه علم به عنوان استخدام استاد برای
دانشگاه پهلوی شیراز مدتی به امریکا مسافرت نماید و یک چند مامور مذاکره با مقامات
امریکائی باشد.
اصل در پرونده ص ـ ف ـ 426 در پرونده آقای امیرعباس هویدا کلاسه ه ـ و ـ 22 بایگانی شود
رئیس بخش 322 ـ شهسواری
28 /8 /45
توضیحات سند:
1ـ فرهاد صفانیا فرزند خسرو در سال 1305 ه ش در تهران متولد شد.
نام خانوادگی خود را از عسگر فراهانی به صفانیا
تغییر داد.
در سال 1326 در شهرداری استخدام شد و در مشاغل مختلفی کار کرد.
در حین اشتغال به دانشگاه رفت و در
سال 1337 در رشته سازمان و مدیریت در علوم اداری از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد.
او که در سال 1340 به مقام مدیرکل اداری شهرداری رسیده بود، شخصی بدنام و معروف به سوءاستفاده معرفی شد و در
سال 1342 پس از آنکه به دعوت دولت انگلستان برای طی دوره مدیریت علوم اداری به آن کشور سفر کرد، به علت آنکه
اداره مکاتبات محرمانه که از زیر مجموعه های سازمانی وی بود و با ساواک ارتباط داشت، تحت نظارت وی بود و او
نامه های محرمانه را مطالعه می کرد، از کار کنار گذاشته شد و در سال 1343 بازنشسته گردید.
صفانیا که در جلسات منزل احمد متین دفتری و سید جلال الدین تهرانی شرکت می کرد و با شریف امامی دوستی داشت
و در لژ مولوی وابسته به گراند اوریان فرانسه عضویت داشت، در سال 1345 مدیرعامل کارخانجات فخر ایران بود و در
سال 1354 از حوزه 2 تهران کاندید بیست و چهارمین دوره مجلس شورای ملی شد.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی
2ـ اردشیر زاهدی پسر فضل اللّه زاهدی، در مهرماه 1307 در تهران بدنیا آمد.
پس از تحصیلات ابتدایی در تهران و
اصفهان، تحصیلات متوسطه را در سال 1325 در دبیرستان اسلامیه بیروت به پایان برد و راهی آمریکا شد.
وی در سال
1328 گواهینامه کشاورزی را از کالج کشاورزی ایالت «یوتا» آمریکا دریافت داشت.
مدرک تحصیلی اردشیر توسط
وزارت فرهنگ وقت به عنوان «معادل لیسانس» ارزیابی شده است.
اردشیر احتمالاً از سال های تحصیل در بیروت با
کرمیت روزولت آشنایی یافت و با سرویس اطلاعاتی نوپای آمریکا در ارتباط قرار گرفت.
در بازگشت به ایران دارای
روابط دوستانه با آمریکاییان مقیم تهران بود.
او در اردیبهشت 1331 به همراه مرتضی امیر ارجمند (کارشناس
ساختمان های روستایی) به استخدام وزارت کشاورزی درآمد و در پست معاونت و خزانه داری «کمیسیون مشترک
ایران و آمریکا برای بهبود امور روستایی» (اصل 4 ترومن) قرار گرفت.
اسناد موجود از روابط بسیار نزدیک اردشیر
زاهدی با ویلیام وارن رئیس «اصل 4 ترومن» خبر می دهد.
طبق این اسناد، اردشیر زاهدی ظاهرا در اسفند 1331 از
طرف وزارت کشاورزی به مدت یک سال برای آموزش به آمریکا اعزام شد.
خاطرات کرمیت روزولت حضور فعال اردشیر
زاهدی را، با نام مستعار «مصطفی» و «ویسی» در جریان عملیات کودتا در تهران نشان می دهد و مشخص می سازد که
مأموریت آمریکایی زاهدی پوششی برای استتار حضور وی در تهران و مشارکت در عملیات «سیا» بوده است.
اردشیر
زاهدی به خاطر نقش فعال در کودتا به دریافت نشان درجه یک رستاخیز نایل شد و در 3 آبان 1332 آجودان کشوری
شاه گردید.
اردشیر در آبان 1336 با شهناز پهلوی ازدواج کرد.
این ازدواج در سال 1343 به متارکه انجامید و حاصل آن یک دختر
بنام مهناز بود.
پس از این طلاق مدتها شایعاتی پیرامون ازدواج شهناز با برادر شاه مراکش و سپس با پسر محمود زنگنه
مطرح بود تا بالاخره وی با خسرو جهانبانی، از اعضای خانواده درباری جهانبانی ها، ازدواج کرد.
محمدرضا پهلوی در سال 1338 اردشیر زاهدی را به عنوان نماینده خود برای تماس با دانشجویان ایرانی در اروپا اعزام
داشت.
مدت کوتاهی بعد در اسفند 1338 اردشیر زاهدی سفیر شاه در واشنگتن شد.
در این زمان اردشیر می کوشید تا
با دانشجویان ناراضی ایران در آمریکا ارتباط برقرار کند.
در دولت اسداللّه علم، اردشیر زاهدی در شهریور 1341 به
عنوان سفیر کبیر ایران عازم لندن شد و تا آذر 1345 در این سمت بود.
وی در بهمن ماه 1345 در دولت امیرعباس هویدا
وزیر امور خارجه گردید.
اسناد ساواک نشان می دهد که در سالهای 1346 ـ 1348 اردشیر زاهدی به شدت در تلاش
برای احراز پست نخست وزیری بوده است.
اردشیر زاهدی نه تنها به صدارت نرسید، بلکه تحرّکات جاه طلبانه او به
برکناری وی از وزارت خارجه در شهریور 1350 انجامید.
در اسفند ماه 1351 محمدرضا پهلوی داماد سابق خود را به
سفارت در واشنگتن اعزام داشت تا به عیاشی هایش ادامه دهد و جوّ داخلی دربار را آشفته نسازد.
اردشیر زاهدی تا زمان دولت شاهپور بختیار سفیر ایران در آمریکا بود و در دی ماه 1357 از این سمت برکنار شد.
اردشیر زاهدی یکی از هرزه ترین عناصر سیاسی و دولتمردان رژیم محمدرضا پهلوی بود و به این صفت نه تنها در میان
خواص ،بلکه در سطح جامعه نیز شهرت کافی داشت و در مدت اقامتش در لندن و امریکا مطبوعات آنجا بارها و بارها
تصاویر و گزارشهایی از ریخت و پاش ها و مفاسد اخلاقی وی درج نمودند.
فساد اخلاقی اردشیر زاهدی و مراودت نامشروع وی با زنان و عدم تقید وی به ارزشهای خانوادگی و مصرف هروئین
زمینه ساز اختلاف او با شهناز پهلوی شد و سرانجام به متارکه و طلاق در سال 1343 انجامید.
اردشیر زاهدی نقش
عمده ای در خریدهای نظامی ایران از امریکا ایفا کرد و مهره دست بسته و تحت سیطره و نفوذ کامل امریکائیها بود.
3ـ مجید رهنما فرزند زین العابدین در سال 1303 ه ش در تهران به دنیا آمد.
از مدرسه فرانسوی حقوق در بیروت،
گواهینامه گرفت و در دانشگاه امریکائی بیروت، دوره فلسفه و ریاضیات را سپری کرد و از دانشگاه پاریس، دکترای
حقوق گرفت.
سوابق خدمتی وی به شرح زیر می باشد :
«1321 وزارت دارائی ـ 1324 وابسته مطبوعاتی سفارت ایران در پاریس ـ 1327 وابسته مطبوعاتی سفارت ایران در
بیروت ـ 1328 دبیر دوم اطلاعات مطبوعات و دبیرخانه جمعیت طرفدار ملل متحد ـ 1329 دبیر سوم سفارت کبری در
مسکو ـ 1331 دبیر دوم سفارت کبری در مسکو ـ 1332 با حفظ سمت قبل وابسته مطبوعاتی سفارت ـ 1333 کارمند
اداره سازمان های بین المللی ـ 1334 معاون اداره سازمان های بین المللی و معاون اداره اطلاعات و مطبوعات ـ 1335
کارمند موقت اداره همکاری ها ـ 1336 دبیر اول نمایندگی سازمان ملل متحد ـ 1337 کفیل سرکنسولگری ایران در
سانفرانسیسکو ـ 1339 سرکنسول ایران در سانفرانسیسکو ـ 1341 سرپرست اداره سازمان های بین المللی ـ 1343
معاون در امور بین المللی و اقتصادی وزارت خارجه ـ 1344 معاون وزارت خارجه ـ 1345 سفیر ایران در فرانسه ـ 1347
سفیر ایران در سوئیس.
»
سوابق مجید رهنما که در سال 1347 وزیر علوم و آموزش عالی بود.
از طرف وابسته امور امنیتی سفارت امریکا در
ایران، استعلام گردید و مجید رهنما که نشان های متعددی از رژیم پهلوی دریافت کرده بود، مدتی نیز به عنوان مشاور
مخصوص نخست وزیر و همچنین عضو هیئت امنای دانشگاه جندی شاپور به فعالیت مشغول بود.
رهنما از عناصر سیاسی و فرهنگی رژیم پهلوی به شمار می آمد و با حمایت عناصر مؤثر و وابسته به رژیم مانند هویدا و
خسروانی و عضویت در جمعیت فراماسونری (لژ تهران) و وابستگی به غرب و پشتیبانی آنان به سرعت نردبان ترقی را
طی کرد و تا وزارت علوم و ریاست و عضویت در هیئت امنای چندین دانشگاه کشور پیش رفت.
مشارالیه به پاس
وفاداری به رژیم پهلوی به افتخار دریافت نشان درجه 2 همایونی نایل شده است! ساواک در گزارش بیوگرافی وی چنین
آورده است : «جوانی است عیاش، دورو، از نقطه نظر اخلاقی به فساد معروف است و در سیاست طرفدار غرب
(انگلستان) می باشد.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی
منبع:
کتاب
امیر عباس هویدا به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 313