تاریخ سند: 26 فروردین 1342
موضوع: آیت اله حاج آقا روح اله کمالوند پیرو: 1061 ـ 24/1/42
متن سند:
فرستنده: ساواک لرستان
گیرنده: مدیریت کل اداره کل سوم1 شماره: 1081
به قرار اطلاع موثق نامبرده صبح امروز 26 /1 /42 بر حسب تلفنی که از تهران آقای علی کمالوند کارمند نخست وزیری به وی نموده، قم را به قصد تهران ترک کرده است و محل اقامت مشارالیه در تهران دو محل می باشد:
1 .
منزل آیت اله نجفی شهرستانی2در تجریش
2 .
منزل آقای علی کمالوند، زعفرانیه3
رئیس ساواک لرستان .
م .
قلقسه
توضیحات سند:
1ـ اداره کل سوم این گزارش را برای پیگیری به ساواک تهران فرستاده است :
شماره : 5441 /321 تاریخ : 7 /2 /42
به : ساواک تهران
موضوع : آیت اله حاج آقا روح اله کمالوند
بدین وسیله یک برگ رونوشت نامه شماره 1061 – 24 /1 /42 ساواک لرستان جهت تحقیق در باره چگونگی امر و همچنین تحت مراقبت قرار دادن نامبرده بالا به پیوست ایفاد می گردد.
از طرف مدیر کل اداره سوم .
ب .
امجدی .
کنگرلو
و پاسخ این نامه چنین است :
به : تیمسار ریاست ساواک .
مدیریت کل اداره سوم
شماره : 2709/ س ت تاریخ : 10 /2 /42
درباره : آیت اله حاج آقا روح اله کمالوند
مدیریت کل آن اداره کل از جریان امر اطلاع کامل دارند.
از طرف رئیس ساواک تهران .
مولوی ...
.
9 /2 /42
2ـ آیت الله نجفی شهرستانی از علمای مقیم لرستان بود که در دهه های 20 و 30 ارتباط نزدیک و فراوانی با آیت الله سیداحمد خوانساری داشت.
گویا بعدها به تهران رفت و در مسجد آشتیانی های شهر تهران اقامه جماعت کرد.
وی از دوستان آیت الله کمالوند بود و در جریان نهضت امام خمینی نیز حضور داشت ولی نسبت به نتیجه ی آن امیدواری نداشت.
جواد شهرستانی که در کابینه ی هویدا وزیر راه و دو دوره هم شهردار تهران بود اولین کسی بود که استعفای خود را در مدرسه ی علوی به امام داد و از سوی شاهپور بختیار ممنوع الخروج شد، از بستگان ایشان به شمار می رفت.
خاطرات آیت الله طاهری خرم آبادی .
ج 1 .
ص 166 و ج 2 .
ص 296 .
لرستان در انقلاب اسلامی .
ج 2 .
ص 80
3ـ علی کمالوند فرزند حبیبالله (یمن الملک) درسال 1300 ش در بروجرد متولد شد.
تحصیلات ابتدایی را در دبستان فردوسی بروجرد و تحصیلات متوسطه را در دبیرستان پهلوی همدان و بروجرد و تحصیلات عالی را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در رشته تاریخ و جغرافیا به پایان برد.
خدمت رسمی خود را از سال 1325 در نخست وزیری شروع کرد و سپس در سال 1326 ش منشی مخصوص معاون نخست وزیر و در سال 1327 رئیس دایره ششم نخست وزیری و در سال 1329 رئیس ادارۀ کارگزینی نخست وزیری بود.
در سال 36 رئیس ادارۀ عرایض و شکایات نخست وزیری و نیز بازرس مخصوص نخست وزیر و در سال 41 مدیر کل نخست وزیری را بر عهده داشت.
وی در دورۀ بیست و یکم از ملاوی به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد و هنگام تأسیس حزب ایران نوین، عضو مؤسس حزب و عضو فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین شد.
علی کمالوند که تاریخ تولد او را 1295 و 1302 شمسی نیز نوشته اند، در سه دوره نمایندگی مجلس شورای ملی – دوران: 21 ، 22 ، 23 - همواره مرکز نشین بود و به مسائل منطقه توجه چندانی نداشت.
این مسئله از یک سو و اختلافات ایلی از دیگر سو موجب می شد تا پیرامون او حرف و حدیث های فراوانی وجود داشته باشد که از مسائل حادّ غیراخلاقی گرفته تا وابستگی به احزاب چپی را شامل می شد که البته بخشی از آن ها صحت داشت.
آنچه مسلّم است این است که او علی رغم حضور در احزاب مختلف دولتی و غیر دولتی، مورد توجه اسدالله علم بود و در یکی از ادوار مجلس، علی رغم نداشتن رأی به دستور او اعتبارنامه گرفت.
در ضمن در نوشته یکی از نشریات در سال 1331 ش، از ارتباط او با فردی آمریکایی به نام « دوبوس » نیز سخن گفته شده است.
در دوران دانشجوئی کتابی تحت عنوان « شاهزاده خانم » نوشت که در آن با قلمی ولنگار و تحت تأثیر نظریات فروید، به فساد دربار شاهان قاجار پرداخته که همین مسئله در برخی مواقع موجب می شد تا این نوشته را تعریضی به حکومت پهلوی بدانند و این موضوع موجب شد تا او بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، نوشتن آن را جزو سوابق انقلابی خود محسوب کند.
علی کمالوند در دورهی پایانی مجلس شورای ملی در حکومت پهلوی نماینده نشد و در سال 1355ش به همراه همسر و دو فرزند پسرش به انگلستان رفت و در سال 1357ش از همسرش جدا شد.
اسناد ساواک .
پرونده انفرادی
منبع:
کتاب
آیتالله روحالله کمالوند به روایت اسناد ساواک صفحه 53