تاریخ سند: 21 دی 1357
متن سند:
پیرو 5 فقره تلفنگرامهای تقدیمی به حضور تیمسار ریاست و مدیر کل اداره سوم ساعت 1400 روز 21 /10 /57 قریب 000 /10 نفر جمعیتی که پیکره های 66 را پائین آوردند1 بطرف ساواک حرکت و بساواک حمله نمودند که بلافاصله مراتب تلفنا بفرمانده مرکز زرهی و سرلشگر اسفندیاری و شهربانی شیراز اطلاع داده شد و تقاضای کمک گردید.همچنین از آقای استاندار تقاضای تشکیل شورای هماهنگی شد و بموازات شرکت در جلسه مزبور سرکار سرهنگ ضرغام جهت سرپرستی افراد گارد نگهبانی 8 نفر که در اداره بودند و انهدام اسناد به محل اعزام گردید.
جلسه از ساعت 1500 تشکیل و تیمسار اسفندیاری با تلفن های مکرر که ضمن آن نیز تقاضای کمک میگردید ساعت 1645 اظهار داشت فقط می تواند یک گروهان تحت امر شهربانی قرار دهد و گروهان مزبور نیز بایستی در شهربانی مستقر شود.
با تلاش فراوان شهربانی شیراز بلافاصله تعدادی پلیس با یکدستگاه نفربر بسرپرستی رئیس کلانتری محل به ساواک اعزام که آنها نیز قادر به پراکنده کردن مردم نشده که محاصره و یک قبضه اسلحه ژ3 و یک اسلحه کمری از مأمورین پلیس بدست مهاجمین می افتد2 تا ساعت 6 بعدازظهر که ساواک سقوط نموده و مأمورین از 4 طرف (3 طرف باغهای اطراف و یکطرف درب ورودی) محاصره و خلع سلاح می شوند.
کمترین کمکی از طرف پادگان نظامی بعمل نیامد و نتیجتا یکنفر از گارد کمیته مشترک بنام مسموعی وسیله مهاجمین شهید شده و استوار بازنشسته احمدی و کارمند نگهبان و مهاجر راننده نگهبان زخمی شده دو نفر گارد و سرکار سرهنگ زروان را جمعیت گرفته و با خود برده اند که با تلاش فراوان توسط علماء و تأکید سید عبدالحسین دستغیب و مجلسی محلاتی که با تقاضاهای مکرر اینجانب به آقای استاندار که به محل ساواک عزیمت نموده بودند تا مردم را متفرق و سه نفر را آزاد نمایند گفته شد در ساعت 2300 نامبردگان آزاد شده اند لیکن هیچکدام از نامبردگان با اینجانب با سایر همکاران که آنها هم تحت تعقیب و تهدید کمونیست های دانشگاه هستند تماسی نگرفته اند و تا زمانیکه تماس بگیرند قاطعا نمی توان اظهار نظر نمود که آزاد شده اند یا خیر.
1 در اثر این جریانات و عدم حمایت بموقع ارتش، شهربانی فارس طی شماره 512 ـ 8 ـ 21 /10 /57 بفرماندهی پادگان منطقه کتبا اعلام داشته (همانطوریکه مقارن ساعت 1400 و همچنین در شورای تأمین استان که در بعدازظهر جاری تشکیل شده بود باستحضار رسانده است یک گروهان از تیپ 55 هوابرد که زیر امر این شهربانی قرار گرفته بهیچ عنوان مسئولیت تأمین نقاط حساس را بعهده نگرفته است و با اینکه مقارن با حمله به پیکره ها از ساواک درخواست نیروی کمکی گردید ساعت 1700 روز جاری پس از سقوط ساواک یکدسته بسرپرستی ستوانسوم خدادادی خود را به شهربانی معرفی نمود که افسر مذکور اعلام داشته مأموریت دارد فقط در شهربانی مستقر شود و هیچگونه مأموریت دیگری را انجام ندهد.
همانموقع جریان در شورا مطرح گردید و تاکنون که ساعت 2015 دقیقه می باشد نیرویی برای اشغال ساواک و حفاظت کنسولگری و مستشاری آمریکا و سایر نقاط حساس تحت اختیار این شهربانی قرار نگرفته است چون اوضاع شهر متشنج و احتمال میرود اخلالگران مسلحانه به مرکز پلیس حمله نمایند خواهشمند است دستور فرمایید که در مورد تأمین شهر از نظر نیرو اقدام مقتضی رئیس شهربانی استان فارس) اینجانب همانطور که صریحا بعرض تیمسار ریاست رسانده ام با توجه به اینکه موضوع انحلال ساواک و تحریکاتی که علیه عوامل دستگاه بطور وسیع انجام میشود چنانچه نیروهای ارتش در سایر نقاط بخواهند بدین نحو انجام وظیفه کنند کلیه مناطق سقوط خواهد کرد و جان کارمندان و خانواده آنها مورد تهدید قطعی است با کسب اجازه از حضور ریاست ساواک و موافقت ایشان به کلیه پرسنل که مقیم شیراز هستند ابلاغ شد که خود را بمرکز معرفی نمایند و اینجانب نیز همانطور که اجازه فرمودند قریبا بسوی تهران عزیمت خواهم کرد.
ضمنا باستحضار می رساند که مهاجمین ساواک غالبا از کمونیستهای شناخته شده بوده و 2 نفر استوار اخراجی نیز با آنها همکاری داشته اند.
ضمنا باستحضار می رساند که مهاجمین مسلح به مسلسل دستی و اسلحه ژ 3 مأخوذه از مأمورین شهربانی چند قبضه اسلحه کمری، بمب آتش زا، شیشه های محتوی کوکتل مولوتف، بنزین، نفت و وسایل تخریب از قبیل دیلم و کلنگ بوده اند که قسمتهایی از دیوار مجاور را تخریب و مسلحانه به مأمورین حمله نموده اند.
آخرین اطلاعی که گرفته شده پنج نفر از مهاجمین کشته شده و 22 نفر زخمی که پاره ای از آنها نیز زخمهای حساس و احتمال درگذشت آنها میرود.
دو نفر زخمی که پاره ای از آنها مجروحین ساواک در بیمارستان نمازی بوده اند ترتیبی داده شد که به بیمارستان ارتش منتقل شوند خانواده مسموعی در اقلید فارس هستند و فعلاً ارتباطی با آنها نداریم.
با مذاکراتیکه در این زمینه خواهد شد ترتیب دفن وی داده خواهد شد.
مقداری از اسناد ساواک و وسایل ساواک قبل از تسلط مهاجمین وسیله مأمورین سوزانده شده و گفته میشود که مقداری نیز بدست مهاجمین افتاده است1 که اطلاعی از کمّ و کیف آن در دست نیست و کلیه وسایل فیزیکی موجود در سازمان نیز یا بوسیله بنزین و نفت و کوکتل مولوتف سوخته شده و یا توسط افراد چپاول گردیده است.
تلفنهای موقت اینجانب 38852 و 32220 و 22267 خواهد بود.
جوان ساعت 1015 دریافت گردید.
توضیحات سند:
1ـ تظاهرات امروز (21 /10 /57) شیراز از نقاط مختلف شهر شکل گرفت.گروهی پس از اجتماع در محل سازمان برق منطقه ای اقدام به راهپیمایی کردند، که تعداد تقریبی آنان ده هزار نفر برآورد شد.
حدود 20 هزار نفر نیز در محل بیمارستان گرد هم آمدند و با پارچه نوشته ها و عکسهایی از امام خمینی به طرف فلکه شهرداری حرکت کردند.
شهر نیز در کنترل جوانان شیرازی بود.
(بولتن محرمانه خبرگزاری پارس، ش 294، ص 26) در اقدام بعدی مردم در پایین کشیدن مجسمه های شاه، چهار تندیس در میدانهای مختلف به زیر کشیده شد.
(گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 40 اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران) 2ـ «در این درگیری تعداد ده قبضه تفنگ ژ ـ 3 و 7 قبضه کلت رولور به دست اخلالگران افتاد.
» (گزارش زمستان 57، ص 153) 1ـ در گزارشهای ارتش آمده است که «ساعت 10 /11 دقیقه مورخ 21 /10 /1357 یک نفر مأمور آگاهی شهربانی را مضروب و به خانه آیت الله دستغیب برده و پس از گرفتن تعهدنامه و سوگند به قرآن که به ملت خیانت نخواهد کرد آزاد نمودند.
» (گزارش زمستان 57، ص 153) 1ـ ارتش در گزارشهای خود یادآور شده است که «برابر اطلاع رسیده جنگ افزارهای سرقت شده روز پیش به منزل مجدالدین محلاتی و پرونده ها به خانه آیت الله دستغیب برده شده اند.
» (گزارش زمستان 57، ص154) * از دیگر خبرهای استان فارس تظاهرات مردم کازرون در چنین روزی (21 /10 /57)بود.
(گزارش نوبه ایاطلاعاتی شماره 40 اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران)