موضوع : اظهارات حسن آیت1 عضو حزب زحمتکشان
تاریخ سند: 29 آبان 1342
موضوع : اظهارات حسن آیت1 عضو حزب زحمتکشان
متن سند:
شماره : 20195/ س ت بعدازظهر یکشنبه 26 /8 /42 عده ای در سازمان نگهبانان آزادی حزب زحمتکشان2 جمع بودند.صحبت از مشاغل دولتی شد حسن آیت اظهار داشت در حال حاضر دین بهائی و یهود و حزب توده با یکدیگر همکاری دارند و در دولت نیز به طور کل نفوذ کرده اند مثلاً باهری و خسروانی بهایی بود نشان محرز است و در دربار نیز چند نفری بهائی مشغول کار هستند و در امور مالی و تجارتی نیز یهود کاملاً نفوذ دارد و تجارت را قبضه نموده است نامبرده در پایان اضافه کرد در این موقعیت از حزب ما چه کاری ساخته است؟
توضیحات سند:
1ـ شهید دکتر سید حسن آیت فرزند محمدرضا از نوادگان مرحوم آقا سیدعلی مجتهد در سوم تیر ماه 1317 شمسی در نجف آباد اصفهان متولد شد.دوره های ابتدایی و متوسطه را در نجف آباد و اصفهان گذراند و تحصیلات خود را در رشته های حقوق، جامعه شناسی و ادبیات به پایان رسانید.
وی تحصیلات حوزوی نیز داشت.
فعالیت های سیاسی خود را مقارن با نهضت ملی آغاز کرد و بعد از کودتای 28 مرداد 1332 به مبارزه خود در خط آیت الله کاشانی ادامه داد و بعدها به کمک دوستان، یک سازمان مخفی تشکیل دادند که منتهی به نفوذ در ارتش و مؤسسات حساس دولتی گردید.
با آغاز نهضت امام خمینی (سلام اللّه علیه) با ابراز تنفر از عملکرد و سیاست حزب زحمتکشان، در سال 1342 طی نامه ای 90 صفحه ای به دکتر بقائی، به انحرافات و اشتباهات او انتقاد نمود و در آن نامه تصریح کرد که حزب باید متوجه تحولات سیاسی فکری در جامعه باشد.
دکتر آیت قبل از پیروزی انقلاب به کار تدریس در دبیرستان و دانشگاه اشتغال داشت و در طول دوران نهضت امام خمینی فعال بود.
پس از پیروزی انقلاب علاوه بر تدریس در دانشگاه، ابتدا به نمایندگی مردم اصفهان در مجلس خبرگان و سپس به نمایندگی مجلس شورای اسلامی از طرف مردم تهران، ری و شمیرانات انتخاب شد.
دکتر آیت که عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی نیز بود، در صبح روز 14 مرداد 1360 هنگام رفتن به مجلس، در مقابل خانه اش هدف گلوله های سازمان منافقین قرار گرفت و به شهادت رسید.
برخی آثار وی عبارتند از : تحلیلی از 28 مرداد 1332، تاریخ سیاسی معاصر ایران، مصدق السلطنه.
ر.ک : شهید دکتر سیدحسن آیت، تهران، حزب جمهوری اسلامی، 1360.
زندگی نامه سیاسی دکتر مظفر بقائی، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای اسلامی، 1378.
وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال، ج 1، ص 8.
2ـ حزب زحمتکشان ملت ایران در 26 اردیبهشت 1330 دو هفته پس از نخست وزیری مصدق و مقارن کار مجلس شانزدهم از ائتلاف بقایی و خلیل ملکی به وجود آمد.
رهبری این حزب را دکتر مظفر بقایی کرمانی که پس از مصدق نماینده دوم تهران در مجلس بود، به عهده داشت.
بقایی پیش از آن عضویت حزب دمکرات ایران قوام را داشت و در دوره قبل ـ مجلس پانزدهم ـ از سوی این حزب از کرمان به نمایندگی رسیده بود...
.
حزب زحمتکشان یکی از احزاب تشکیل دهنده جبهه ملی محسوب می شد.
این حزب که با هدف حمایت از نهضت نفت و گرد آوردن نیروهای پراکنده مدافع نهضت و ایجاد تشکلی در برابر حزب توده به وجود آمد، از همان آغاز به دو جناح تقسیم شد که هر یک وظیفه و نقشی را در این حزب به عهده گرفتند.
جناح بقایی به فعالیتهای سیاسی و پارلمانی مشغول شد و جناح ملکی به امور تشکیلات، آموزش و انتشارات حزب پرداخت.
سران حزب زحمتکشان ـ صرف نظر از جناح ملکی ـ عبارت بودند از بقایی، عیسی سپهبدی و علی زهری.
ارگان حزب زحمتکشان روزنامه شاهد بود که چند سال پیش از تشکیل حزب زحمتکشان، با امتیاز هوشنگ فرزاد و سردبیری سید اسماعیل زهری منتشر می شد و به هنگام پیدایش حزب، امتیاز و مدیریت آن به علی زهری تعلق داشت...
.
این حزب در برخی شهرها نیز فعال بود؛ از جمله در دزفول که روزنامه ای به نام فرید دزفول به صاحب امتیازی دکتر گوشه گیر منتشر می کرد.
جناح بقایی که در مثلث بقایی ـ زهری ـ سپهبدی شکل گرفته بود و در عمل در شخص بقایی خلاصه می شد، به تدریج به مخالفت با حکومت مصدق برخاست و اختلافات دو جناح روز به روز شدت گرفت.
سرانجام پس از حدود یک سال و نیم در مهر 1331 به جدایی ملکی و یاران او از حزب زحمتکشان ملت ایران و تشکیل حزب زحمتکشان ملت ایران (نیروی سوم) انجامید.
حزب زحمتکشان بقایی در مجلس و خارج از آن به مخالفت با مصدق ادامه داد و در زمینه سازی کودتای 28 مرداد با سایر مخالفان مصدق هماهنگ شد.
پس از کودتای 28 مرداد، حزب زحمتکشان در دوره های مختلف چند بار دیگر با همین نام یا با نام جمعیت پاسداران آزادی به فعالیت پرداخت.