موضوع: فعالیت‌هاى کمونیستى در ایران
تاریخ سند: 2 آبان 1345
موضوع: فعالیت‌هاى کمونیستى در ایران
متن سند:
از: 312 تاریخ: 2 /8 /45شماره: 309/ د ب 312
موضوع: فعالیت‌هاى کمونیستى در ایران
سید ابوالحسن حائرى زاده عضو رهبرى سابق جبهه ملى ضمن مذاکرات خصوصى درباره سیاست کنونى کشور و پیشروى روسها در ایران مطالبى اظهار و اضافه نموده است که سرنوشت ایران در آینده در دست شوروی‌ها خواهد بود. مشارالیه چنین استدلال مى‌کرده است. «شوروی‌ها با اتخاذ سیاست مسالمت‌آمیز این بار نفوذ و کسب تسلط بر ایران را از طریق روش تدریجى آغاز کرده‌اند و با قراردادهاى اخیر موقعیتهاى مناسبى بدست آورده‌اند تا در مناطق و مواضع مختلف مملکت پایگاههائى بدست آورده و بطور تدریجى در نیات خود توفیق حاصل کنند. آنها با ورود لوله‌هاى گاز ایران به داخل کشورشان عده‌اى را تحت عنوان مستحفظ و نگهبان خواهند فرستاد. براى ذوب آهن در اصفهان کارشناسانى اعزام و براى معادن مربوط به ذوب آهن نیز به همین ترتیب عوامل آموزش دیده‌اى را مأمور خواهند کرد و همین عوامل هستند که در حد نهایت مجریان سیاست باطنى روسیه شوروى نسبت به ایران خواهند بود. روسها در باطن رژیم شاهنشاهى را بورژوازى و اشرافى مى‌دانند و هرگز هم حاضر به قبول سیستمهاى حکومتى تزارى نیستند ولى امروز براى پیش برد مقاصد خود رویه مسالمت‌آمیز را انتخاب نموده‌اند.»
حائرى زاده سپس اضافه نموده «وجود مسائل بالا خود مشکلى است ولى تأسف‌آورتر است که در این مملکت کلیه پایگاههائى که احتمالاً ممکن بود روزى در مقابل کمونیستها بایستند بتدریج نابود شده‌اند. و امروز ملیون و روحانیون و ضد کمونیستها قدرت عرض اندام ندارند و این امر کار پیشروى کمونیزم را در ایران تسریع و تقریباً بدون مانع ساخته است.
نیمى از جراید کشور بطور علنى به تبلیغ و تزریق مسائل ماتریالیستى و کمونیستى مشغولند و گویا مأموریتى براى این کار دارند و گروهى دیگر نیز مجدانه با انتشار مطالب خلاف مبانى فکرى و ایمانى و اخلاقى جوانان را که سدى طبیعى در مقابل افکار منحرف است متزلزل مى‌سازند و همه این عوامل چیزهائى است که کمونیستها آرزوى ایجاد آن را در ایران داشته‌اند تا روزى مقاصد ایدئولوژیکى خود را در این سرزمین عملى سازند.»
نظریه رهبر عملیات: آن قسمتى که از قول حائرى زاده پیرامون وضع جراید مملکت گفته شده تا حدى مورد تائید است و امروز جرایدى در مملکت منتشر مى‌شوند که علناً تبلیغات کمونیستى مى‌کنند براى نمونه مجله فردوسى را مى‌توان ذکر کرد.
بفرموده چند شماره مجله فردوسى1 مطالعه گردید و نظریه شفاهاً به عرض ریاست بخش رسید.
در پرونده روابط سیاسى ایران و شوروى بایگانى فرمایند.
توضیحات سند:
1ـ مجله فردوسى:مدیر این مجله نعمت‌اله جهانبوئى است. این مجله با استفاده از فضاى نسبى آزاد پس از شهریور 1320 پا به عرصه سیاسى گذاشت و در دوران یاد شده بشدت به نفع مصدق و علیه شاه موضع گرفت از مهم‌ترین مواضع آن تصویرى بود که در آخرین شماره قبل از 28 مرداد خود برروى جلد مجله چاپ نمود و روى آن نوشته بود «ظل‌اللّه ذلیل‌اللّه شده» به گفته طلوعى با وجود این «فردوسى» بعد از وقفه کوتاهى اجازه نشر یافت و تا سال 1353 که در جریان توقیف دسته جمعى مطبوعات تعطیل شد از مجلات مورد توجه و موفق تهران بشمار مى‌آمد. طلوعى، ص 791