جناب آقای محمود اسفندیاری معاون محترم وزارت امورخارجه
تاریخ سند: 9 آبان 1348
جناب آقای محمود اسفندیاری معاون محترم وزارت امورخارجه
متن سند:
شماره: ۴۳۷۶ تاریخ: 9 /8 /48جناب آقای محمود اسفندیاری معاون محترم وزارت امورخارجه
عطف به نامه‌های شماره 25 /7934مورخ 29 /7 /48 و شماره 15 /7958 مورخ 29 /7 /48 راجع به تهیه اسلاید از آثار مهم هنری ایران در موزه‌های آلمان اشعار می‌دارد که این سفارت به منظور انجام دستور وزارت متبوعه که طی بخشنامه شماره 25 /2654 مورخ 15 /3 /48 ابلاغ شده بود فوراً با همکاری سرکنسولگری‌های شاهنشاهی در آلمان با موزه‌های این کشور تماس گرفت و بعد از مدتی مکاتبه و مذاکره مدیران و متخصصین آنها را حاضر نمود که صرف وقت کرده و از آثار هنری ایران اسلاید تهیه نمایند. به طوری که مستحضر هستند نه مأمورین شاهنشاهی در آلمان و نه کارشناسان موزه نمی‌دانستند مشابه کدام یک از این آثار در موزه‌های ایران وجود دارد به اضافه در بخشنامه شماره 25 /2654 مورخ 15 /3 /48 تصریح گردیده «خواهشمند است دستور فرمایند از کلیه آثار مهم ایران در موزه‌های محل مأموریت با همکاری شخصیت‌هائی که مناسب بدانند عکس‌های رنگی اسلاید و یا فیلم با توضیحات کامل درباره آنها» تهیه شود. این سفارت و سرکنسولگری‌های شاهنشاهی هم به همین ترتیب با نظر متخصصین هر موزه از آثار مهم هنری ایران اسلاید تهیه نمودند1 و تصور نمی‌رفت بعداً تعبیر دیگری از متن بخشنامه و نامه شماره ۱۹۷۵ مورخ 12 /3 /48 شورای مرکز جشن بیست و پنجمین سده بنیادگذاری شاهنشاهی ایران بشود. به طوری که آن جناب شخصاً واقف می‌باشید موزه‌های اروپا جز از چند قطعه اثر فوق‌العاده مهم خود اسلاید یا عکس حاضر دیگری ندارند و نمی‌شود از آنها انتظار داشت از بودجه خود چهل یا پنجاه قطعه اسلاید تهیه نموده و مجاناً در اختیار نمایندگی‌های شاهنشاهی بگذارند. اینک در مقابل اجرای امر وزارت متبوعه و بپاس سرعت و دقتی که در انجام این وظیفه به کار رفته مقداری اسلاید بدون اینکه برای آنها تکلیفی معین شود اعاده داده شده است. از شخص جنابعالی تقاضا می‌شود این موضوع را بررسی فرموده ببینید آیا این سفارت برخلاف دستور وزارت امورخارجه رفتار نموده است یا اینکه در انجام دستور و نظر وزارت متبوع باتمام مشکلاتی که وجود داشت سعی و کوشیده است و جای آن را ندارد که متحمل خسارت مالی نیز بشود.2
امید است با توجه به توضیحات فوق مقرر فرمایند مبالغی را که بابت اسلاید از بودجه این نمایندگی پرداخت گردیده و طی نامه‌های شماره ۳۳۵۶ مورخ 21 /6 /48 و شماره ۲۹۶۴ مورخ 17 /7 /48 و شماره ۴۳۳۸ مورخ 7 /8 /48 به مرکز گزارش شده است هرچه زودتر حواله نمایند.
سفیر شاهنشاه آریامهر
سپهبد مظفر مالک
توضیحات سند:
١- سفارتخانه‌ها در طول ۱۳ سال، عمده وظیفه‌شان حل و فصل امور جشن بود و به علت ناهماهنگی و عدم برنامه‌ریزی صحیح همواره دچار سرگردانی و پریشانی بودند. به سند زیر توجه کنید:وزارت امورخارجه - اداره اطلاعات و مطبوعات
عطف به نامه شماره 25 /8210 مورخ 8 /8 /48 راجع به تهیه اسلاید از آثار مهم هنری ایران در موزه‌های آلمان اشعار می‌دارد که مبلغ ۳۰۰ مارک هزینه تهیه اسلاید از موزه‌های برلن بایستی به حساب سفارت شاهنشاهی ایران به Deutsche Bank شهر کلن حواله گردد. در مورد مبلغ 60 /1112 مارک مخارج تهیه اسلاید از موزه‌های هامبورگ همان طور که قبلاً طی گزارش مشروح شماره ۴۳۷۶ مورخ ۴۸9 /8 /48 به عرض رسید این سفارت دستور وزارت متبوع را اجرا نموده و طبق متن بخشنامه شماره 25 /2654 مورخ 15 /3 /48 با نظر کارشناسان فن از کلیه آثار مهم هنری ایران اسلاید تهیه نموده است. اینک اولاً معلوم نیست که با بقیه اسلایدهای ارسالی چه باید کرد زیرا اعاده آن به موزه‌ها در مقابل حسن‌نیت و خدمتی که مؤسسات مزبور انجام داده‌اند مناسب به نظر نمی‌رسد. ثانیاً مخارج این کار از بودجه محدود این نمایندگی به عکاسان متخصص این نوع عکس‌برداری‌ها پرداخته شده است و در صورتی که شورای مرکزی جشن بیست و پنجمین سده بنیادگذاری شاهنشاهی ایران از تادیه این وجه خودداری نماید در حقیقت این سفارت را در مقابل خدمت صادقانه تنبیه و جریمه نموده‌اند. خواهشمند است مقرر فرمایند موضوع را مجدداً مورد بررسی قرار داده و چنانچه دلایل مندرج در گزارش قبلی و توضیحات فوق‌الذکر منطقی و قانع کننده به نظر می‌رسد ترتیبی اتخاذ نمایند تا مبلغ 60 /1112 مارک صورتحساب اسلایدهای موزه‌های هامبورگ نیز پرداخت شود.
سفیر شاهنشاه آریامهر - سپهبد مظفر مالک
۲- بسیاری از کارهایی که در ارتباط با جشن‌ها انجام می‌شد در اثر بی‌دقتی‌ها و یا تشخیص عدم نیاز به این برنامه‌ها با شکست روبرو می‌شد و با صرف بودجه زیاد مراحل اولیه آن انجام می‌شد اما در نهایت نتیجه‌ای جز صرف هزینه در بر‌نداشت به عنوان مثال حبیب‌الله ظهوری معاونت اداری مالی اداره کل میراث فرهنگی استان فارس چنین می‌گوید: یکی از اشکالات برنامه جشن این بود که رژه بدون هیچگونه برنامه‌ریزی انجام شد و یا اینکه قرار بود مردم با لباس‌های محلی از محلات کشک (حدود ۲۰۰ خانوار) و شمس‌آباد (حدود ۲۰۰ خانوار) مردها با لباس قشقائی و زن‌ها با لباس ترکی ظاهر شوند برنامه امتحانی در حدود ۳ الی ۴ ماه قبل از جشن انجام شد لیکن به دلایلی هنگام برنامه اصلی انجام نشد.
- مصاحبه با آقای حبیب‌اله ظهوری معاونت اداری مالی اداره کل میراث فرهنگی استان فارس – مورخ 23 /2 /77