تاریخ سند: 10 تیر 1342
موضوع: فعالیت های مشکوک
متن سند:
شماره: 1160/بخش 312
حاج عبدالعظیم حاجیان که در تیمچه حاجب الدوله و بازار مغازه
بلورفروشی و پارچه فروشی دارد از طرفداران فعال دکتر مصدق بوده و در کلیه
فعالیت های بازاریها علیه دستگاه و دولت محرک شناخته می شود.
در جریان
حوادث 15 خرداد گذشته هم سردسته عده ای از تظاهرکنندگان بوده است.
نامبرده در امر قاچاق نیز دست داشته و همدستی به نام جواد منقوری دارد که
شخص اخیرالذکر در شهرستان مهاباد مغازه خرازی فروشی دارد و اسلحه قاچاق هم
می فروشد و گفته می شود با مأمورین ارتش که در گمرک مأمور حمل تجهیزات
ارتش هستند سر و سرّی دارد و در روزهای قبل از 15 خرداد گذشته یک جعبه
نارنجک از خارج وارد کرده و در گمرک روی بارها و تجهیزات متعلق به ارتش که
روی آنها به حروف لاتین مطالبی نوشته شده گذارده و بدین وسیله جعبه را به تهران
حمل و بعد تحویل می گیرد.
ضمنا حاج عبدالعظیم پسری به نام محمدحسین
حاجیان دارد که از فعالین حزب ملت ایران به رهبری داریوش فروهر1 است و
اضافه می شود که حاج عبدالعظیم حاجیان با چند نفر خارجی هم سروکار دارد.
10 /4 /42 به ساواک تهران اطلاع داده شود.
11 /4 تلفنگرامی اطلاع داده شد ـ عینا به استحضار
ریاست اداره سوم می رساند.
11 /4 /42 این نسخه در پرونده تظاهرات 15 خرداد بایگانی شود.
شهابی
تعداد نسخه : 5 نسخه
گیرندگان : سه نسخه در بخش 312 ـ اداره سوم ـ اداره دوم.
توضیحات سند:
1ـ داریوش فروهر در سال 1307
ه ش در اصفهان متولّد شد.
در
سال 1320، تحصیلات را به
اتمام رساند.
مرحوم پدرش ـ
چون افسر ارتش بود ـ به ارومیه
رفت و در سال 1321، بار دیگر
به اصفهان بازگشت و در سال
1322، به تهران آمد.
با تشکیل
حزب پان ایرانیست به رهبری
داریوش فروهر، عضویت حزب
را پذیرفت و عمده فعالیت خود
را، علیه حزب توده قرار داد.
این
حزب ـ که به لحاظ سیاسی و
ایدئولوژیکی، ناسیونالیست
افراطی بود ـ همواره در
درگیریهای اجتماعی،فعال بود.
با
آغاز نهضت ملّی شدن نفت، از
حزب پان ایرانیسم، انشعاب و
حزب ملت ایران را بر پایه پان
ایرانیسم تاسیس نمود.
پس از
کودتای 28 مرداد 1332، دستگیر
شد و مدتی زندان بود.
در سال
1333، به قشم تبعید گردید.
در
سال 1336، در عرصه سیاسی، بر
فعالیت خود افزود.
با آغاز آزادی
نسبی در ایران و تشکیل جبهه
ملّی دوم، فعال شد و به عضویت
کمیته مرکزی درآمد.
در سال
1341، دستگیر شد و پس از آن،
همچون دیگر اعضای جبهه ملّی،
سیاست صبر و انتظار در پیش
گرفت.
در سال 1349، در مسائل
مرتبط با بحرین، دستگیر و پس از
مدتی آزاد شد.
با آغاز نهضت
اسلامی در سال 56 ـ 1357
مجددا در جبهه ملّی و حزب ملت
ایران فعال شد.
در دولت موقت،
وزیر کار بود و مدّتی هم وزیر
مشاور شد.
پس از استعفای دولت
موقت، به کار حزبی مشغول
گردید.
وی، در سال 1377، در
ماجرائی تأسف انگیز، همراه با
همسرش به قتل رسید.
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 8 صفحه 270