تاریخ سند: 13 مرداد 1357
مذاکرات محسن پزشکپور با آیتاله شریعتمدارى و داماد وى
متن سند:
سرى 13570513
مذاکرات محسن پزشکپور با آیتاله شریعتمدارى و داماد وى
شب هنگام مورخ 13 /5 /37 محسن پزشکپور ـ رهبر حزب سابق پانایرانیست و نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای ملى، تلفنى با احمد عباسى داماد آیتاله سید کاظم شریعتمدارى تماس گرفته و از داماد شریعتمدارى خواسته متن مصاحبه آیتاللّه شریعتمدارى1 با خبرنگاران بىبىسى لندن و نشریه لیبراسیون چاپ فرانسه را که در دارالتبلیغ اسلامى (متعلق به آیتاله شریعتمدارى) چاپ گردیده، براى وى بفرستد تا هفته آینده براى توزیع به اروپا ببرد.
سپس قرار شده جزوات مورد بحث بعدازظهر روز یکشنبه (15 /5 /37) به تعداد قابل توجهى در دفترکار محسن پزشکپور در تهران به وى تحویل گردد. محسن پزشکپور متعاقب تماس با احمد عباسى، با آیتاله شریعتمدارى صحبت کرده و با عنوان اینکه با على امینى (نخستوزیر اسبق) تماس گرفته مطالبى را در این زمینه با آیتاله شریعتمدارى مطرح کرده است. ارزیابى خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده:
مراتب به نخستوزیرى اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ آیتالله سید کاظم شریعتمدارى:
سید کاظم شریعتمدارى در سال 1283 ﻫ ش در تبریز متولد شد. وى تحصیلات خود را در تبریز، مشهد و قم ادامه داد و پس از کسب مقام اجتهاد به تبریز بازگشت و به تدریس فقه و اصول پرداخت. وى در سال 1326 على رغم تحریم دیدار با شاه از سوى علماى تبریز ملاقاتى با شاه در مدرسه طالبیه تبریز داشت. همین امر موجب از دست دادن محبوبیت وى شد و ادامه کار را در آذربایجان دشوار ساخت و لذا راهى قم شد و از آن زمان تا پیروزى انقلاب اسلامى ارتباط خود را به طور پنهانى با دربار و رژیم حفظ نمود. شریعتمدارى بر خلاف بسیارى از مراجع، قانون اساسى شاه را مورد تأیید قرار مىداد و بر اجراى آن اصرار مىورزید و در روز بیست و سوم مرداد 1357 ایشان ضمن ظالمانه توصیف کردن اقدامات دولت در اصفهان، شیراز و مشهد از دولت خواسته بود تا قانون اساسى را اجرا کند و به حقوق بشر احترام بگذارد. شاه آن گاه که از سوى روحانیان مبارز و مقاوم تحت فشار قرار مىگرفت، چارهاى جز توسل به شریعتمدارى نداشت و علم وزیر دربار با واسطهاى مطمئن و مورد وثوق با وى تماس مىگرفت و چاره جویى مىکرد. مواردى از اینگونه امور در کتاب خاطرات فردوست (رئیس دفتر ویژه شاه) ثبت و ضبط گردیده است. نگرش خاص شریعتمدارى به مسائل سیاسى، مخالفتهاى مکررش با روحانیت انقلابى وى را در برابر حرکت انقلاب اسلامى قرار داد. مواضع سیاسیش با دستاوردهاى انقلاب پس از پیروزى، به حدى رسید که بعد از اقدامات ضد انقلابى جریان حزب خلق مسلمان، در جریان کودتاى نافرجام نوژه یکى از عوامل این حرکت ضد انقلابى گردید. که به همین علت از سوى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از مرجعیت خلع شد و سرانجام در گوشه انزوا در سال 1365 فوت کرد.
رک: وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال صفحه 368 و 369 ـ خاطرات فردوست حجتالاسلام محمدتقى فلسفى ـ شریعتمدارى در دادگاه تاریخ / سید حمید روحانى
ـ نهضت امام خمینى/ جلد 1ـ2 / سید حمید روحانى
مجله خواندنیها شماره 47 مورخ 14 /5 /1357
منبع:
کتاب
علی امینی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 369