موضوع: توزیع رونوشت تلگراف آقای میلانی توسط جامعه سوسیالیست‌ها
تاریخ سند: 25 آبان 1343
موضوع: توزیع رونوشت تلگراف آقای میلانی توسط جامعه سوسیالیست‌ها
متن سند:
شماره: 18494 /20الف تاریخ:25 /8 /1343موضوع: توزیع رونوشت تلگراف آقای میلانی توسط جامعه سوسیالیست‌ها
اخیراً از طرف جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران (نیروی سوم)1 دستور داده شده است که رونوشت تلگراف آقای میلانی را نیز مانند اعلامیه آقای خمینی توزیع نمایند.
یک نسخه از رونوشت تلگراف مذکور به پیوست ایفاد می‌گردد.
نظریه: ساواک تهران عناصر فعال جامعه مزبور را احضار، تذکرات لازمه را به آن‌ها خواهد داد.
تعداد نسخه: 5
گیرندگان: اداره کل سوم (325) 2 نسخه.
رونوشت برابر اصل است ـ اصل در ح/ 149
در اجرای اوامر مدیریت کل رونوشت اطلاعیه و فتوکپی اعلامیه مورد بحث جهت اقدام به اداره دوم (ریاست بخش 321) ارسال می‌گردد ـ 30 /8 /43
رئیس بخش 312: زالتاش در پرونده آیت‌الله میلانی بایگانی شود. صابری ـ 30 /8
توضیحات سند:
1. جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران در سال ۱۳۳۹ش. توسط خلیل ملکی، بعد از آزادی از زندان تأسیس شد. فعالیت‌های این جامعه در سال ۱۳۴۸ توسط حکومت شاه محدود شد اما بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ بار دیگر این جامعه که رهبر وقت آن رضا شایان نام داشت، فعال شد و به جبهه ملی چهارم پیوستند. یک بار دیگر نیز در پایان سال ۱۳۵۷ اعضای این جامعه از جبهه ملی خارج شدند و به جبهه دموکراتیک ملی ایران که رهبر آن هدایت‌الله متین دفتری بود پیوستند. جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی دارای دو تشکیلات وابستۀ فعال بود: «کمیته دانشگاه» که مدتی امیر پیشداد مسئولیت آن را برعهده داشت و «کمیته کارگران» که محمد باقر اسحاقی و پرویز شمسیان از فعالان آن بودند.همزمان با فعالیت جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران در داخل، جامعه سوسیالیستهای ایرانی در اروپا نیز به هواداری خلیل ملکی و جامعه سوسیالیست‌ها، در خارج از کشور تشکیل شد که تا سال‌های پس از سرکوب و فروپاشی جامعه سوسیالیست‌ها در ایران، فعالیت داشت و در مرداد 1344، یک ماه بعد از تشکیل جبهه ملی در اروپا، به این جبهه پیوست. نشریات «سوسیالیسم» و «نیرو» ارگان جامعه سوسیالیستهای ایرانی در اروپا محسوب می‌شد. در اوایل سال 1340، جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی ایران تقاضای عضویت در جبهه ملی را داده که با موافقت این جبهه رو به رو نشد و اختلافات این دو تشکیلات افزایش یافت. جامعۀ سوسیالیست‌ها نسبت به جبهه ملی تشکیلاتی محدودتر و کوچکتر بود، اما فعال‌تر عمل می‌کرد و در «تظاهرات سالگرد 30 تیر» در سال 40 هسته اصلی تظاهرات، اعضای جامعه سوسیالیست‌ها بودند. (رجوع کنید به «جامعه سوسیالیستهای نهضت ملی (نیروی سوم)»، تألیف سید محمدرضا حسینی، 1383، مرکز اسناد انقلاب اسلامی)