تاریخ سند: 26 دی 1345
موضوع: اظهارات سناتور عباس مسعودی
متن سند:
از: 322
به: 324 شماره: 183 /322
طبق اطلاع سناتور عباس مسعودی به خبرنگار روزنامه خود اظهار داشته که اظهارات آقای نخست وزیر را هنگام معرفی وزیر امور خارجه جدید به طور خیلی خلاصه تهیه و چاپ نماید.
نظریه منبع- سناتور عباس مسعودی در زمان سفارت اردشیر زاهدی در لندن نظریاتی داشته که از طریق اردشیر زاهدی1 برآورده نشده لذا روی همین اصل روابط فی مابین آنها تیره شده است لکن در چند روز گذشته از آرام2 سفیر جدید ایران در لندن در روزنامه اطلاعات تجلیل زیاد شده است و این دلیل آن میتواند باشد که مسعودی میخواهد وسیله سفیر جدید نظریات خود را تامین نماید.
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید دستوری نفرمودند در پرونده سناتور عباس مسعودی به کلاسه م- س-90 بایگانی شود 2 /11 /45
توضیحات سند:
1.
اردشیر زاهدی، پسر فضل اللّه زاهدی، در مهرماه 1307 در تهران به دنیا آمد.
او پس از تحصیلات ابتدایی در تهران و اصفهان، تحصیلات متوسطه را در سال 1325 در دبیرستان اسلامیه بیروت به پایان برد و راهی آمریکا شد.
وی در سال 1328 گواهینامهی کشاورزی را از کالج کشاورزی ایالت «یوتا» آمریکا دریافت داشت.
مدرک تحصیلی اردشیر توسط وزارت فرهنگ وقت به عنوان «معادل لیسانس» ارزیابی شده است.
وی احتمالاً از سال های تحصیل در بیروت با کرمیت روزولت آشنایی یافت و با سرویس اطلاعاتی نوپای آمریکا در ارتباط قرار گرفت.
زاهدی در بازگشت به ایران دارای روابط دوستانه با آمریکاییان مقیم تهران بود.
او در اردیبهشت 1331 به همراه مرتضی امیر ارجمند (کارشناس ساختمان های روستایی) به استخدام وزارت کشاورزی درآمد و در پست معاونت و خزانهداری «کمیسیون مشترک ایران و آمریکا برای بهبود امور روستایی» (اصل 4 ترومن) قرار گرفت.
اسناد موجود از روابط بسیار نزدیک اردشیر زاهدی با ویلیام وارن رئیس «اصل 4 ترومن» خبر می دهد.
طبق این اسناد، اردشیر زاهدی ظاهرا در اسفند 1331 از طرف وزارت کشاورزی به مدت یک سال برای آموزش به آمریکا اعزام شد.
خاطرات کرمیت روزولت حضور فعال اردشیر زاهدی را، با نام مستعار «مصطفی» و «ویسی» در جریان عملیات کودتا در تهران نشان می دهد و مشخص می سازد که مأموریت آمریکایی زاهدی پوششی برای استتار حضور وی در تهران و مشارکت در عملیات «سیا» بوده است.
اردشیر زاهدی به خاطر ایفای نقش فعال در کودتا به دریافت نشان درجه یک رستاخیز نایل شد و در 3 آبان 1332 آجودان کشوری شاه گردید.
اردشیر در آبان 1336 با شهناز پهلوی ازدواج کردکه این ازدواج در سال 1343 به متارکه انجامید و حاصل آن یک دختر به نام مهناز بود.
پس از این طلاق مدتها شایعاتی پیرامون ازدواج شهناز با برادر شاه مراکش و سپس با پسر محمود زنگنه مطرح بود تا بالاخره وی با خسرو جهانبانی، از اعضای خانوادهی درباری جهانبانی ها ازدواج کرد.
محمدرضا پهلوی در سال 1338 اردشیر زاهدی را به عنوان نمایندهی خود برای تماس با دانشجویان ایرانی در اروپا اعزام داشت.
مدت کوتاهی بعد در اسفند 1338 اردشیر زاهدی سفیر شاه در واشنگتن شد.
در این زمان او می کوشید تا با دانشجویان ناراضی ایران در آمریکا ارتباط برقرار کند.
در دولت اسداللّه علم، اردشیر زاهدی در شهریور 1341 به عنوان سفیر کبیر ایران عازم لندن شد و تا آذر 1345 در این سمت بود.
وی در بهمن ماه 1345 در دولت امیرعباس هویدا وزیر امور خارجه شد.
اسناد ساواک نشان می دهد که در سالهای 1346 تا 1348 اردشیر زاهدی به شدت در تلاش برای احراز پست نخست وزیری بوده است.
اردشیر زاهدی نه تنها به صدارت نرسید، بلکه تحرکات جاه طلبانه او به برکناری وی از وزارت خارجه در شهریور 1350 انجامید.
در اسفند ماه 1351 محمدرضا پهلوی داماد سابق خود را به سفارت در واشنگتن اعزام داشت تا به عیاشی هایش ادامه دهد و جوّ داخلی دربار را آشفته نسازد.
اردشیر زاهدی تا زمان دولت شاهپور بختیار سفیر ایران در آمریکا بود و در دی ماه 1357 از این سمت برکنار شد.
او یکی از هرزه ترین عناصر سیاسی و دولتمردان رژیم محمدرضا پهلوی بود و به این صفت نه تنها در میان خواص ،بلکه در سطح جامعه نیز شهرت داشت، بهطوری که در مدت اقامتش در لندن و آمریکا مطبوعات آنجا بارها و بارها تصاویر و گزارشهایی از ریخت و پاش ها و مفاسد اخلاقی وی درج نمودند.
وی در اوج نهضت اسلامی (1356 تا 1357)با همکاری آمریکاییها برای انحراف مسیر انقلاب کوشید و پس از سقوط رژیم پهلوی تا دهه 1370 علیه انقلاب اسلامی فعالیت میکرد، اما پس از آن به ظاهر منزوی شد.
ـ ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، جلد دوم، صص 272 ـ 258
ـ رجال عصر پهلوی؛ اردشیر زاهدی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1378
2.
عباس آرام، فرزند علیرضا در سال 1282 ﻫ ش در شهرستان یزد به دنیا آمد، تحصیلات مقدماتی را در شهر تهران به پایان برد و سپس برای ادامه تحصیلات عالیه به اروپا رفت.
آرام در فروردین سال 1302 به استخدام وزارت کار امورخارجه درآمد و در اولین مأموریت، در سال 1304 به عنوان کفیل ژنرال قنسول به هندوستان رفت.
دیگر مشاغل و مسئولیتهای وی به شرح زیر است:
1 /4 /1315 ـ عضو اداره اطلاعات و ترجمه ـ 27 /12 /1315 وابسته سفارت ایران در لندن
1 /7 /1317 ـ دبیر سوم سفارت ایران در لندن ـ 22 /11 /1321 کارمند اداره اطلاعات و مطبوعات
24 /11 /1321 ـ کارمند اداره سوم سیاسی ـ 22 /11 /1322 کارمند مقدم اداره سوم سیاسی
23 /2 /1324 دبیر اول سفارت ایران در برن ـ 4 /10 /1324 دبیر اول سفارت کبرای ایران در واشنگتن
9 /6 /1328 متصدی رایزنی سفارت ایران در واشنگتن ـ 10 /5 /1330 کاردار موقت ایران در واشنگتن.
بازرس وزارتی
1330 رئیس اداره چهارم سیاسی ـ 13 /11 /1330 رایزن سفارت کبرای ایران در بغداد
11 /8 /1332 وزیرمختار ایران در سفارت کبری واشنگتن ـ 1 /4 /1335 مدیرکل سیاسی وزارت امورخارجه
11 /11 /1336 سفیر ایران در توکیو ـ 1338 وزیر امورخارجه در کابینه اقبال
مهر 1339 ـ رایزن سفارت ایران در بغداد ـ 1340 وزیر امورخارجه در کابینه های امینی، علم، منصور و هویدا
1346 ـ سفیر ایران در لندن ـ 1348 بازنشستگی
عباس آرام به رغم بازنشستگی در سال 1350 به سفارت جمهوری خلق چین رفت و سپس سفارت ویتنام و کره را تجربه کرد و پس از آن به عنوان سناتور به مجلس سنا راه یافت.
مشارالیه که در شهرهای مختلف فراماسونری، از جمله لژ کیوان و ستاره سحر عضویت داشت و هر ساله ـ در دورانی که وزیرخارجه بود ـ به عنوان ریاست هیأت نمایندگی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک می رفت، در ارزیابی ساواک، وی فردی طرفدار سیاست انگلستان و دارای علاقمندی زیاد به مقام، شهرت، تملق و چاپلوسی معرفی شده است.
وی در 20 دی 1363 در تهران درگذشت.
منبع:
کتاب
مسعودیها به روایت اسناد ساواک صفحه 163