تاریخ سند: 4 شهریور 1346
موضوع : اظهارات پرویز گرجی درباره انتخابات
متن سند:
به : 322
از : 20 ه 5 شماره : 17814 /20 ه 5
روز 2 /6 /46 پرویز گرجی مدیر داخلی مجله تهران مصور1 اظهار می داشت
مهندس والا2 مدیر مجله مذکور گفته است شاهنشاه آریامهر به این جهت
انتخابات مجلس شورای ملی را در اختیار کارگردانان حزب ایران نوین قرار
داده که با راضی ساختن
جناح سیاسی جدیدی که در
حزب مذکور بوجود آمده و
در پشت پرده از طرف
سازمان (سیا) حمایت
می شود زمینه را برای جلب
نظر مقامات آمریکایی در
مسافرت به آن کشور فراهم
سازند و اگر شاهنشاه
آریامهر در این سفر خود
موفق شدند نظر مقامات
آمریکایی را به تأیید از
برنامه سیاسی و اقتصادی
خود جلب کنند و صددرصد
موفق هم خواهند شد در
بازگشت به ایران
ناراحتیهایی که در جریان انتخابات در یک دسته وسیعی بوجود آمد به صورتی
جبران خواهد شد.
مهندس والا اضافه نموده من شخصا در این دوره کاندیدای
نمایندگی نبوده ام ولی کنار گذاشتن عده ای که صددرصد از سیاست شاهنشاه
حمایت و جانبداری می کرده اند و در بین مردم نیز دارای طرفدار مؤثری هستند
هرگز به مصلحت مملکت نیست چون از همین ناراحتی ها عمال بیگانه برای
تحریک علیه مصالح مملکت استفاده می کنند.
نظریه رهبر عملیات : منبع مورد اعتماد می باشد و فقط اظهارات گرجی را بیان
نموده و اطلاع دیگری در این مورد ندارد.
با توجه به گزارش خبر شماره 17926 /20 /59 ـ 11 /6 /46 فعلاً اقدامی ندارد.
تکثیر در پرونده
مربوطه ضبط شد.
د ـ الف ـ 22
ح ـ 148
توضیحات سند:
1ـ مجله تهران مصور:
مجله اجتماعی، خبری و انتقادی
تهران مصور به صاحب امتیازی
عبداللّه والا و سردبیری عبداللّه
والا، فرح کیوانی، محمود رجاء،
کریم روشنیان، نصراللّه شیفته،
احمد بشیری، لعبت والا،
هوشنگ ساعدلو، فرامرز
برزگر، حسین سرفراز و ستار
لقایی طی سالهای 1325 ش تا
1353 به صورت هفتگی در
تهران منتشر می شد.
راهنمای مطبوعات ایران
(1304 ش تا 1357 ش) مؤلف:
سیدمحمد صدری طباطبائی
نائینی، جلد اول، ص 228 و
229
2ـ عبداله والا فرزند حسین
ظهیرالسلطان، ملاک و پیشکار
احمد شاه بود که در سال 1301
در قریه شال خلخال بدنیا آمد.
وی فارغ التحصیل هنرسرای
عالی در رشته شیمی در سال
1322 و لیسانسیه حقوق از
دانشگاه تهران در سال 1324 و
مسلط به زبانهای فرانسه و
انگلیسی بود.
نامبرده در سال
1321 با ثریا شقاقی دختر یکی
از متمولین تهران ازدواج نمود
و تنها صاحب یک فرزند بنام
کامران در سال 1333 گردید.
وی کار مطبوعاتی خود را در
سال 1321 با عنوان مدیر
مسئولی نشریه تهران مصور
آغاز نمود و در ادامه با توجه به
نزدیکیش به دهقان توانست به
عنوان رابط نشریه با ارتش در
زمینه چاپ نشریه در چاپخانه
ارتش و همچنین تنظیم مطالب
تحت عنوان زیر ذره بین ایفای
نقش بنماید.
پس از درگیر شدن
احمد دهقان با رزم آرا بخاطر
چاپ مقاله «من جاسوس
شوروی در ایران بودم» و
نهایتا قتل احمد دهقان، عبداله
والا با کمک رزم آرا توانست دو
سال به تاریخ تولدش در
شناسنامه بیافزاید و از سال
1301 به 1299 تغییر دهد و با
این روش صاحب امتیازی
نشریه تهران مصور را که
میبایست بر طبق قانون
مطبوعات حداقل سی سال سن
داشته باشد، بدست آورد تا
بعنوان جانشین احمد دهقان
امور نشریه را بدست گرفته و
منویات مورد نظر!! خود را
جامه عمل بپوشاند.
نامبرده در
دوره های 20 و 21 مجلس
شورای ملی از خلخال نمایندگی
مردم را بعهده داشته و طی
بررسی بعمل آمده در اسناد
ساواک 7 مجموعه سند پیرامون
سوابق و زندگینامه عبداله والا
شناسایی گردیده است.
در اسناد شماره 9 /25718 و
10 /25718، ساواک به 42
سئوال مختلف پیرامون وی
پاسخ داده است.
در این سند
علاوه بر مشخصات شناسنامه ای
و سوابق تحصیلی و خانوادگی
به روحیات و افکار، نقاط قوت
و ضعف، سوابق خدمتی، پای
بندی به رژیم و فعالیتهای
سیاسی پاسخ گفته شده و
علاقمندی وی به شاه خوب و
نسبت به مذهب عادی ارزیابی
شده است و یا اینکه علاقمندی
نامبرده به مقام، شهرت، زن و
پول فوق العاده تشخیص داده
شده و از جمله نقاط ضعف وی
نیز به همین مسائل اشاره گردیده
است.
به استناد اطلاعات مندرج
در این سند وی طرفدار سیاست
غرب در رژیم مشروطه سلطنتی
و در ادوار گذشته وفاداری خود
را نسبت به شاه به ثبوت
رسانیده است.
(سند شماره 87)
در سند 42 /25718 پیرامون
عبداله والا اظهار شده است : وی
دارای مرام ضد کمونیستی شدید
می باشد و طرفدار مقام شامخ
سلطنت و با توده ایها و مصدق
مبارزه پی گیر نموده است.
(سند شماره 88)
در سند شماره 56 /25718 که به
منظور تعیین صلاحیت جهت
شرکت در مراسم سلام تنظیم
شده، عنوان گردیده است:
مهندس عبداله والا صاحب
امتیاز و مدیر مجله تهران مصور
و تماشاخانه تهران و نماینده
مجلس شورای ملی فاقد حسن
شهرت درگذشته بوده و روش
روزنامه نگاری وی ضد
کمونیستی و حتی مقالات
عدیده ای در این زمینه هم درج
نموده است.
نامبرده در اواسط
سال جاری (1345) ضمن
همکاری با بهرام شاهرخ مقالات
شدیدی علیه دولت آقای هویدا
منتشر نمود که در نتیجه از طرف
وزارت اطلاعات تضییقاتی از
نظر آگهی و رپرتاژ برای وی
بعمل آمد.
ضمنا بعلت فوق الذکر
از حزب مردم نیز اخراج گردیده
است.
(سند شماره 89)
در سند شماره 60 /25718 آمده
است: خیلی حساس و زودرنج
بوده و وضع مادی خوبی ندارد.
برای عقیده خود ارزش و
احترامی بیش از آنچه که هست
قائل می باشد و با اکثریت میانه
خوبی ندارد و نطقهایش بیشتر با
اعتراض و تشنج همراه است.
روی هم رفته شخص مغرضی
نیست و اگر نفرتی داشته باشد به
علت زمینه قبلی بوده که برایش
فراهم شده بود.
(مجموعه سند شماره 90)
در اسناد ساواک در سال 1350
مشخصات، سوابق، فعالیت ها و
نظرات وی در قالب فرمی تنظیم
شده است.
در این اسناد به مطالب
زیر اشاره شده است :
...
مدیر مجله تهران مصور و
رئیس تئاتر نصر و رئیس
سندیکای مرکزی صنعت چاپ
میباشد.
...
(مشاغل قبلی وی) روزنامه
نگاری بوده و سابقا رئیس
فدراسیون ژیمناستیک و عضو
انجمن طرفدار پیش آهنگی بوده
است...
...
(میزان ثروت) بیش از 50
میلیون ریال ـ دارای زمین و
ساختمان تماشاخانه نصر و
صاحب سهم از زمین و ساختمان
سینما اروپا ـ منزلی در شمیران و
منزلی در تهران خیابان شاه آباد و
پنجاه هزار متر مربع زمین در
بندر پهلوی و صاحب چاپخانه
تهران مصور ـ منزل مسکونی
وی اجاره ایست و ماهیانه در
حدود بیست و شش هزار ریال
اجاره بها می پردازد...
...
درآمد وی از سینما اروپا و
تماشاخانه تهران و چاپخانه و
مجله تهران مصور و اجاره منزل
در حدود پانصد هزار ریال...
...
عضو حزب مردم و جمعیتهای
غیر سیاسی کلوپ روتاری...
...
(سرگرمی ها) مطالعه و
معاشرتهای دوستانه و قمار
می کند و علاقمند به عیاشی و
خوشگذرانی...
...
(اعتیادات مضره) ندارد،
سیگار می کشد، مشروب
می نوشد...
...
تاکنون هیچگونه قرائن و
اماراتی که دال بر عدم
علاقمندی به رژیم و کشور باشد
از وی مشاهده و بدست نیامده
است(سند شماره 92)
سرانجام در 1369 ش درگذشت.
او نیز عضو کلوپ روتاری بود و
در لژ کوروش عضویت داشت.
(روزنامه اطلاعات، شماره
11211، 1342 ش ؛ دولتمردان
ایران، جلد 2، ص 320)
منبع:
کتاب
حزب ایران نوین به روایت اسناد ساواک - جلد 2 صفحه 344