موضوع : اظهارات سیدابوالفضل یثربی
تاریخ سند: 10 بهمن 1348
موضوع : اظهارات سیدابوالفضل یثربی
متن سند:
از : 21 به : 316 شماره : 3976 /21 ساعت 11 صبح 29 /9 /48 حاج سیدابوالفضل یثربی که در حجره محمد آسودگان حضور داشت به آسودگان اظهار داشت از سینما چه خبر؟ آسودگان اظهار نمود هیچ دیروز افتتاح شد و من تصور نمی کردم مردم قم تا این اندازه استقبال نمایند شما چه خبر داری یثربی اظهار نمود دیروز خدمت آیت الله نجفی بودم آقا به من مژده افتتاح را دادند و فرمودند من در موقع خود اقداماتی کردم و حتی به سیدجلال تهرانی1 پیغام دادم که در این موضوع با شاه مذاکره کند و تا اندازه ای هم موفق شدم ولی متأسفانه آقا کار ما را خراب کرد آسودگان از یثربی سوال کرد منظور آن آقا کیست یثربی گفت گلپایگانی سپس آسودگان گفت آقای یثربی قبول دارید که در این مورد حق با آقای نجفی است یثربی گفت بلی سپس آسودگان گفت من با تمام علایقی که به روحانیت دارم و تمامشان از نظر من یکسانند ولی نجفی و شریعتمداری را از نظر درک موقعیت های زمانی ارجح بر گلپایگانی می دانم یثربی پاسخ داد گلپایگانی خودش که چیزی نیست آلت دست سیدمهدی است و سیدمهدی اشتباهات زیاد دارد.نظریه رهبر عملیات ـ مفاد گزارش صحت دارد روحانیون روشن بین منطقه عموما به این موضوع که اعمال سیدمهدی باعث شکست و تضعیف گلپایگانی خواهد شد معترفند.
ارم نظریه امنیت داخلی ـ نظریه رهبر عملیات مورد تایید.
روحانی نظریه رئیس ساواک ـ نظری نیست رونوشت برابر اصل و اصل در پرونده روحانیون قم است در پرونده شهاب الدین مرعشی نجفی بایگانی شود اوانی 9 /10 75862
توضیحات سند:
1ـ سید جلال الدین تهرانی فرزند حاج میرزا سید علی شیخ الاسلام در سال 1272 شمسی در تهران متولد شد.وی در دوره حکومت احمدشاه قاجار طلبه علوم دینی بود.
در 16 مهر 1307 و در جریان دستگیری مرحوم مدرس، وی نیز بازداشت و به نظمیه منتقل شد.
او در همان سال انتشار «گاهنامه» را آغاز کرد.
پس از اتمام تحصیلات علوم دینی به علت آشنایی که با علم نجوم داشت، در سال 1313 از طرف دولت به بلژیک و فرانسه سفر کرد و به مطالعه پرداخت و مدتی در بروکسل به تدریس مشغول شد.
در سال 1325 به ایران مراجعت و به کارهای دولتی پرداخت و در سال 1326 در کابینه قوام السلطنه وزیر مشاور و معاون پارلمانی گردید و پس از آن در کابینه های ساعد و علی منصور وزارت پست و تلگراف را به عهده داشت و در سال 1330 از سوی دکتر مصدق به نیابت تولیت آستان قدس رضوی و استانداری خراسان منصوب گردید.
وی از بهمن 1332 تا بهمن 1336 وزیرمختار و سپس سفیر کبیر ایران در بلژیک بود.
پس از آن در مهر 1337 از تبریز به عنوان سناتور انتصابی شاه راهی مجلس سنا شد و در دوره سوم این مجلس (فروردین 1339 تا اردیبهشت 1340) هم در آن مجلس فعالیت می کرد و طرفدار سیاست استعماری انگلیس بود، روابط بسیار نزدیکی با شاه داشت و در جلسات هفتگی که در منزلش تشکیل می شد، بسیار از شاه تمجید می کرد.
برگزاری جشنهای 2500 ساله شاهنشاهی را تأیید می کرد و از روحانیون به بدی سخن می گفت؛ اما کنار آمدن با آنها را برای رسیدن به اهداف ضروری می دانست.
در اسناد ساواک، وی فردی بدخلق و بی تدبیر و در عین حال مخالف و ضد دولت و معتقد به نظام شاهنشاهی معرفی شده است.
به کابینه هویدا رأی کبود داد و پس از اتمام دوره سناتوری دیگر شغلی به او داده نشد تا آن که در 23 دی ماه 1357 به سمت رئیس شورای سلطنت انتخاب شد و شرایط را برای خروج شاه از ایران فراهم آورد و پس از چندی برای دیدار با حضرت امام به پاریس رفت.
در آنجا پس از استعفاء از ریاست شورای سلطنت و غیرقانونی خواندن آن شورا، موفق به دیدار رهبر انقلاب در نوفل لوشاتو شد.
وی که قبلاً کلیه اموال خود از جمله محل سکونتش را در سه راه امین حضور خیابان ری، وقف آستان قدس رضوی کرده بود، دیگر تا آخر عمر به ایران بازنگشت.
سید جلال الدین تهرانی در سال 1366 در پاریس درگذشت و جنازه اش پس از انتقال به ایران، به خاک سپرده شد.
ر.ک : گنجینه اسناد، شماره 3 و 4، سال 1374.
آینده، شماره 6 و 7، سال 1366.