تاریخ سند: 18 تیر 1357
درباره: ضرورت تعمق و دقت نظر بیشتر نسبت به مسائل و رویدادهای منطقه، در ارتباط با تحولات اخیر مملکتی
متن سند:
از: اداره کل سوم (311) تاریخ: 18 /4 /2537[1357]
به: ریاست سازمان اطلاعات و امنیت شماره: 2148 /311
درباره: ضرورت تعمق و دقت نظر بیشتر نسبت به مسائل و رویدادهای منطقه، در ارتباط با تحولات اخیر مملکتی
از آنجا که در چارچوب نظام شاهنشاهی، دمکراسی از بنیادهای اساسی به شمار میرود که در هر زمان و دوره بنا به علل و جهات گوناگون، درجه استفاده از مفاهیم مشتق از آن متفاوت میباشد و اینکه در حال حاضر تحت تأثیر اثرات حاصله از اجرای اصول انقلاب شاه و ملت، تغییرات عمیق در فکر و عمل تودههای مردم پدیدار گشته و این خود باعث ترفیع شعور سیاسی و اجتماعی آنان شده است، بنا به اراده مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر از چند ماه قبل مقرر گردید که به عنوان نتیجه دست آوردهای فوقالذکر، مفاهیمی گستردهتر از امر دمکراسی که همراه با شناخت آزادیهای نسبی بیشتر برای گروهها و نیروهای وفادار به نظام شاهنشاهی است، در نظر گرفته شود تا نیروهای مزبور بتوانند در قالب مصالح ملی و همگام با پیشرفتهای حاصله، کوششهای مجدانه و سازندهتری در تحقق آرمانهای ملی معمول دارند.
بدیهی است که استفاده از اثرات اعطای اینگونه آزادیها، با توجه به تنوع اقشار و طبقات مختلف جامعه، همواره از جانب گروههای مختلف مردم، یک صورت و مفهوم واحد تلقی نمیشود و در این بین عکسالعملهای منفی نیز از سوی مخالفین به منظور بهرهبرداری از شرایط جدید فعالیتهای سیاسی و اجتماعی، اعمال خواهد شد و به طور کلی مخالفین قادر خواهند بود مقاصد و نیات خود را با توجه به آزادیهای اعطا شده، بعضاً در پوششهای مناسب و در ظاهر غیر قابل ایراد به مرحله اجرا درآورند.
نتیجه آنکه شرایط فعلی فعالیتهای سیاسی و اجتماعی در مقایسه با موقعیتهای پیشین، عمیقاً دچار دگرگونی شده و این خود الزاماً ایجاب مینماید که علیرغم دوران گذشته و تمرکز فکر و فعالیت و اقدامات گروههای بخصوص و دستجات زیرزمینی، طیف وسیعتری از فعالیت که توسط افراد و اشخاص بدون سابقه فعالیت سیاسی مضره انجام میشود نیز در نظر گرفته شود. به عبارت دیگر افراد مخالف با ایجاد تشکیلات و گروههای جدید و در ظاهر قانونی، و به منظور جلب افکار عمومی و در خلال آن، ایجاد محیط پرآشوب و بهرهبرداری از نیات مخالفت آمیز خود، متوسل به اقداماتی گردند که نتیجه آن تحریک احساسات تودههای مردم در جهت برآوردن مقاصد خود و مختل نمودن حرکت جدید باشد.
اینگونه افراد و یا گروهها احتمالاً از هر موقعیتی برای جلب نظر مردم بهره خواهند گرفت. به عنوان مثال برگزاری مجالس ترحیم و یادبود به هنگام فوت اشخاص مورد نظر، اعیاد و یا سوگواریهای مذهبی، تشکیل اجتماعات گوناگون، فعالیتهای صنفی دانشجویان در مراکز دانشگاهی کشور و حتی اتفاقات و حوادث طبیعی و یا غیرطبیعی (بیماری، سیل و زلزله ...) میتواند زمینه مساعد و بهانه مناسبی برای اجرای مقاصد مخالفین در جهت پیگیری افکار خود فراهم سازد.
با توجه به مطالب فوقالذکر، لزوم بررسی مجدد مسائل و موضوعات و تعمق بیشتر در علل وقوع رویدادها کاملاً محسوس بوده و همانطور که قبلاً نیز ذکر شد، در حال حاضر حوزه وسیعتری از فعالیت مطرح گردیده و لذا کلیه سازمانهای اطلاعات و امنیت سراسر کشور که در گذشته فعالیت خود را عموماً بر شناخت اقدامات زیرزمینی گروههای برانداز متمرکز میکردند، برخلاف گذشته میبایست تمامی اتفاقات و رویدادهای منطقه را نیز با بینشی عمیق تر مورد دقت قرار دهند
به همین جهت سازمانهای اطلاعات و امنیت در سراسر کشور موظف میباشد که:
1. اقدام لازم در تشریح وضعیت کنونی برای کارمندان سازمان متبوعه معمول و ضرورت دقت بیشتر در برخورد با رویدادها و برداشت از آنها را متذکر شوند.
2. با بررسیهائی که در محدوده هر سازمان باید انجام شود، طرحهای متناسب با هر وضعیت تهیه و طی آن پیش بینی لازم در ارتباط با حوادث احتمالی به عمل آید. تهیه طرحهای مورد نظر مستلزم شناخت کامل خصوصیات اجتماعی منطقه، روحیه و رفتار مردم، شناسائی افراد و اشخاصی که قبلاً فاقد فعالیت سیاسی مضره بودهاند و در حال حاضر درگیر فعالیت جدید شدهاند، بررسی انگیزهها و مرام سازمانها و یا گروههای جدیدالتأسیس آشکار، شناخت نارسائیهائی که احتمالاً مورد سوءاستفاده مخالفین قرار میگیرد و به طور کلی بررسی مجدد و همهجانبهای که باید همگام با تغییرات جدید انجام شود و مسئولین آن منطقه را در حاکمیت بر اوضاع توانا سازد، میباشد. پیشبینیهای لازم باید به طریقی باشد که هرگونه احتمال غافلگیر شدن در برابر حوادث را تا حد امکان کاهش دهد.
3. پس از تهیه طرحهای پیش بینی، طرحهای پیشگیری نیز باید تنظیم و در هر زمان که وضعیت ایجاب نماید، موارد پیشگیری متناسب با وضعیت اجرا گردد.
4 . به منظور تکمیل اقدامات فوقالذکر، طرحهائی به منظور خنثی نمودن فعالیتهای جدید مخالفین نیز باید تهیه شود و چنانچه طرحهای پیشگیری نتواند به موقع اجرا گردد، میبایست با توجه به خصوصیات منطقه موارد خاص طرحهای خنثی کننده به مرحله عمل درآید.
5 . مسلماً در تهیه طرحهای فوقالذکر، کسب و جمعآوری مستمر اطلاعات از ضروریات است. لذا تا آنجا که امکان دارد، سازمانهای اطلاعات و امنیت در سراسر کشور میبایست با برقراری ارتباط منطقی با دیگر سازمانهای ذیربط در منطقه و با فراهم ساختن موجبات برخورداری هرچه بیشتر از همکاریهای مردم و سازمانهای مختلف انتظامی و ملی و دولتی نسبت به تحصیل اخبار و اطلاعات مورد نیاز اقدام نمایند. در ضمن کلیه اقدامات ذکر شده باید با نظر مرکز هماهنگ گردد و مرکز در هر زمان، در جریان پیشرفت امور قرار گیرد تا در صورت بروز هر نوع اشکال، بتوان به طور منطقی با تعدیل نظرات مطروحه اشکالات را مرتفع نمود.
از آنجا که رسالت سازمان اطلاعات و امنیت کشور بر حفظ استقلال و امنیت مملکت استوار میباشد و با توجه به تغییراتی که در صحنه فعالیتهای سیاسی و اجتماعی کشور به عمل آمده است، اینک به منظور تحقق رسالت مزبور و سالم نگاه داشتن محیط برای فعالیتهای سازنده سیاسی و اجتماعی، ضرورت پیگیری جدیتر و کار فعالانهتر بار دیگر تأکید میگردد. خواهشمند است دستور فرمائید از هرگونه نظر و پیشنهادی که در زمینه مسائل فوق دارند، مرکز را آگاه سازند. مدیرکل اداره سوم . ثابتی
ﻫ . د . با مطالعه این دستورالعمل نظریه خود را گزارش نمایید. مسئله شناخت نارسائی که مخالفین آن را مستمسک قرار میدهند میتواند در این منطقه مورد توجه باشد که در رفع کمبودها و نارسائی اگر اقدام عاجل شود سعی مطلوبی خواهد داشت. 8151/ﻫ 1- 21 /6 /37 سازمان درگز
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 13 صفحه 104



