تاریخ سند: 5 شهریور 1346
موضوع : مقالات مربوط به کوبا
متن سند:
از : 811 ب 1
به : 800 شماره : 3318
عطف : 8440 /324 ـ 28 /7 /46
در دو هفته گذشته از 21 تا 30 مرداد موضوع کوبا و فیدل کاسترو1 برای
چند نشریه هفتگی بصورت سوژه موضوع روز درآمد بطوریکه روزنامه کیهان
در تاریخ 21 و 22 /5 /46
ترقی در 30 مرداد امید ایران
در 24 و 31 مرداد بامشاد در
24 و سپید و سیاه در 27
مرداد و صبح امروز در 30
مرداد گزارشهائی در چند
صفحه درباره اوضاع کوبا
داشتند.
از چاپ این گزارش تا
ملاقات کاسیگین و فیدل
کاسترو مدت زیادی
نمی گذرد و به همین جهت
می توان چندین اظهار نظر
درباره ملاقات مربوط به
کوبا کرد.
1ـ در ملاقات کاسیگین2 و
کاسترو شروع تبلیغات جدیدی به نفع کوبا بعهده شوروی واگذار شده باشد و
انتشار این مقالات از ناحیه شوروی ها و با اشاره آنها صورت گرفته باشد.
2ـ چون از مدتها پیش صحبت از اختلافات شدید میان کوبا و شوروی بود و
اخبار منبع دال بر گرایش کاسترو بطرف چین3 بوده است روسها پس از ملاقات
کاسترو و کاسیگین و با استفاده از توافق های میان آنها خواسته اند اخبار قبلی را
خنثی کنند.
3ـ ممکنست که بخاطر کنفرانس هاوانا در مطبوعات جهان گزارشهائی چاپ
شده باشد و مطبوعات ایران بترجمه از گزارشهای مزبور پرداخته باشد بدون
اینکه موضوع و یا اشخاصی آنها را وادار به این کار کرده باشند (البته قبول این
موضوع قدری مشکل است) نکته قابل توجه اینکه چاپ و ترجمه این مطالب در
صبح امروز و ترقی از طرف حسین لعل صورت گرفته است ضمنا بدون آنکه لازم
باشد اقدام به چاپ بیوگرافی کاسترو شده است.
در همان روز که در کیهان خبر
مفصلی درباره کاسترو چاپ شده است در اطلاعات کمترین خبری درباره این
موضوع نبود.
در پرونده مجله بامشاد بایگانی شود.
اصل در ل ـ ع ـ 4
توضیحات سند:
1ـ فیدل کاسترو در سال 1927
متولد شد.
وی «سیاستمدار
مشهور کوبایی می باشد که در
سال 1959 میلادی قیامی را بر
علیه رژیم پرزیدنت «باتیستا»
رهبری کرد و پس از سرنگونی
وی، یک نظام کمونیستی را در
کشور کوبا تأسیس گرداند.
ایالات متحده آمریکا با اجیر
کردن گروهی از ضدانقلابیون
کوبایی در آوریل سال 1961
میلادی به آن کشور حمله کرد
(واقعه خلیج خوکها)، ولی به
دنبال شکست آن توطئه، شهرت
و محبوبیت «کاسترو» به مراتب
افزایش یافت.
متعاقب بحران موشکی کوبا
(اکتبر 1962) و شکست چندین
توطئه سوءقصد به جان «فیدل
کاسترو»، ثبات رژیم کمونیستی
کوبا تضمین شد و آن کشور به
صورت حامی اصلی
سازماندهی انقلاب در سایر
ممالک آمریکای لاتین درآمد.
دایره المعارف مشاهیر جهان،
مترجم و مؤلف : سروش قربانی،
صفحه 852 و 853
2ـ آلکسی نیلایویچ کاسیگین
«سیاستمدار و نخست وزیر
اتحاد جماهیر شوروی در سال
1904 میلادی در «سنت
پطرزبورگ» متولد شد و در
سال 1927 میلادی به عضویت
«حزب کمونیست» درآمد.
او از
سال 1939 ـ 1938 میلادی به
عنوان شهردار لنینگراد به انجام
وظیفه پرداخت و در سال 1939
میلادی مسئولیت صنعت
نساجی کشور را به عهده گرفت.
«کاسیگین» در اکتبر سال 1964
میلادی جانشین «خروشچف»
شد و در سال 1966 میلادی
نقش اساسی در پایان جنگ
پاکستان و هند ایفا کرد.
او در سال 1980 میلادی به
واسطه بیماری از مقام خود
کناره گرفت و بازنشسته شد و
در سال 1980 میلادی مرد.
دایره المعارف مشاهیر جهان،
مترجم و مؤلف : سروش قربانی،
صفحه 857
3ـ کاستروئیسم، آمیزه ای است
از سنت انقلابی آمریکای لاتین
و ایدئولوژی کمونیسم که فیدل
کاسترو رهبر کوبا از سال 1959
(سال پیروزی انقلاب کوبا)
پدیدآورنده آن است.
جنبش
انقلابی کوبا، که از سال 1953
آغاز شد، در ابتدا ایدئولوژی یا
نظریه روشنی نداشت و هدف
آن تنها سرنگونی رژیم فاسد
باتیستا بود.
آمیزش جنبش چریکی با
کمونیسم از سال 1961 و پس
از آنکه کاسترو در یک
سخنرانی خود را مارکسیست ـ
لنینیست نامید پدید آمد و به
عنوان ایدئولوژی رسمی کوبا
معرفی شد.
حکومت کاسترو در کوبا بیش از
آنکه به جاذبه حزب کمونیست
بستگی داشته باشد به فرهمندی
شخصی او وابسته است، زیرا در
انقلاب کوبا، حزب کمونیست
نقش فعالی نداشت و حکومت
جدید بر اساس حاکمیت حزب به
وجود نیامد.
به همین دلیل،
انضباط آن براساس اصل
رهبری شخصی قرار دارد نه
سانترالیسم دموکراتیک.
کاستروئیسم برخلاف مائوئیسم
شاخه مستقلی از لنینیسم نیست
که نوآوری نظری خاصی داشته
باشد، بلکه اهمیت آن بیشتر از
نظرِ در پیش گرفتن یک روش
انقلابی خاص است.
بنابراین
روش پیشاهنگان انقلابی، بجای
آنکه در انتظار پیدایش
شرایط عینی (وضع انقلابی) و
شرایط ذهنی (سازمان متشکل
انقلابی)، برای یک انقلاب تمام
عیار بنشینند، می باید این
شرایط را با آغاز جنبش چریکی
از جاهای حساس روستایی و
کوهستانی به وجود آورند.
اما علیرغم این برداشت های
متفاوت از کمونیسم، کوبا و
شوروی از ابتدای پیروزی
انقلاب در سال 1959 روابط
بسیار نزدیکی داشتند و در
محاصره اقتصادی کوبا توسط
امریکا اتکای کوبا به شوروی و
کشورهای کمونیستی بود ولی با
اعلام تز همزیستی مسالمت آمیز
خروشچف در رابطه با
کشورهای غربی، کاسترو این
سیاست را نوعی عدول از
کمونیسم و سازش با غرب تلقی
نمود و روابطش با شوروی
تحت الشعاع این مسئله قرار
گرفت ولی هیچگاه روابطشان با
هم قطع نشد.
بعد از اعلام این
سیاست از طرف شوروی،
کاسترو (کوبا) گرایشش معطوف
به چین شد.
؛ فرهنگ خاص علوم سیاسی،
تألیف، حسن علیزاده، ص 68
منبع:
کتاب
مطبوعات عصر پهلوی - مجله بامشاد به روایت اسناد ساواک صفحه 203