طرفداران کاشانی با سید ضیاء‌الدین(1) همکاری می‌کنند
تاریخ سند: 1 آبان 1328
طرفداران کاشانی با سید ضیاء‌الدین(1) همکاری می‌کنند
متن سند:
تاریخ:1 /8 /1328طرفداران کاشانی با سید ضیاء‌الدین(1) همکاری می‌کنند مطابق خبری که امروز به دست آوردم، آقای حسن ارسنجانی هم در هفته گذشته از طرف اتحادیه «امکا»(2) با آقای سید ضیاء‌الدین ملاقات کرده‌اند.
توضیحات سند:
1- سید ضیاء‌الدین طباطبائی: یکی از عوامل اصلی کودتای ۱۲۹۹ ﻫ ش و نخست‌وزیر کودتا بود. در سال ۱۲۶۸ ﻫ ش در شیراز متولد شد. پدرش «سید علی آقا یزدی» یک سال پس از تولد او برای خدمت در دربار مظفرالدین میرزا ولیعهد، عازم تبریز شد و سید در همین شهرستان به تحصیل ادامه داد و بعد از فراگیری زبان‌های فارسی و عربی به آموختن زبان‌های فرانسه و روسی پرداخت. بعد از مراجعت به شیراز از پانزده سالگی شروع به نوشتن مقالاتی در روزنامه‌های شیراز و در ۲۷ سالگی، به انتشار روزنامه‌ای به نام «ندای اسلام» در شیراز مبادرت نمود. به علت انتشار مقالات تند و کوبنده علیه حکام وقت، مورد سوء‌قصد قرار گرفت. بعد از این واقعه به تهران آمد و در سال ۱۲۹۳ روزنامه «شرق» را در تهران منتشر و بعد از توقیف، روزنامه «برق» را به جای آن منتشر کرد، که آن هم توقیف و تعطیل گردید. سید ضیاء‌الدین بعد از سفری به خارج در سال ۱۲۹۵ به تهران مراجعت و به انتشار روزنامه جدیدی به نام «رعد» مبادرت نمود و در دوره جدید روزنامه‌نگاری خود طرفدار سرسخت سیاست انگلستان و رئیس‌الوزرای مورد علاقه آنها یعنی «وثوق‌الدوله» بود. در سال ۱۲۹۸ ﻫ ش وثوق‌الدوله قرارداد معروف ۱۹۱۹ میلادی را با انگلیسی‌ها منعقد نمود. که عملاً ایران را تحت‌الحمایه انگلیس قرار می‌داد که با مخالفت‌های ملی شدیدی در مجلس و افکار عمومی مواجه شد. سید ضیاء‌الدین یک تنه به دفاع از این قرارداد پرداخت و ده‌ها مقاله در حمایت از این قرارداد در روزنامه رعد منتشر کرد. سید ضیاء‌الدین داوطلب اصلی مورد نظر انگلیسی‌ها برای ریاست دولت کودتا بود، ولی چون در مقابل رضاخان قرار گرفت، در روز چهارم خرداد ۱۳۰۰ ﻫ ش، سه ماه پس از تصدی مقام نخست‌وزیری، از این سمت عزل و از ایران اخراج شد. ابتدا به اروپا و سپس به فلسطین رفت. دوران تبعید او بیش از ۲۲ سال به طول انجامید. سید ضیاء بعد از اشغال ایران از طرف نیروهای روس و انگلیس در سال ۱۳۲۲ ﻫ ش به ایران بازگشت و حزب «اراده ملی» را تشکیل داد. در دوره چهاردهم مجلس شورای ملی از حوزه انتخابیه یزد به مجلس رفت و دکتر مصدق با اعتبار نامه وی مخالفت نمود. در اوایل سال ۱۳۳۰ ﻫ ش پس از ملی شدن نفت مجدداً داوطلب مقام نخست‌وزیری شد ولی دکتر مصدق به نخست‌وزیری رسید. سید ضیاء سرانجام در سال ۱۳۴۸ در هشتاد سالگی در سعادت‌آباد تهران درگذشت.۲- امکا: اتحادیه مرکزی کارگران ایران