یوم ۱۶ بهمن یکی از مأمورین مخفی راپرت داد که حاجی سید علی اکبر احمد آبادی شب قبل، از قونسولخانه انگلیس1 خارج شد.
تاریخ سند: 23 بهمن 1314
یوم ۱۶ بهمن یکی از مأمورین مخفی راپرت داد که حاجی سید علی اکبر احمد آبادی شب قبل، از قونسولخانه انگلیس1 خارج شد.
متن سند:
13141123وزارت جنگ
ستاد لشگر ۹ شرق
سواد را پرتهای شهربانی ناحیه شرق
مورخه 23/ماه11 /1314
مره 6913
مکتوب ضمیمه ۲۱۳۳
محرمانه
بعد العنوان
یوم ۱۶ بهمن یکی از مأمورین مخفی راپرت داد که حاجی سید علی اکبر احمد آبادی شب قبل، از قونسولخانه انگلیس1 خارج شد. به ملاحظه این راپرت مشارالیه را تحت نظر قرار داده روز بعد راپرت رسید که مجلس روضه تشکیل داده است و ایام20و21-22حاجی سید علی اکبر فوق و غلامرضای بخشایش اجزاء آستانه و سید عبدالکریم مرتضوی روضه خوان در مجلس روضه از عملیات دولت راجع به کشف حجاب تنقید و اظهارت مهیجی می‌نموده‌اند، لذا هر سه نفر جلب و توقیف قضیه تحت تعقیب نتیجه بعدا به عرض می‌رساند2.
سواد مطابق اصل است
استوار یکم اداری گرایلی
[امضا]
رئیس شهربانی ناحیه شرق
(سرهنگ نوائی۳)
توضیحات سند:
۱- در تاریخ مذکور سرهنگ دوم «کلایوکرک پاتریک دالی» سرکنسول مشهد بود. وی در تاریخ ۳ آوریل ۱۸۸۸م [۱۴ فروردین ۱۲۶۷ ش]متولد شد. از ۱۸ مارس ۱۹۲۹ م [۲۹ اسفند ۱۳۰۷ ش ]کنسول انگلیس در زابل بود و از ژوئن ۱۹۳۲ م خرداد ۱۳۹۱ ش کفیل سرکنسولگری مشهد و از اول مه ۱۹۳۵ م[11اردیبهشت ۱۳۱۴ ش] سرکنسول مشهد بود. (دیپلماتها و کنسولهای ایران و انگلیس، لویی رابینو، ترجمه غلامحسین میرزا صالح، صفحه ۶۰).۲- از نتیجه و نتایج بعدی سابقه و سندی در دست نیست.
3-سرهنگ محمد رفیع نوایی در زمان ریاست اداره کل شهربانی توسط محمد درگاهی، از شهریور ۱۳۰۸ تا شهریور ۱۳۹۲ ش رئیس شهربانی مشهد بود. و بخاطر درگیری با نایب التولیه مشهد محمد ولی اسدی (مصباح السلطنه) از مشهد منتقل شده و به نظمیه آذربایجان منصوب می‌شود. بعد از واقعه گوهرشاد از ارومیه برای رسیدگی به واقعه به تهران احضار و به مشهد اعزام می‌شود. در آن زمان محمود جم وزیر کشور بود و چون مدتی استاندار خراسان بود با سرهنگ نوایی آشنا بود و می‌دانست که وی فردی است که میتواند با اعمال روشهای پلیسی و خفقان بازتابهای واقعه گوهرشاد را در مشهد کنترل کرده، مخالفین را از بین ببرد، لذا اوایل مرداد ۱۳۱۴ ش سرهنگ نوایی مجددا به ریاست شهربانی مشهد منصوب می‌شود. تا ریشه این نهضت را با اعمال خشونت از بین ببرد. سرهنگ نوایی با سازماندهی جدید و مدیریت خشن و استفاده از جاسوسی با شیوه‌های حیله گرانه خدمات شایسته‌ای برای رژیم رضاخان به انجام می‌رساند. پسر خود اکبرخان را به ریاست اداره آگاهی مشهد می‌گمارد و با استخدام چند نفر روحانی نمای درباری افراد بیشماری را دستگیر و روانه زندان می‌کند. فتح الله پاکروان استاندار خراسان با همراهی سرهنگ نوایی برای محمد ولی اسدی نایب التولیه پرونده سازی کرده و او را به عنوان یکی از افرادی که در قضیه گوهرشاد دست داشته است معرفی می‌نمایند و نهایتا اسدی در روز شنبه ۲۹ آذر ۱۳۱۴ ش در خارج شهر مشهد تیرباران می‌شود. سرهنگ نوائی پس از چند ماه تلاش سرکوبگرانه مورد تشویق محمود جم و شاه قرار گرفته و در ۴ دی ۱۳۱۴ ش یک قطعه مدال طلا به او می‌دهند و از او قدردانی می‌کنند متن حکم آن به این شرح است.
اعطای نشان نظر به خدمت و مجاهدات چند ماهه آقای سرهنگ نوایی رئیس محترم شهربانی شرق در کشف قضایای گذشته از طرف ذات اقدس شاهنشاه به یک قطعه نشان طلا مفتخر گردیده و از زحمات معظم له قدردانی شده است. بعد از سقوط رضاشاه در شهریور سال ۱۳۲۰ ش فرزندان اسدی با وجود گرفتن وکیل و فراهم آوردن اسنادی دال بر بیگناهی پدرشان، سرهنگ نوایی را به محکمه و دادگستری مشهد فرا خواندند. البته یکی دیگر از اتهامات او دست داشتن در قتل آیت‌الله شهید سید حسن مدرس بود، لذا در ۳ مرداد ۱۳۲۱ نخستین جلسه محاکمه در محل دیوان کیفر کارکنان دولت آغاز گردید. وی انتساب خود را به قتل شهید مدرس رد کرد و نهایتا در جریان محاکمه در زندان تیفوس گرفت و مرد. می‌گویند وی با وضع رقت انگیزی از دنیا رفت بطوری که در پشتش کرم افتاده بود. نوایی به همراه پاکروان استاندار خراسان بواسطه حمایت محمود جم وزیر کشور آن زمان و نخست وزیر بعد، دستشان در سوءاستفاده و تجاوز و تعدی به حقوق مردم کاملا باز بود و از این جهت نیز دستانی خیانت کار داشت.(ر.ک: قیام گوهرشاد، سینا واحد، صفحات ۶۳ تا ۶۷ و زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، حسن مرسلوند، جلد سوم، صفحه ۴۲۵، زندگی پرماجرای رضاشاه، اسکندر دلدم، جلد دوم صفحات ۵۶۲، ۶۴۴ و ۶۴۷، روزشمار تاریخ ایران، دکتر عاقلی، جلد اول، صفحات ۲۸۷، ۲۹۲ و ۳۴۸ و محاکمه محاکمه گران، محمد گلبن و یوسف شریفی، صفحات ۴۱۰ و