تاریخ سند: 18 آذر 1342
به طوری که طی 2952- 14/8/42 به استحضار رسیده، افراد وابسته به جبهه ملی در منطقه لرستان سازمان و تشکیلات مرتبی نداشته
متن سند:
از: ساواک لرستان تاریخ:18 /9 /1342
به: مدیریت کل اداره سوم شماره: 3418
شماره عطف 8158- 10 /9 /42
به طوری که طی 2952- 14 /8 /42 به استحضار رسیده، افراد وابسته به جبهه ملی در منطقه لرستان سازمان و تشکیلات مرتبی نداشته و به طور کلی اغلب وابسته به جبهه نهضت آزادی (مهندس مهدی بازرگان) میباشند. علت این امر نیز موقعیت و توجه خاص اهالی منطقه به امور دینی و دخالت و نفوذ روحانیون در کلیه شئون اجتماعی مردم میباشد. در حال حاضر عدهای از فرهنگیان لرستان که متأسفانه اغلب در رأس مشاغل حساس گمارده شدهاند، با توجه به وضع خاص روحانیون از فرصت استفاده نموده ضمن هماهنگی با فعالیت روحانیون، افراد سادهلوح و بازاری و طبقه متمایل به روحانیون را به سمت خود جلب نموده و به این طریق میخواهند وانمود نمایند عده زیادی در فعالیت آنان همگام و همراه میباشند.
با اطلاعاتی که در دست است تاکنون ارتباط طرفداران جبهه ملی در لرستان با مهدی بازرگان بوده و اخیراً نیز اطلاع رسیده دکتر عالی1 در کاشان با اعوان و انصار اللهیار صالح ملاقات و وعدههای همکاری و معاضدت زیادی گرفته است.
باقر عباسی که پرونده وی در دادگاه 109 خرمآباد تحت رسیدگی است، در مورد همکاری دکتر عالی با مهندس بازرگان و اللهیار صالح در پاسخ اظهار نموده، هر دو جبهه یکی است. مهندس بازرگان از لحاظ مذهبی پیش میرود که قشر بیشتری را به دنبال بکشد.
در خاتمه به استحضار میرساند با توجه به اوضاع و احوال کنونی و نظارت و مراقبتی که از طرف ساواک در مورد فعالیت های مشکوک افراد پیشینه دار به عمل آمده، افراد وابسته به این جبهه تاکنون نتوانستهاند تشکیلات مرتبی به وجود آورده و تحت نظم و ترتیب صحیح فعالیت نمایند و اطلاعات واصله وابستگی این عده را فقط به دو جناح مذکور فوق تأیید مینماید و نحوه عمل این اشخاص اغلب متفرق و به صورت تبلیغات مضره و انتقاد از دستگاههای دولتی و انحراف افکار جوانان و دانشآموزان با انتشار اخبار کذب و تحریک و تشویق آنان به همکاری با جبهه ملی[می]باشد، که در این مورد نیز عملیات آنان تحت مراقبت دقیق میباشد.2
رئیس ساواک لرستان. شهاب
اصل در پرونده ج. 576. به پرونده اللهیار صالح ضمیمه گردد. 26 /10 /42
توضیحات سند:
1. حسین عالی، فرزند قوام در سال 1299ش در کاشان به دنیا آمد. در سال تحصیلی 8 - 1327 در رشته پزشکی فارغالتحصیل شد و همان موقع برای گذران دوران خدمت سربازی به خرم آباد رفت. پس از پایان دوران سربازی، در همانجا به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به عنوان پزشک آموزشگاه های لرستان، مشغول فعالیت شد. تربیت در خانوادهای مذهبی و آشنائی با مسائل سیاسی و همچنین ارتباط با اللهیار صالح او را به سوی فعالیتهای سیاسی سوق داد تا اینکه در سال 1339ش جبهه ملی را در خرم آباد بنیان نهاد. ارتباط با مبارزین و علمای خرم آباد از جمله آیتالله کمالوند از او یک چهره مورد توجه ساواک ساخته بود؛ از این رو در آغاز جریان نهضت امام مورد کنترل قرار گرفت و در نهایت در اواسط سال 1342ش به تهران منتقل شد. حضور در تهران و شرکت در جلسات مرحوم آیتالله طالقانی و مهندس مهدی بازرگان، وی را وارد مبارزات جدّیتری کرد که موجب دستگیری وی در تیرماه 1343ش شد. در این دستگیری که با مجتبی مفیدی و چند تن دیگر از دانشجویان پزشکی و داروسازی هم پرونده بود؛ به علت یافته شدنِ کتب مذهبی، اعلامیههای امام و دیگر علماء در منزل وی و داشتنِ عکس امام خمینی (ره) با قاب، به دو سال حبس محکوم شد.
آیتالله سیدحسن طاهری خرمآبادی در معرفی وی میگوید: «دکتر حسین عالی که اصالت کاشانی داشت، سالیان سال در خرمآباد لرستان با حرفه پزشکی خود به مردم خدمت کرده بود و از همان سالهای دور، به صورت چهرهای مخالف رژیم شناخته میشد. ایشان در جایگاه فردی مذهبی، ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با علماء داشت و در زمینه مسائل سیاسی و مبارزه با رژیم هم با مرحوم آقای طالقانی و سایر اعضای نهضت در ارتباط بود.
دکتر حسین عالی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در تیم پزشکی حضرت امام خمینی (ره) انجام وظیفه میکرد، در فروردین ماه سال 1359 استاندار لرستان شد که این مسئولیت تا مرداد ماه سال 1359 ادامه داشت و سپس جای خود را به مهندس محلوجی داد.
روش او در زمان استانداری، چون منبعث از تفکرات دولت موقت بود، موجب شد تا از طرف اعضاء و هواداران حزب جمهوری اسلامی خرمآباد به سهلانگاری در دستگیری و مجازات فرماندار پیشین شهر متهم شود. اسناد ساواک. پرونده گروهی و خاطرات آیتالله طاهری خرمآبادی. ج 2 ص 325 و انقلاب اسلامی در لرستان، ج 2، ص 304
2. ناصر مقدم که در این موقع مدیرکل اداره سوم ساواک بود، طی نامهای به شماره 8158- 10 /9 /42 خطاب به کلیه ساواکها نوشت: «دستور فرمائید آخرین وضعیت و چگونگی فعالیت و تشکیلات جبهه ملی و دستجات سیاسی وابسته به آن (حزب ایران. حزب ملت ایران و جمعیت نهضت آزادی ایران) را تهیه و ضمن اعلام نظریه حداکثر تا روز 15 ماه جاری ارسال نمایند.» بخش ضمائم
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد دوم صفحه 93