تاریخ سند: 16 دی 1357
متن سند:
گزارش وقایع حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه مدت: از ساعت 1700 روز 16 /10 /1357 الی ساعت 0800 روز 17 /10 /1357 الف ـ سازمان اطلاعات و امنیت تهران 1ـ ساعت 1915 روز 16 /10 /1357 حدود 100 نفر در خیابان دامپزشکی کارون برعلیه دولت تظاهرات میکردند که از بین آنان شخص ناشناسی شعار ملی و میهنی میدهد که ناشناس وسیله متظاهرین مورد ضرب قرار میگیرد.2ـ ساعت 2040 روز 16 /10 /1357 حدود 300 نفر ضمن تظاهراتی که در خیابان شهباز جنوبی آخر خیابان منصور 15 متری نفیس کوچه حقیقت انجام میدادند ساکنین منزل پلاک 52 واقع در کوچه حقیقت که جلو درب آن یک دستگاه پیکان استیشن قرمز رنگ بشماره 16641 ـ تهران پارک بوده صاحب منزل را به ساواکی بودن متهم کرده خودرو مزبور را آتش می زنند و به صاحب منزل اخطار نموده اند که در نظر دارند شب منزل را به آتش بکشند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 5 ابلاغ شد) ب ـ ضد اطلاعات فرمانداری نظامی تهران و حومه ساعت 1740 روز 16 /10 /1357 در میدان ثریا تعدادی اخلالگر تجمع و قصد آتش زدن بانک ملی شعبه میدان ثریا را داشتند.
(مراتب به فرمانداری نظامی منطقه 6 ابلاغ شد) پ ـ دژبان مرکز 1ـ در ساعت 1800 مورخ 16 /10 /1357 گروهبان دوم قربان علی محمدی جمعی گردان 353 لشگر گارد مأمور به فرمانداری نظامی منطقه 4 مستقر در کلانتری 10، هنگام مبادله تفنگ ژ 3 با گروهبان سوم غلامحسین نعمتی یک تیر شلیک و به سر گروهبان دوم مذکور اصابت مینماید، مصدوم به بیمارستان 503 ارتش اعزام و بمحض رسیدن به بیمارستان فوت نموده است.
(مشروح جریان از فرمانداری نظامی منطقه 4 خواسته شده است) (2) ساعت 1900 روز 16 /10 /1357 گروهبان دوم علی رضا ورانی فراهانی جمعی گارد جاویدان گردان 3 به اتفاق برادرش گروهبان دوم محمدرضا ورانی فراهانی جمعی توپخانه لشکر گارد پس از خاتمه مأموریت به منزل خود واقع در خیابان شوش شرقی خیابان درخشنده جنوبی کوچه محمدیه پلاک 10 مراجعه مشاهده مینمایند عده ای ناشناس درب منزل چوبی آنان را به آتش کشیده شده که آتش سوزی به وسیله همسایگان خاموش شده است.
(مراتب بفرمانداری نظامی منطقه 7 جهت بررسی و اعلام چگونگی ابلاغ شد) ت ـ ژاندارمری ک ـ ش عناصر اخلالگر طی اعلامیه ای شایع نموده اند هیچ کس حق ندارد صبح روز 7 /10 /1357 از خانه خود خارج شود چنانچه کسی در خیابان مشاهده شود جزو پرسنل نظامی بوده بقتل خواهد رسید.
(مراتب بفرمانداری نظامی مناطق 9 گانه ابلاغ شد) ج ـ گزارشات رسیده از سایر منابع 1ـ ساعت 1830 روز 16 /10 /1357 تظاهراتی در خیابان 21 متری رضا پهلوی انجام گردید.
(فرمانداری نظامی منطقه در جریان میباشد) 2ـ ساعت 1655 روز 16 /10 /1357 در خیابان لاله زار یک باب مغازه مشروب فروشی و یک خودرو به آتش کشیده شده است.
1 (فرمانداری نظامی در جریان امر بوده و خودرو آتش نشانی بمحل اعزام شده است) 3ـ ساعت 1630 روز 16 /10 /1357 تعداد 200 نفر در بیمارستان رضا پهلوی حوزه استحفاظی فرمانداری نظامی منطقه شمیرانات مشغول تظاهرات بوده اند که با تیراندازی یک تیر هوائی تظاهرکنندگان متفرق شده اند.
4ـ در میدان تجریش عده ای قصد داشتند بیک دستگاه جیپ گشت فرمانداری نظامی حمله نمایند که افسر گشت سرنشین خودروی مذکور با تیراندازی هوائی اخلالگران را متواری مینمایند.
5ـ در ساعت 2030 روز 16 /10 /1357 در خیابان کامران کوچه مریم بعد از مسجد مفخم خانه ای به آتش کشیده شده است.
(فرمانداری نظامی منطقه شمیرانات در جریان میباشد و آتش نشانی بمحل اعزام شده است) 6ـ اتومبیل سرهنگ شمس را در خیابان فرمانیه ـ باغ نظر ـ پلاک 45 آتش زده اند، فرمانداری نظامی منطقه در جریان قرار دارد.
7ـ در خیابان دولت بالا کلانتری قلهک خودرو سرگرد فرجادی را آتش زده اند فرماندار نظامی منطقه در جریان قرار دارد.
فرماندار نظامی تهران و حومه.
از طرف سرهنگ ستاد خلیل پور
توضیحات سند:
1ـ مطبوعات نوشتند که امروز (16 /10 /57) در خیابان لاله زار و کوچه برلن تظاهراتی در مخالفت با حکومت شکل گرفت که با تیراندازی هوایی و شلیک گاز اشک آور با آن مقابله شد.(اطلاعات، ش 15753، ص 7) همچنین خیابانهای امیریه، کارون، هاشمی، نواب، محله جوادیه نیز شاهد تظاهرات پراکنده بود.
(کیهان، ش 10606، ص 6) همین منبع، خبری هم درج کرد که در منابع دیگر دیده نمی شود: «بعد از ساعت 9 شب گروهی از مردم شهرری در خیابان 24 متری دست به تظاهرات زدند.
تظاهرکنندگان چند حلقه لاستیک را در وسط خیابان به آتش کشیدند.
در این حادثه سه نوجوان که هویت آنها اعلام نشده است در آتش سوختند.
اجساد سه نوجوان به بیمارستان فیروزآبادی منتقل شد.
» (همان) ساعت 9 شب به یک اتوبوس در خزانه قلعه مرغی حمله و شیشه های آن شکسته شد.
(گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 36 اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران) فرمانداری نظامی تهران در اطلاعیه شماره 28 خود اعلام کرد که از شانزدهم دی ساعات منع عبور مرور کاهش می یابد و از 23 تا 5 بامداد تعیین می شود.
این نخستین ابراز وجود سپهبد مهدی رحیمی فرماندار نظامی تهران و حومه بود که پس از فرار اویسی از ایران، دو روز پیش جایگزین او شده بود.