تاریخ سند: 15 آذر 1337
موضوع: جبهه ملی
متن سند:
شماره: 2 /3 /4009 تاریخ:15 /9 /1337
موضوع: جبهه ملی
1 . یکی از بستگان اللهیار صالح اظهار داشته فعالیت مشارالیه و سایر اعضاء جبهه ملی در چند روزه اخیر به نسبت قابل ملاحظهای افزایش یافته؛ زیرا مقامات دولت آمریکا که به هیچوجه از اقدامات دولت آقای دکتر اقبال راضی نبوده و معتقدند که دولت ایران به منظور عوامفریبی و تبلیغات، مبادرت به تقدیم لوایحی به مجلس نموده که هرگز اجرا نخواهد شد، جهت تغییر دولت آقای دکتر اقبال تصمیم قطعی اتخاذ نموده است.
مشارالیه از قول اللهیار صالح افزوده که تغییر دولت پس از مراجعت شاهنشاه قطعی به نظر میرسد و از هماکنون جبهه ملی و طرفداران دکتر علی امینی برای توافق نسبت به زمامدار آینده با یکدیگر نزدیکتر شدهاند.1
2 شخص مطلع دیگری که با مقامات آمریکایی در تهران معاشرت دارد، ضمن تأیید مطالب فوق گفته دولت آمریکا به سران جبهه ملی توصیه نموده است که جهت سقوط دولت آقای دکتر اقبال و زمامداری شخص دیگری که مورد اعتماد و اطمینان عمومی باشد، با طرفداران دکتر علی امینی همکاری و معاضدت نمایند؛ ولی چون اعلیحضرت همایون شاهنشاه به هیچوجه با زمامداری اللهیار صالح موافق نیستند، لذا قرار شده ابتدا دکتر علی امینی به نخستوزیری منصوب و سپس مشارالیه وسایل روی کار آمدن جبهه ملی را در ایران فراهم نماید و روی همین اصل، سران جبهه ملی فعلاً با زمامداری دکتر امینی موافقت نمودهاند.
گوینده افزوده وضع داخلی ایران اخیراً به مراتب بیش از گذشته مورد توجه واقع شده و چون از طرفی سیاست دالس وزیر امور خارجه آمریکا، مورد انتقاد سیاستمداران آن کشور قرار گرفته، لذا دولت آمریکا برای جلوگیری از افزایش نارضایتی عمومی مردم و وقوع حوادثی نظیر کشور عراق در ایران، که قطعاً به نفع روسیه شوروی و کمونیست تمام خواهد شد، تصمیم به اصلاح وضع عمومی ایران گرفته و سفارت آمریکا در تهران نیز ضمن تقدیم گزارشی به دولت متبوعه خود، اولین قدم جهت اجرای نظریات فوق را تغییر دولت ایران و روی کار آمدن یک فرد مورد علاقه مردم و صحیحالعمل دانسته است و توصیه نموده که دولت آمریکا هرگز نباید فریب لوایحی را که اخیراً از طرف دولت به مجلس تقدیم شده، بخورد؛ زیرا این اقدامات فقط جنبه تظاهر و فریب سیاستمداران خارجی را دارد و برای اثبات ادعای خود نیز به سوء استفاده حداکثر اولیای امور کشور و زمامداران ایران و تنظیمکنندگان لوایح و مجریان قانون در دستگاههای دولتی اشاره نمود و توصیه کرده است که برای جلوگیری از پیشرفت کمونیستها در ایران، هرچه زودتر باید یک دولت صددرصد ملی به روی کار آید.
توضیحات سند:
1. در این ایام در گزارشی به شماره 2 /3 /4289- 30 /9 /1337 درباره تماس دکتر امینی با مظفر بقائی، نوشته شد: «دکتر علی امینی از دکتر بقائی رهبر حزب زحمتکشان دعوت نموده که با وی همکاری نماید و پیغام داده است که در صورت تمایل، حاضر است دوستی دکتر بقائی و حزب زحمتکشان را بپذیرد و قول داده در صورت زمامداری نه تنها آزادی فعالیت حزب مذکور را تضمین خواهد کرد، بلکه برای انتشار روزنامه شاهد کمکهای مادی نیز به عمل خواهد آورد.» مظفر بقائی به روایت اسناد ساواک . ج 1 . ص 248
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد اول صفحه 126