خلاصه گزارش درباره مأموریت در شهرستان کاشمر از شهرهای استان خراسان
خلاصه گزارش درباره مأموریت در شهرستان کاشمر از شهرهای استان خراسان
متن سند:
خلاصه گزارش درباره مأموریت در شهرستان کاشمر از شهرهای استان خراسانمحترماً به عرض می‌رساند.
شهرستان کاشمر با چهار بخش تابعه آن که عبارتند از ۱- بخش حومه ۲- بخش کوه سرخ ۳- بخش بردسکن ۴- بخش خلیل آباد در حدود ۹۰۰۰۰۰ هزار نفر جمعیت دارد. این شهر از چهار خیابان آسفالته به نام خیابان پهلوی، خیابان مدرس، خیابان فیض آباد، و خیابان اصلی جاده خراسان تشکیل گردیده که اکثر ادارات دولتی در خیابان پهلوی واقع است ضمناً دارای یک فلکه بوده که تقریباً در مرکز شهر قرار دارد. زبان مردم کاشمر محلی خراسانی بوده و دارای تعصبات مذهبی می‌باشند. این شهر دارای آب لوله‌کشی و برق تمام وقت بوده ولی بخش‌های فوق‌الذکر از لحاظ آب در مضیقه بوده بطوری که اکثر مزارع بواسطه کمی آب خشک و لم‌یزرع می‌باشد. اغلب قنوات خشک گردیده و اکثر مالکین با حفر چاه‌های عمیق مزارع خود را آبیاری می‌کنند. شهرستان مزبور فاقد هتل و مهمان‌خانه می‌باشد و فقط دارای یک مسافرخانه درجه سه است. دارای دو محل مذهبی به نام باغ مزار و سید مرتضی بوده که زیارتگاه مردم کاشمر می‌باشد. ادارات شهرستان فوق عبارتند از فرماندارای و ۴ بخشداری که در بخش‌های مربوطه واقع شده‌اند، شهربانی، گروهان ژاندارمری، دادگاه، بهداری، بیمارستان، بانک ملی، بانک صادرات و معادن، بانک سپه، بانک کشاورزی، اوقاف، شرکت‌های تعاونی ثبت احوال، ثبت اسناد، فرهنگ، شیر و خورشید، جنگلبانی، شهرداری، پست و تلگراف که اداره اخیرالذکر فوق‌العاده ناقص و دارای وضع ارتباطی مرتبی نمی‌باشد. رؤسای ادارات این شهرستان اکثراض محلی ولی متأسفانه صمیمیتی در بین آنها نیست و اغلب از همدیگر به عناوین مختلفه به مقامات استاندارای بدگویی و شکایت می‌کنند. اکثر قریب به اتفاق مردم از شهرداری و بخصوص شهردار مربوطه (آقای طهماسبی) ناراحت بوده و اظهار می‌داشتند با اینکه چندین دفعه به مقامات از شهردار شکایت کرده‌اند ولی به واسطه اینکه مشارالیه از بستگان آقای دکتر اقبال مدیر عامل شرکت ملی نفت می‌باشد استانداری از تعویض ایشان خودداری می‌نماید ضمناً این شهر فاقد هرگونه سرگرمی و تفریحگاه می‌باشد. مشاغل مردم این شهر به غیر از تعدادی محدود از اهالی که در بازار مشغول کار هستند بقیه به کارهای کشاورزی و نسبتاً دامپروری اشتغال داشته و از این راه امرار معاش می‌کنند. بطوری که اینجانب استنباط کردم آقای دکتر اقبال و بخصوص بستگانشان آقای منوچهر تیمور تاش، آقای سلحشور معاون وزارت دادگستری از بزرگترین فامیل‌ها و مالکین این شهرستان بوده و نفوذ فوق‌العاده‌ای در بین مردم دارند. شعبه حزب ایران نوین و حزب مردم1 در کاشمر تشکیل گردیده است ولی دامنه فعالیت و گسترش حزب ایران نوین در انتخابات بیشتر بود بطوری که کاندید مجلس شورای ملی و مجلس مؤسسان از حزب اخیرالذکر انتخاب گردید. بطوری که فرماندار این شهر آقای پیرنیا اظهار می‌داشت بعضی از رؤسای ادارات منجمله رئیس دارایی، رئیس بانک کشاورزی، شهردار و یکی چند نفر از مالکین شب‌ها مخفیانه در پوشش جلسه قمار هر شبی در منزل یکی از آنها اجتماع کرده و به فعالیت‌های مضره و تحریک مردم و روسای ادارت می‌پردازند و گرداننده این جلسات را شخص رئیس دارایی به نام غلامحسین صدارتی می‌دانست. ولی اینجانب چندین دفعه با تحت نظر گرفتن منازل نامبردگان در جریان مأموریتم تشکیل چنین جلساتی را ندیدم. خلاصه‌ای از وضع شهرستان کاشمر به عرض رسید در صورتی که آن مقام محترم سؤالی داشته باشند مقرر فرمایند تا بعرض برسانم.
با تقدیم احترام. فروتن
توضیحات سند:
١- حزب مردم: در سال ۱۳۳۶ با مشاورت علم و شاه دو حزب مردم و ملیون تشکیل شد که در ظاهر رقیب یکدیگر بودند اما در واقع هر دو مجری دستورات و فرامین شاه به شمار می‌آمدند. حزب مردم که رهبری آن را اسدالله علم به عهده داشت و رهبری حزب ملیون با دکتر منوچهر اقبال بود. شاه در پیام نوروزی‌اش تمایل خود را به جهت تشکیل احزاب اعلام کرد و در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۳۶ حزب مردم که اصطلاحاً حزب اقلیت خوانده می‌شد اعلام موجودیت کرده بیست و پنج نفر از جمله اسدالله علم، سناتور یحیی عدل، دکتر فرهاد، دکتر حسن مظاهری، مهدی شیبانی، حسن افشاری، دکتر پرویز ناتل خانلری، امیر بیرجندی و محمد الهی اعضاء مؤسس حزب مردم بودند. حزب بتدریج در استان‌ها دفاتر و شعبه‌های خود را گسترش داد و فعالیت خود را در میان مردم آغاز کرد. علم رهبر حزب جهت گسترش دامنه نفوذ خود در میان اقشار و طبقات پایین جامعه برنامه‌های ظاهر فریبی را در مرامنامه حزب گنجاند و در این راستا اعلام کرد حزب مردم طرفدار سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات ، تقسیم زمین بین کشاورزان بدون زمین و برابری حقوق زن و مرد است. عمده فعالیت احزاب دو گانه در انتخابات دوره ۲۰ مجلس شورای ملی بود. حزب مردم به رهبری علم از حزب رقیب خود شکست خورد و حزب ملیون با ۷۹ درصد از کل آرا به پیروزی رسید اما بدلیل تقلب گسترده، انتخابات دوره ۲۰ ابطال گردید . اسدالله علم مؤسس حزب مردم بلافاصله بعد از ابطال انتخابات در شهریور ۱۳۳۹ از دبیر کلی حزب مردم استعفا داد و به جای او پروفسور یحیی عادل به سمت دبیرکلی حزب تعیین شد روزنامه اندیشه مردم ارگان حزب مردم بود که پس از کناره‌گیری علم تعطیل شد.«زندگی سیاسی خاندان علم مظفر شاهدی»