سفارت کبرای شاهنشاهی ایران لاهه وزارت امور خارجه ـ اداره سوم سیاسی گزارش سیاسی
تاریخ سند: 30 بهمن 1348
سفارت کبرای شاهنشاهی ایران لاهه وزارت امور خارجه ـ اداره سوم سیاسی گزارش سیاسی
متن سند:
شماره : 2209 وزیر خارجه اسرائیل در هلند این سفارت در گزارشهای قبلی به استحضار وزارت متبوعه رسانید که دولت هلند و وزیر خارجه فعال آن در پشت پرده و با احتیاط کامل اقداماتی را آغاز کرده اند که شاید بتوانند به حل مشکل خاورمیانه کمک نمایند.در سال گذشته آقای لونز به کشورهای عربی مسافرت نمود و به نظریات اعراب آشنا شد و وزیر خارجه مصر چندی قبل به هلند آمد و با مقامات این کشور درباره وضع اعراب و اسرائیل مذاکراتی انجام داد در دنباله این فعالیتها دولت اردن از لونز دعوت کرده است که از 21 تا 24 مارس سال جاری به عمان برود و دولت لبنان نیز از وی خواستار شده است که از 24 تا 27 مارس مستقیما از عمان به بیروت برود مصریها در این بین بیکار نبوده و اصرار کردند که لونز پس از پایان مسافرت به قاهره بیاید و لونز این دعوت را نیز قبول کرده است.
در چنین شرایطی و با برنامه هائی که لونز برای مسافرت به کشورهای عربی دارد مسافرت وزیر خارجه اسرائیل به هلند از هر حیث واجد اهمیت است و احتمال می رود لونز با پیشنهادات مثبتی که متضمن منافع دو طرف باشد به کشورهای عربی مسافرت کند.
گرچه با پیچیدگی مسئله خاورمیانه امیدواری زیادی به این فعالیتها نمی رود معذالک احتمال می رود لااقل بحران فعلی تا حد احترام طرفین به آتش بس تخفیف یابد.
در ملاقاتی که در چند روز گذشته با مدیر کل افریقا و خاورمیانه وزارت خارجه دست داد نامبرده زیاد به حل مسئله خاورمیانه خوشبین نبود و اعتقاد داشت به اینکه نظریات طرفین ماهیتا با هم اختلاف دارد.
وزیر خارجه اسرائیل در هلند در طول سه روز مسافرت دائما با وزیر خارجه هلند در تماس بود در طی ضیافتی که به افتخار او داده شد برای اولین بار پیشنهادی را مطرح نمود که از هر حیث حائز اهمیت است.
نامبرده گفت ما پیشنهاد می کنیم یک کنفرانس بین المللی برای حل مسئله فلسطین تشکیل شود.
این پیشنهاد در محافل سیاسی اروپا با اهمیت بسیار تلقی شده و آن را قدم نوی در حل مسئله مهاجرین فلسطین می شمارند ولی آیا چنین کنفرانسی به نتیجه مثبت خواهد رسید باید دید آیا یاسر عرفات و دیگر لیدرهای سازمان های فلسطین آمادگی سازش هائی دارند.
معلوم نیست پایه و اساس و ماهیت بحث در کنفرانس چه خواهد بود اگر نظر به بازگشت عده ای از فلسطینیها به اسرائیل و اسکان آنها در آن کشور باشد اسرائیل هرگز با آن موافقت نخواهد کرد.
به نظر می رسد اسرائیل مایل است طرح قبلی خود یعنی جبران خسارت مالی وارده به فلسطینیها را در کنفرانس مطرح کند.
شکی نیست که فلسطینیها به هیچوجه با این ترتیب موافقت نخواهند کرد.
احتمال پیشنهاد یک فلسطین مستقل در قسمتی از شرق اردن هاشمی بدون قید و شرط از طرف همه اعراب رد می شود.
با توجه به این مراتب به نظر نمی رسد پیشنهاد اسرائیل در این باره به نتیجه مثبتی برسد.
اباابان در طی یک مصاحبه مطبوعاتی در لاهه اظهار داشت.
«ما آمادگی هر نوع مذاکرات و به هر صورت و در هر شرایط و با هر فرمول را داریم.
موضوع اینست که اختلافات خاورمیانه یک جا طرح و درباره آنها تصمیم گرفته شود.
» وزیر خارجه اسرائیل اضافه کرد «خوب است اعراب با ما تماس بگیرند و ببینند شرایط ما چیست آن وقت متوجه خواهند شد که ما کاملاً مایل هستیم راه حل شرافتمندانه ای برای کلیه اختلافات پیدا شود.
ما وظیفه داریم کلیه راه هائی که به صلح منتهی می شود [را ]باز نگهداریم.
ضرورتی ندارد برای آغاز مذاکرات شرایط و قیود خاص تعیین شود اگر کسی از من بپرسد در مذاکرات احتمالی چه مسائلی مطرح خواهد بود من جواب می دهم همه چیز ولی مطلبی که من باید تاکید نمایم اینست که باید تکلیف مرزهای ما با کشور[های ]عربی به صورت قطعی حل شود.
امضای یک سند آتش بس راه حل مناسب و همیشگی نیست و وقایع بیست ساله گذشته نشان داد که باید وضع مرزهای ما با اعراب برای همیشه حل و فصل گردد.
» در مورد روابط اسرائیل با فرانسه اباابان گفت «فرانسه باید به حسن نیت ما در ایجاد راه حل مسالمت آمیز آگاه باشد.
متأسفانه راه زیادی وجود دارد تا روابط ما با فرانسه به صورت عادی در آید.
» راجع به تصمیم رئیس جمهور امریکا برای تحویل هواپیماهای فانتوم اضافی به اسرائیل اباابان اظهار داشت، «ما امیدواریم که رئیس جمهور امریکا در تصمیم نهائی خود این عامل را در نظر خواهد داشت که عدم تعادل قوا چه مخاطراتی در خاورمیانه خواهد داشت.
» هنگامی که خبرنگاران از وزیر خارجه هلند سؤال نمودند عقیده شما راجع به ایجاد مرزهای دائمی بین اسرائیل و اعراب چیست وزیر خارجه هلند پاسخ داد اعراب نیز به سهم خود مایلند تکلیف مرزهای آنها با اسرائیل روشن شود ولی سؤال مهمی که در این باره مطرح می شود اینست که مقصود کدام مرزها است.
البته اسرائیل اعلام داشته است همه مسائل را می توان با مذاکره حل کرد و حتی قید و شرط مقدماتی هم قائل نشده اند در اینجا وزیر خارجه اسرائیل دخالت کرد و گفت این مسئله هم با مذاکره حل خواهد شد.
سفیر شاهنشاه آریامهر ـ سپهبد ریاحی