پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر
متن سند:
پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر
مفتخراً به شرف عرض میرساند.
جان نثار با غرور به افتخارات ابدی که در نتیجه عنایات شاهانه نصیبم شده، همیشه و تا آخر عمر سپاسگزار1و در هر جای دنیا که باشم، دعاگوی ذات شاهانه و سلامتی آن پدر تاجدار را از خدای بزرگ مسئلت میکنم و فعلاً با کسب اجازه[ای] که از پیشگاه مبارک کردهام، در ایران به امور کشاورزی و عمران و در خارج به امور اقتصادی مشغولم و نیز از آوازه و حسن شهرت جهانی ایران که در نتیجه درایت و نبوغ ذاتی شاهنشاه به وجود آمده، لذت میبرم.
ضمناً در این جنگ اقتصادی کنونی دنیا، که با دست توانای شاهنشاه، کشور ما به فتوحات چشمگیری نائل آمده، آرزو دارم برای ادامه آن که از منویات شاهنشاهی است، شاید بتوانم به مثل خدمات سربازی گذشته، با پیروی از منویات ملوکانه برای میهن عزیز مفید واقع شوم و به همین دلیل دائماً کنجکاوی میکنم که شاید در این باره اطلاعات مفیدی به دست آید.
اخیراً احساس میشود با اینکه شاهنشاه همه گونه قدرت مالی به کشور مرحمت فرمودهاید و حتی کشورهای دیگر را کمک اقتصادی میفرمائید، کشورهای اروپایی که واردات زیادی به کشور ما دارند نه تنها بهای کالاهای خود را مرتباً افزایش میدهند، بلکه پول ایران هم (ریال) در مقابل پول آنها حدود 25% قیمت خود را از دست داده است، که همین امر باعث گرانی بهای کالاهایی که مورد ضرورت کشور است گردیده، در نتیجه قیمت زندگی مردم را بالا برده است.
اگر بخواهیم ریال را به نسبت تنزلی که دلار در دنیا پیدا کرده بالا ببریم، چون از راه صدور نفت عایدات سرشار دلاری داریم، جای دیگر زیان خواهیم برد و بعلاوه اختیار و مهار دلار در بازار بینالمللی در دست ما نیست و بنا بر سیاستهای مختلف، تغییرپذیر است؛ ولی اگر چارهاندیشی شود که ریال در بازارهای جهانی تقاضا پیدا کرده و صاحب قدرت و قیمت شود، چون مهارش همیشه به دست خود ماست، گذشته از اینکه اشکال نامبرده بالا از بین میرود، نمیتواند زیانی بدهد. چاکر در این باره به نکته[ای] برخوردهام که چون ما در حال فعلی بجز نفت که آن هم با دلار سروکار دارد صادرات قابل ملاحظهای دیگر نمیتوانیم داشته باشیم، که ریال ما خود به خود از راه صادرات زیاد تقاضای جهانی پیدا کند، در عوض میتوانیم کشورهای مورد اطمینان را که دارای ثبات سیاسی باشند، هدف قرار داده وامهایی به ریال به آنها بدهیم که اصل و بهره را مجبور باشند به ریال پس بدهند و با این ترتیب برای خرید ریال در جهان تقاضای زیاد پیدا میشود و قدرت و قیمت جهانی به دست میآورد.
اگر به چاکر اجازه و اختیار مرحمت فرمایند، ابتدا کشور سوئد را که از هر حیث مورد اطمینان است، هدف قرار داده و اقدام خواهم کرد که داوطلب اخذ وام ریالی معادل حدود یک میلیارد دلار از ایران بشود، که مجبور باشد در آتیه اصل و فرع را به ریال مسترد دارد. بدیهی[است] حین دریافت وام باید به آنها وعده داده شود که ریال خود را به نرخ روز با پترودلار ما عوض نمایند، ولی موظف شوند که بهره و استرداد وام را از هر کجا میتوانند ریال تهیه و به ما بپردازند.
پس از آنکه در این امر با دولت سوئد موافقت حاصل کردیم و این نقشه عملی شد، به نسبت توانایی به سراغ کشورهای مورد اطمینان دیگر میرویم؛ ضمن اینکه بهره وام از کشورهای مختلفه میگیریم، تقاضای ریال را در جهان بالا برده و چون مهار آن همیشه به دست خودمان است، میتوانیم از این راه کمکهای لازم و ارزنده به اقتصاد کشورمان بنماییم و کنترل بسیاری از قیمتها را در کشور به آسانی مقدور خواهیم ساخت.
تصویب آن منوط به اراده سنیه مبارک است.
چاکر همیشگی سپهبد علی کیا
توضیحات سند:
1. در اصل: سپاسگذار.
منبع:
کتاب
سپهبد حاجعلی کیا و سازمان کوک - کتاب دوم صفحه 422