تاریخ سند: 29 آبان 1332
گزارش
متن سند:
مامور ویژه گزارش میدهد بقرار اظهار یکی از دانشجویان دانشگاه اخیرا
بین دانشجویان منتسب بحزب منحله توده و احزاب ایران1 و نیروی سوم2 و پان
ایرانیسم3 اختلافاتی ایجاد و در نتیجه توده ایها اظهار داشته اند از این پس بهیچ
وجه با احزاب و دستجات طرفدار دکتر مصدق همکاری نخواهند کرد.
گفته میشود موضوع اعلام
عدم همکاری دانشجویان
توده ای با طرفداران دولت
سابق دستوری است عمومی
که از طرف کمیته مرکزی
حزب منحله توده
بدانشجویان و حتی کلیه
کارگران و سایر افراد حزبی
داده شده است.
محترما معروض میدارد
اطلاعیه تا حدودی صحت دارد و
از طرف مامورین رکن دو هم
وجود این اختلاف که اگر از طرف
دولت تشدید نشود و نتیجه بخش
است بین حزب توده و احزاب
مذکور تائید شده است.
29 /8 /32
توضیحات سند:
1ـ حزب ایران از احزاب ملی
گرای سالهای 1320 به رهبری
الهیار صالح، کژراهه، احسان
طبری، ص 353
2ـ نیروی سوم جریان انشعابی
از حزب توده به رهبری خلیل
ملکی که مدعی نوعی
سوسیالیسم «معتدل» بود
کژراهه، احسان طبری، ص 359
3ـ پان ایرانیسم این گروه در
سال 1324 در مقابل
فعالیت های حزب توده تشکیل
شد.
پس از کودتا 28 مرداد
1332 به دو گروه تقسیم شدند
گروه اول به رهبری محسن
پزشکپور و محمّدرضا عاملی
تهرانی تحت عنوان پان
ایرانیست به فعالیت خود ادامه
دادند و برخی از اعضای آن نیز
به نمایندگی مجلس انتخاب
شدند و محمدرضا عاملی
تهرانی به عضویت کابینه شریف
امامی و ازهاری درآمد
گروه دوم با نام حزب ملت ایران
به رهبری داریوش فروهر به
فعالیت پرداخت
منبع:
کتاب
چپ در ایران - سازمان جوانان حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 189