صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 13 خرداد 1342


متن سند:

گوینده : سعدی ـ روشن ـ مسعود ـ مأمورین ویژه داده اند ـ جمعی گیرنده : نادری در این دسته که از میدان شاه حرکت کرده تراکت های نهضت آزادی ایران که نوشته شده (برای سرنگونی رژیم فاسد دیکتاتوری که قصد انهدام دین و ملت ایران را دارد مردانه بپاخیزیم ـ مبارزه ای را آغاز کرده ایم تا آخرین نفس و آخرین قطره خون ادامه دهیم ـ دانشجویان نهضت آزادی ایران) ـ را پخش کردند.
این دسته اکثر جمعیت آن دانشجویان نهضت آزادی ـ اعضای حزب ملت ایران1داریوش فروهر ـ زحمتکشان دکتر بقایی2 ـ تعداد زیادی جوانهای میدان شاه ـ بارفروشی و [ناخوانا ]می باشند.
بچه هایی که شعر عمه ات به قربانت می خواندند ـ از اول بوذرجمهری به سمت بازار رفته ولی در آنجا آنها را متفرق کردند.
اداره سوم به ساواک تهران اطلاع داده شد.

توضیحات سند:

1ـ حزب ملت ایران یا حزب ملت ایران بر بنیاد پان ایرانیسم، انشعابی از حزب پان ایرانیست پزشکپور بود و رهبری آن را داریوش فروهر بر عهده داشت.
روزنامه ندای پان ایرانیسم که گاه به نام های آپادانا و مرد فردا منتشر می شد، ارگان آن بود و روزنامه آرمان ملت نیز از سوی این حزب منتشر می شد...
هر دو روزنامه پس از سال 1332 نیز انتشار می یافت.
حزب ملت ایران در تیر ماه 1332 همراه با احزاب ایران، جمعیت آزادی مردم ایران و نیروی سوم.
جبهه موتلفه احزاب ملی را در دفاع از نهضت ملی و حکومت مصدق به وجود آورد و پس از 28 مرداد نیز همین چهار حزب، احزاب وابسته به نهضت مقاومت ملی را تشکیل دادند.
حزب ملت ایران، عبارت «پاینده ایران» را به عنوان شعار رسمی خود در اعلامیه ها و بیانیه های حزبی به کار می برد.
امیر سلیمان عظیما صاحب امتیاز و مدیر مسئوول روزنامه ارگان حزب ـ از دیگر رهبران حزب ملت ایران بود.
2ـ مظفر بقایی کرمانی فرزند میرزا شهاب الدوله در سال 1287 ه ش در کرمان متولد شد.
نامبرده جزء اولین دسته محصلین بود که در زمان رضاشاه برای تحصیل به اروپااعزام شد و در دانشگاه سوربن پاریس در رشته فلسفه و آموزش و پرورش کودک تحصیل کرده و به ادعای خودش مدرک دکتری گرفت اما در کتاب «ایران و تاریخ» نوشته بهرام افراسیابی در صفحه 126 چنین ذکر شده است : «مظفر بقائی برای تحصیلات به فرانسه رفته بود و بهعلت عیاشی و ولگردی موفق به درس خواندن نگشته و بدون گرفتن عنوان از فرانسه باز می گردد.
اولین دغلکاری او این بود که برای خودش عنوان دکتری جعل کرده بود...
» از سال 1324 وارد فعالیت های سیاسی شد و در تشکیل حزب دمکرات ایران با قوام السلطنه همکاری کرد و در دانشگاه تهران نیز کار می کرد.
برای اولین بار در سال 1336 به عنوان نماینده شهر کرمان به مجلس شورای ملی راه یافت.
بقایی در جنبش ملی گرایی ایران چهره ای شاخص بود و از طریق روزنامه اش (شاهد) خط مشی سیاسی خود را ادامه داد.
وی با تأسیس حزب زحمتکشان به عقاید سیاسی خود تشکل بخشید وی از جمله سیاستمدارانی بود که با اعمال سیاست های منافقانه خود آسیب های فراوانی به کشور وارد کرد.
همدستی او ـ البته بطور مخفیانه و غیرمحسوس ـ با کودتاچیان 28 مرداد 32 و مخالفت هایش با دکتر مصدق از آن جمله است.
او در یک دادگاه مسخره شاه ساخته در محاکمات بدوی محکوم شد اما دادگاه تجدیدنظر پس از خوش رقصی های بقائی او را تبرئه کرد.
بقائی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ظاهرا ادعای طرفداری از انقلاب را داشت امّا انتشار وصیت نامه سیاسی او مطالب را به گونه دیگری نشان می داد.
وی در سال 1359 دستگیر شد و ضمن سپردن تعهد به این که از کشور خارج نشود آزاد گردید ولی در شهریور همان سال سفری به امریکا انجام داد...
بقایی در فروردین ماه سال 66 پس از بازگشت از امریکا، در کرمان دستگیر شد.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در همان تاریخ در بازرسی از منزل وی مقادیر زیادی اسناد مربوط به حزب زحمتکشان و اشیاء و نشریات غیرمشروع، بدست آمد.
سرانجام بقایی در آبان ماه 1366 در بیمارستان مهر تهران درگذشت.
زندگینامه سیاسی دکتر مظفر بقائی کرمانی، حسین آبادیان، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات سیاسی، 1380

منبع:

کتاب قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 9 صفحه 32

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.