تاریخ سند: 3 بهمن 1357
متن سند:
گزارش نوبه ای اطلاعاتی شماره 49
مدت دوره از 030001 /11 /1357 تا 032400 /11 /1357
مدرک مورد مراجعه ـ گزارشهای فرمانداریهای یازده گانه و اطلاعیه های رسیده
از منابع خبر
(پس از بهره برداری معدوم گردد)
1ـ وضعیت گروههای مخالف
الف ـ مناطق با فعالیت شدید
(1) تهران
ـ تعدادی از همافران فرماندهی لجستیکی هوائی قصد دارند پس از خاتمه سرویس اداری روز
4 /11 /1357 خارج از محوطه پادگان (خیابان فرح آباد) مبادرت به راه پیمائی نمایند.
1
ـ روز جاری افسران اداره مهندسی ن ز ش باستثنای سه نفر از رفتن به سالن نهارخوری جهت صرف غذا خودداری نمودند.
ـ ساعت 1600 حدود 10000 نفر جلوی ورزشگاه امجدیه اجتماع و مبادرت به دادن شعارهای
ملی و میهنی نمودند.
2
ـ در خیابان اسکندری شمالی (آدرس معلوم) یک مغازه آهنگری مبادرت به ساختن تعدادی شمشیر نموده است، وقتی از وی سئوال شد شمشیرها را بچه منظور میسازد، اظهار نمود «شمشیرها در روز ورود خمینی بکار خواهد رفت.
»
(2) استان خوزستان
ـ ساعت 1330 گروهبان دوم کادر اصغر زحمتکش جمعی آمادگاه 571 صحرائی دوکوهه در خیابان پهلوی دزفول مورد اصابت گلوله از سوی اخلالگران قرار گرفته بلافاصله به بیمارستان پایگاه وحدتی تخلیه حال او رضایتبخش است.
ـ ساعت 0410 روز جاری زندانیان شهربانی اهواز با نزاع ساختگی و ایجاد آتش سوزی قصد فرار داشته که مامورین با استفاده از گاز اشک آور و تیراندازی وارد عمل شده در نتیجه دو نفر زندانی (نام معلوم) کشته شده و 6 نفر مجروح گردیدند.
3از طرفی دو نفر پلیس توسط زندانیان بگروگان گرفته شده و زندانیان خواستار حضور نماینده دادسرای عمومی و لشگر، روحانیون، معتمدین مورد نظر آنها (اسم معلوم) و روزنامه نگاران گردیدند.
در نتیجه دادستان استان و دو نفر روحانی (اسامی معلوم) و نماینده فرماندار نظامی و خبرنگاران کیهان و اطلاعات در پشت بام مشرف بحیاط زندان با آنان مصاحبه و بخواسته های زندانیان که
«رسیدگی بوضع زندانیان بلاتکلیف و عفو محکومین» بوده استماع لذا پس از
مذاکرات لازم زندانیان به بندهای خود مراجعت و دو پلیس گروگان را آزاد نموده
و حریق در ساعت 0800 روز جاری خاموش گردید.
(3) استان اصفهان
ـ ساعت 1050 روز جاری تعدادی از همافران و درجه داران پایگاه هشتم شکاری اصفهان براه پیمائی توام با شعار مشغول و شعار آنها بدین قرار بود «ما برادرکشی نمیکنیم،
جمهوری اسلامی میخواهیم، ما تماشاچی نمیخواهیم، بما ملحق شوید، ما کودتای نظامی نمیکنیم، درود بر خمینی» تظاهر کنندگان پس از رسیدن بجلوی سالن سخنرانی در محوطه خارج از سالن در زیر باران روی زمین نشسته، در این هنگام تیمسار فرماندهی پایگاه از آنها دعوت بحضور در سالن و مذاکره نمود که با هو کردن بسالن وارد و عکاسی که از آنها عکس میگرفت ضمن حرفهای رکیک او را ساواکی معرفی و تهدید بمرگ نمودند.
هنگام سخنرانی تیمسار که توام با فرستادن صلوات و هیاهو بود به سخنرانی مشارالیه و نارسائی های موجود
اعتراض و خواهان جمهوری اسلامی گردیدند.
یکی از همافران با اجازه تیمسار فرماندهی پایگاه پشت تریبون قطعنامه ای را قرائت و ضمن تلاوت آیاتی از قرآن همبستگی همافران را با مردم و پرسنل پایگاههای بندرعباس، همدان و دزفول اعلام و پس از خاتمه قرائت قطعنامه فرمانده پایگاه آنها را برفتن سرکار دعوت و تظاهرکنندگان تدریجا بمحل کار خود رفتند ضمنا اظهار داشتند چنانچه قرائت کننده قطعنامه بهر نحوی دستگیر شود آنان بیکار نخواهند نشست.
ـ ساعت 1400 روز جاری تعدادی از همافران پایگاه هشتم شکاری اصفهان پس
از تظاهرات در پایگاه سپس با چند دستگاه اتوبوس بشهر اصفهان آمده و در
خیابانهای نشاط و چهار باغ بتظاهرات و دادن شعارهای مضره پرداخته و عده ای
از مردم نیز باتفاق آیت اله خادمی و جلال طاهری ضمن قربانی کردن گوسفند
برای همافران بآنان ملحق شدند.
4
(4) استان خراسان
ـ برابر اطلاع واصله سربازانیکه از یگانهای خارج از مرکز بمرخصی مشهد میآیند بمنزل آیت اله شیرازی و قمی رفته و ضمن پوشیدن لباس غیر نظامی بصفوف مخالفین می پیوندند قرار
است در چند روز آینده عده ای از سربازان بعنوان مرخصی بشهر رفته و بمنازل آیات بروند و
مراجعت ننمایند.
ـ روز جاری حدود 5 دستگاه اتوبوس مقابل منزل آیت اله شیرازی و قمی متوقف و در جلو
شیشه های آنها تابلوئی به مضمون «کرایه جهت زیارت نمودن خمینی از مشهد به تهران 400 ریال» نصب که عده زیادی از مردم بمنظور آمدن به تهران بسیج شده اند.
(5) استان آذربایجان
ـ ساعت 1000 روز جاری سرپاسبان شمس اله فرخی5 مامور کلانتری مرکز رضائیه هنگام خروج از منزل مورد حمله مخالفین واقع و پس از کشته شدن اسلحه وی را نیز بسرقت بردند.
ب ـ مناطق با فعالیت متوسط
(1) استان آذربایجان غربی
ـ ساعت 1355 روز جاری سرنشینان یک دستگاه خودرو ژیان که فاقد شماره بود در حین عبور رگباری بطرف شهربانی شهرستان رضائیه شلیک و متواری گردیدند.
در این حادثه به کسی صدمه ای وارد نشده است.
ـ ساعت 1500 روز جاری فروشگاه اتکاء ارتش در شهرستان رضائیه و انبار فروشگاه غیر نظامی بنام روحانی که یکی از بهائیان رضائیه میباشد بوسیله عوامل اخلالگر بآتش کشیده شد.
6
(2) استان همدان
ـ ساعت 1000 روز جاری حدود 2000 نفر از اهالی همدان ضمن دادن شعارهای
ضد ملی و میهنی بتظاهرات و راه پیمائی در شهر مشغول بودند که این تظاهرات
بدون درگیری خاتمه یافت.
ـ ساعت 1300 روز جاری حدود 1000 نفر در مسجد جامع همدان جمع و همبستگی همافران پایگاه شاهرخی را با نهضت انقلاب و ایراد سخنرانی بمردم تبریک گفته و پس از خروج از مسجد شعارهائی بنفع پرسنل پایگاه شاهرخی دادند.
پ ـ مناطق با فعالیت کم
(1) استان فارس
ـ روز جاری اجتماعاتی در مناطق مختلف زیر در شهر شیراز تشکیل گردید.
ساعت 1900 سخنرانی مصباحی در مدرسه شاهپور سخنرانی مصباحی در کارخانه روغن نباتی نرگس
سخنرانی مصباحی در قریه سعدی 7
ـ ساعت 1500 روز جاری در مسجد الرضا واقع در خیابان بیست متری سینما سعدی شیراز سید علی اصغر دستغیب راجع به زندگی نامه ساسان صمیمی یکی از مجاهدین خلق و همچنین در مورد تشکیل حکومت اسلامی سخنرانی نمود و سپس جمعیت متفرق شدند.
(2) استان بوشهر
ـ ساعت 1145 روز جاری انبار آتش نشانی گردان نگهداری پایگاه ششم شکاری بوشهر طعمه حریق گردیده که فقط تعدادی اوراق فرم هواپیما سوخته شد و انگیزه حریق از طریق پایگاه مزبور تحت پی جوئی است.
2ـ عملیات گروههای مخالف
الف ـ استعداد و گسترش
عفو کلیه زندانیان سیاسی در چند روز اخیر و مراجعت خمینی در تاریخ 6 /11 /1357 در توسعه و تقویت گروههای مخالف موثر بوده است.
ب ـ تاکتیک و جنگ افزارهای جدید
مخالفین با شیوه و روش اغواگرانه خود کماکان در صدد اغفال و تحبیب پرسنل جوان و کم تجربه ن.
م.
ش میباشند.
3ـ سایر عناصر اطلاعاتی
الف ـ هویت گروههای مخالف ـ تغییری نداشته است.
ب ـ تلفات
اهواز ـ 2 نفر کشته غیر ارتشی، 6 زخمی غیر ارتشی
دزفول ـ 1 نفر زخمی ارتشی
رضائیه ـ 1 نفر کشته ارتشی
پ ـ تهدیدات تهاجم مخالفین و اخلالگران به پرسنل ن م ش و منازل آنان و ارعاب تلفنی کماکان ادامه دارد.
ث ـ روحیه
بازگشت خمینی بایران (6 /11 /1357) و تاکید وی مبنی بر ایجاد و تشکیل حکومت اسلامی در ایران بدون شک در روحیه مخالفین و اخلالگران صد در صد تاثیر بسزائی داشته است.
ث ـ فعالیتهای ممانعتی جدید ـ فعالیتی گزارش نشده است.
ج ـ تاسیسات اداری و پشتیبانی ـ تغییری نداشته است.
4ـ ضد اطلاعات
الف ـ اقدامات اطلاعاتی ـ شناسائی پرسنل ن م ش و ساواک بمنظور ایجاد رعب و
وحشت و تهدید کماکان ادامه دارد.
ب ـ تبلیغات برانداری ـ بصورت اعلامیه های گوناگون، نشر اکاذیب و شایعات
همچنان ادامه دارد.
پ ـ انتقادات از روشهای سیاسی و اقتصادی دولت ـ مخالفت مخالفین با شورای
سلطنت، دولت و کابینه دکتر شاپور بختیار کما فی السابق ادامه دارد.
ت ـ شایعات
ـ برابر خبر رسیده حدود 200 نفر خبرنگارانیکه قرار است در معیت خمینی بایران
وارد شوند اکثرا از چریک های فلسطینی بوده و همزمان با ورود وی بایران حدود
2000 نفر نیز از چریکهای مزبور از طریق مرزهای زمینی وارد خاک شاهنشاهی
شوند.
ـ برابر خبر رسیده در لیله 2 /11 /1357 توسط مامورین ژاندارمری بندر دیلم از یک دستگاه خودرو تعداد ده قبضه سلاح غیر مجاز (نوع نامعلوم) کشف و ضبط گردید.
ـ جلال طالبانی اظهار نموده اعمال خلاف و تعرض بافراد پاسگاه ژاندارمری و بردن اسلحه
آنها کار متواریان ایرانی بوده که شخصا اسلحه و مهمات آنانرا اخذ و سربازان را بمامورین
مرزی دولت ایران مسترد و همبستگی خود را با کشور شاهنشاهی اعلام میداریم.
5ـ امکانات گروههای مخالف
جری شدن اخلالگران و متجاوزان بانگیزه آزادی عقاید و بیان، آزادی مطبوعات، آزادی کلیه زندانیان سیاسی و عدم دخالت مامورین انتظامی.
6ـ اخباریکه در گزارش روزهای پیش نوشته نشده است.
ـ در تاریخ 2 /11 /1357 در دانشگاه تهران بحثی که در بین دانشجویان بوده ضمن بی
اعتنائی برژیم شاهنشاهی و دولت وقت صحبت از حمله مسلحانه توسط عوامل
کمونیست بر علیه خمینی و طرفدارانش بوده و عناصر کمونیست اظهار امیدواری
نموده اند که با شروع اینکار حزب کمونیست شوروی از آنان پشتیبانی خواهد نمود.
ـ در تاریخ 2 /11 /1357 عده ای غیر نظامی بمنزل ستواندوم خلبان بهرام غلامی
جمعی هوانیروز تهران وارد و مشارالیه را مضروب که به پزشک قانونی اعزام
گردید.
ـ در تاریخ 1 /11 /1357 تعدادی از کارمندان شرکت صنایع هلیکوپتر سازی
ایران واقع در شاهین دژ اصفهان مبادرت به تشکیل جلسات ضد ملی نموده ضمنا
پیکره شاهنشاه آریامهر را در بهداری ساختمان پائین آورده و برای اعتصابیون
پول جمع آوری کردند.
ـ در تاریخ 1 /11 /1357 حجتی رئیس دادگستری قوچان عشایر و روستائیان را
به بهانه تحویل نفت احضار و آنان را بر علیه ارتش شاهنشاهی و شهربانی تحریک
نمود.
ـ ساعت 2200
02 /11 /1357 سرنشینان یک دستگاه خودرو ب ام و سبز رنگ بمامورین کلانتری خیابان اکباتان
سنندج تیراندازی نموده و متقابلاً از طریق مامورین بآنان تیراندازی گردید که در این حادثه به کسی آسیبی نرسیده و خودرو از محل حادثه متواری گردید.
ـ پیش از ظهر روز 2 /11 /1357 ناصر قشقائی8 از شهرضای فارس عازم شهرستان آباده
بوده و تعدادی تفنگ چی و افراد چماق بدست او را همراهی و در محلهای مختلف گاو و گوسفند در جلوی او قربانی مینمودند.
وی در نظر دارد بباغ ارم شیراز رفته و در آنجا بجمع آوری تفنگ چی بپردازد.
ضمنا در تمام ایلات قشقائی بطرفداری از وی تبلیغ میشود.
7ـ تجزیه و تحلیل
ـ بطور کلی رویدادهای دوره نشان میدهد در مقایسه با گذشته فعالیتهای
اخلالگرانه بنحو محسوسی رو به کاهش گذاشته و اقدامات حادی از سوی
مخالفین صورت نگرفته است.
ولی بعکس تظاهرات موافقین در پشتیبانی از
قانون اساسی رو به افزایش گذاشته است.
ـ ارعاب و تهدید و آتش سوزی منازل و کشتن پرسنل ن م ش کم و بیش ادامه دارد.
8ـ نتیجه
با خبر مراجعت قریب الوقوع آیت اله خمینی به تهران و انجام تظاهرات از طرف
موافقین که در چند روز اخیر به پشتیبانی از قانون اساسی بدادن شعارهای ملی و
میهنی پرداخته اند و احتمال دارد این تظاهرات در مراجعت خمینی نیز ادامه داشته
باشد و از طرفی سیل مستقبلین شهرستانی که برای شرکت در مراسم ورود احتمالی خمینی در روز جمعه به تهران خواهند آمد، امکان برخورد بین تظاهرکنندگان موافق و مخالف وجود داشته و از طرفی با توجه به تاسیسات و پادگانهای نظامی که در مسیر این اجتماعات قرار دارد امکان خرابکاری و تجاوز تظاهرکنندگان به اینگونه تاسیسات محتمل است.
لذا مقتضی است که اقدامات حفاظتی و پیش بینی های احتیاطی لازم معمول گردد.
ر سب 3 ـ سپهبد خواجه نوری
بجای سرلشگر مکری
گیرندگان
1ـ وزارت جنگ (2 نسخه)
2ـ ن ز ش (معاونت عملیات و اطلاعات)
3ـ ن ه ش (معاونت عملیات)
4ـ ن د ش (معاونت عملیات)
5ـ ژ ک ش (رکن 3)
6ـ ش ک ش (عملیات)
7ـ ساواک
8ـ سب 2 (ر ک)
9ـ سب 2 ف د (ا د)
10ـ سب 2 ف ه (دسک داخلی)
11ـ سب 2 (داد)
12ـ روابط عمومی سب.
توضیحات سند:
1ـ روشن نیست این راهپیمایی صورت می گیرد یا نه ولی تحرکهای ضد حکومتی همافران این روزها در بیشتر شهرهایی که پادگان نیروی هوایی داشت، در میان خبرهای سری و محرمانه
ارتش دیده می شود.
امروز (3 /11 /57) این تحرک در شهر اصفهان و توسط همافران پایگاه هشتم شکاری دیده شد که خبر آن را در خلال اسناد بعدی خواهید خواند.
2ـ این اقدامات با هدایت شاپور بختیار و برای شکل دهی به تظاهراتی له او سر و شکل گرفت.
در سندی که خواهد آمد به این موضوع با شرح بیشتری اشاره می شود.
3-خبرگزاری پارس تعداد مجروحان را هفت تن نوشت.
(بولتن خبرگزاری پارس، 298، ص 9)
4-فرماندار نظامی اصفهان و حومه، سرلشگر احمد غفاری جزئیات بیشتری را در گزارش
نوبه ای شماره 163 یاد می کند که خواهید خواند.
5-شهربانی نام این پاسبان را شمسعلی فرخی یاد کرده و با تفصیل بیشتری خبر آن را یاد
کرده که در میان سندهای بعدی آمده است.
6-امروز در زندان عمومی ارومیه هم آتش سوزی رخ می دهد که در سندهای بعدی خبر آن را می خوانید.
7-امروز (3 /11 /57) مراسم چهلمین روز کشته شدن تعدادی از اهالی منطقه سعدی شیراز به دست بهاییان برگزار شد و حجت الاسلام مجدالدین مصباحی برای حاضران سخن راند و از
تدارک وسیعی که برای استقبال از امام خمینی در کشور صورت می گیرد، خبر داد.
(آیندگان، ش 3272، ص 4)
8-محمدناصر قشقایی فرزند اسماعیل خان (صولت الدوله) حدود سال 1274 ش به دنیا آمد.
او پیش از 1310 ش دوره کوتاهی به ایلخانی قشقایی رسید.
خود می گوید در سن 16 سالگی با حکم محمد مصدق به ایلخانی قشقایی رسید.
در دوره هشتم مجلس شورای ملی از طرف ایل به نمایندگی انتخاب اما در 1311 از او سلب مصونیت پارلمانی شد و مدتی به زندان افتاد.
وی در زمان ملی شدن صنعت نفت سناتور انتخابی بود و با پیشگامان نهضت ملی شدن صنعت نفت همکاری کرد.
پس از کودتای 28 مرداد 1332 اقداماتی را در منطقه
فارس علیه رژیم پهلوی صورت داد اما در نهایت از کشور خارج شد.
مقارن پیروزی انقلاب اسلامی به ایران بازگشت.
به دنبال علنی شدن همکاری برادرش با ضد انقلاب از کشور خارج شد.
به امریکا رفت و تا زمان مرگ در آن کشور ساکن بود.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 24 صفحه 253